تحریم نفت ایران، پیروزی بزرگ برای روسیه است

پیتر ولکمار

دیپلماسی ایرانی : چه کسی بیشترین سود را از تحریم های آمریکا علیه ایران می برد؟
عربستان؟ اسرائیل؟ شاید هم امارات؟
من می گویم روسیه

تحریم ها، با تضعیف ایران، قدرت متعادل کردن بازار نفت خام را به روسیه می دهند. به این خاطر که اوپک به تولید کنندگان بزرگی برای کمک به عربستان در تولید نفت نیاز دارد. با کنار گذاشتن ایران، اوپک که مستاصل خواهد بود، دیگر نخواهد توانست بازار نفت جهانی را به میل خودش اداره کند. مگر اینکه عربستان سعودی همکاری یک تولید کننده بزرگ، یا ایران یا روسیه، را با خود داشته باشد.

همانطور که قبلا اشاره کردم، تولید کنندگان اصلی اوپک که دنباله رو عربستان هستند نمی توانند نفت مورد نیاز را تامین و یا قیمت آن را کنترل کنند چون از سال 2014 که تولید نفت شل آمریکا به حداکثر رسید، قدرت بازار اوپک را کاهش داد. تنها پس از متحد شدن روسیه در اواخر سال 2016 بود که اوپک توانست میزان تولید اعضا اش را کاهش و قیمت نفت را افزایش دهد.

تغییرات اوضاع اقتصادی که باعث شد اوپک دست به دامن روسیه شود، مزایای ژئوپولتیک مهمی را تقدیم مسکو کرده است. خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی، به خبرگزاری روسیه گفت: " ما به خودمان ثابت کرده ایم که می توانیم با روسیه کار کنیم و تعادل بازار را چه در کمبود و چه در عرضه بیش از حد نفت، حفظ کنیم."

الگو نظریه بازی من نشان می دهد که هزینه تولید فوق العاده کم ایران، می تواند ایران را تبدیل به یک شریک بزرگ در این جنگ قیمت، برای عربستان کند.

به این معنی که وابستگی اوپک به روسیه به راحتی می تواند به ایران منتقل شود. اگر ایران به دور از تحریم ها باشد می تواند قدرت داخلی اوپک را افزایش دهد. این قدرت داخلی لازمه مطیع نگه داشتن تولید کنندگان کوچکی مانند قطر است.

در نتیجه، برای یک و سال نیم است که روسیه از یک موضع ژئوپولتیک قدرتمند دستور می دهد: با ما کار کنید و گرنه کارتل از هم خواهد پاشید. اگر ایران از زیر بار تحریم ها خارج شود، این موضع روسیه تضعیف خواهد شد.

بر اساس الگو من، ایران می تواند قدرت داخلی کافی به اوپک برای محدود کردن تولید و افزایش قیمت جهانی، بدون دخیل کردن مسکو را بدهد.
و تحقیقات من نشان می دهد که توانایی اوپک در حفظ رانت های اقتصادی بالا، با همکاری ایران، به اندازه همکاری با روسیه است.

اما هزینه های تولید ایران بسیار پایین است – هر بشکه نفت 9 دلاری ایران را روسیه 19 دلار می دهد – که به همین خاطر تهران می تواند درگیر یک جنگ قیمت شود و هنوز هم سود ببرد. در نظریه بازی، به آن نقطه تهدید معتبر می گویند. ایران با هزینه های پایین اش می تواند واقعا اعضا اوپک را تهدید کند اگر در سهم برداشت شان تقلب کنند.

در سال 2016، اوپک محدودیت برداشت ایران را لغو کرد چون تازه از تحریم های اقتصادی به خاطر برنامه اتمی اش خلاص شده بود. ایران به سرعت تولید نفت خود را افزایش داد، و ظرفیت تولیدش را از 2.8 میلیون بشکه به 3.8 میلیون بشکه در روز رساند.

بنابراین ایران به خوبی می تواند جایگزین روسیه در توافق سال 2017 شود. البته در صورتی تحریم های آمریکا، که قرار است از 5 نوامبر اجرایی شوند و مشارکت ایران در بازار جهانی نفت را به شدت کاهش خواهد داد، اتفاق نمی افتاد.

پیامد های ناخواسته اعمال تحریم های شدید علیه ایران همچنان ادامه دارد. در بخشی از توافق روسیه با اوپک آمده است که روسیه در طی یک سال، تولید 300،000 بشکه نفت به طور روزانه از بازار جهانی، را تامین خواهد کرد. ما شاهد این هستیم که روابط عربستان و روسیه که زمانی دشمنان هم در جنگ سرد بودند، مستحکم تر از هر زمان دیگری است و قدرت ژئوپولتیکی روسیه نیز رو به افزایش است.

بله، اسرائیل و امارات خوشحال هستند که اقتصاد رقیب استراتژیک زمین گیر شده است، اما این روسیه است که در نبود ایران به قدرت می رسد.
این تحولات شامل یک تغییر شگفت انگیز است که سیاست خارجی آمریکا در سال های آینده باید با آن دست به گریبان باشد. اگر تمرکز اصلی ترامپ بر پایین آوردن کنونی قیمت هااست، کاستن از تحریم ها علیه ایران می تواند بهترین راه برای پیروزی او باشد.

منبع : فوربس / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33