تهران بی باک تر خواهد شد

ایسهان تارور

دیپلماسی ایرانی: هفته گذشته، پرزیدنت ترامپ در حرکتی سینمایی، با توییتی برگرفته از سریال  " بازی تاج و تخت" که در آن نوشته شده بود " تحریم ها در راه است"، از آخرین اقدامات تنبیهی دولتش علیه ایران خبر داد.

روز دوشنبه، وزیر امور خارجه، مایک پومپئو و وزیر خزانه داری، استیون منوچین در ادامه این حرکت ترامپ، تاکید کردند که آمریکا در حال اعمال تحریم ها علیه حیاتی ترین بخش های اقتصاد ایران، از جمله بخش ناوگان دریایی و انرژی، است. آن ها بیش از 700 فرد حقیقی، بانک ها، هواپیماها و کشتی ها را هدف تحریم قرار داده اند با این منظور که نهایتا صادرات نفت ایران را به صفر برسانند. دولت ها و شرکت های خارجی که به دنبال دور زدن این اقدامات هستند، خود را در معرض تحریم ها قرار داده اند.

برای دولت ترامپ که اوایل امسال به صورت یکجانبه از توافق هسته ای ایران خارج شد، این آغاز کمپینی دیگر برای اعمال "فشار حداکثری" علیه نظامی است که آن را سرکش می خواند. جنگ طلبان کاخ سفید و کابینه ترامپ، معتقد هستند که تحریم ها باعث تغییر رفتار ایران در منطقه می شود. آن ها این کمپین را با حمایت همه جانبه اسرائیل و کشور های پادشاهی حوزه خلیج فارس آغاز کرده اند. همه آن ها می خواهند که ایران حمایتش را از گروه های نظامی در سراسر منطقه کم کند.

پومپئو روز دوشنبه گفت: "نظام ایران یک گزینه پیش رو دارد: یا رفتارهای متمردانه اش را 180 درجه عوض کند و مانند یک کشور نرمال رفتار کند، یا اینکه شاهد فروپاشی اقتصادش باشد." 

اما مخالفان ترامپ معتقد هستند که این استراتژی دولت، مردم ایران را متاثر خواهد کرد و هیچ تاثیری بر حاکمان آنها نخواهد داشت. از زمانی که کاخ سفید از توافق هسته ای خارج شده است، اقتصاد ایران متزلزل شده و ارزش ریال سقوط کرده است. شرکت های خارجی بزرگ یا ایران را ترک کرده اند یا از ترس مجازات های آمریکا، اقداماتشان را به شدت کاهش داده اند.

گروه بین المللی بحران اطلاعات چهار دهه از عملکرد اقتصادی ایران را تحلیل کرده و به این نتیجه رسیده که شرایط بد اقتصادی هیچ تاثیری بر سیاست های ملی و امنیتی ایران نداشته است. این گروه اعلام کرده است:" دولت ترامپ امیدوار است که تحریم ها باعث شود ایران دست از اقدامات منطقه ای اش بکشد. اما داده ها نشان می دهد از آنجایی که شرایط اقتصادی تاثیر آنچنانی بر رویکرد و توانایی های سیاست منطقه ای ایران ندارد، معلوم نیست نتیجه چه باشد."

در همین حال، مقامات ایران به پایبندی خود به توافق هسته ای اشاره کرده اند و اقدامات آمریکا را "غیرقانونی" خواندند. دولت های اروپایی که از طرفین دیگر این توافق هستند، نیز از آن حمایت می کنند.

در واقع، این تحریم ها شاید بیش از همه به نفع تندروهای ایران باشد. تحلیل گران معتقد هستند که نظام ایران خودش را به کلی از آشفتگی اقتصادی جدا کرده است و سپاه پاسداران – که مسئولیت بسیاری از اقدامات ایران را در کشور هایی مانند عراق و سوریه بر عهده دارد – نخواهد گذاشت این تحریم ها تغییری در موضعش به وجود بیاورد. در واقع حتی ممکن است برای دفاع از خود متهورتر بشود و بحران های منطقه ای وخیم تر شوند. این همان چیزی است که متحدان اروپایی آمریکا از آن می ترسند.

کارشناسان می گویند که ترامپ احتمالا هنوز امید دارد که بتواند نشست سنگاپور با رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، را تکرار کند. با این حال، ایرانی ها هیچ علاقه ای برای تعامل با این رئیس جمهور آمریکا از خود نشان نداده اند و ممکن است عقب بنشینند و منتطر بمانند تا دوران ریاست جمهوری ترامپ تمام شود.

در عین حال، این مردم ایران هستند که تاوان تحریم ها را هر روز خواهند پرداخت: کمبود دارو های حیاتی، افزایش بهای کالا های اساسی و کاهش مداوم کیفیت زندگی شان.

اسفندیار باتمانقلیچ، تحلیل گر مسائل ایران می نویسد: "اکنون، مردم ایران به دنبال پاسخ این سوال هستند که چرا تحریم ها دوباره در حال اجرایی شدن است و چرا آن ها باید متحمل فشار آن شوند. لطمه اجتناب ناپذیری که این تحریم ها بر زندگی روزانه مردم وارد می کند، چیزی است که جنگ مالی آمریکا را بسیار مهلک خواهد کرد."

منبع: واشینگتن پست / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33