ظریف، جنگجویی که با ترامپ در افتاد

استفان کینزر

دیپلماسی ایرانی: هفته گذشته صدها دیپلمات از سراسر دنیا برای برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک حاضر شدند. در این میان یک نفر وظیفه دشوارتری بر عهده داشت – چالش برانگیز ترین ماموریت دیپلماتیک در دنیا. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران مانند جنگجویی است که با غول امریکا در افتاده است.

مقامات آمریکا به تندترین شکل ممکن، در حال تهدید ایران هستند. به علاوه این تهدیدها آنها شدیدترین کمپین تحریم اقتصادی که در تاریخ مدرن بی سابقه است را به راه انداخته اند. تلاش ها آنها برای خبیث نشان دادن ایران از مرز های منطق و واقعیت ژئوپولتیک فراتر رفته است. این وظیفه خطیر گردن محمد جواد ظریف افتاده تا جلو این کمپین جهانی که هدفش به زانو درآوردن ایران و سرسپردن به قدرت آمریکا است را بگیرد.

هدف تحریم های آمریکا، تحت فشار گذاشتن اقتصاد ایران است. آنها می خواهند جلو کوچک ترین تجارت با ایران در سطح جهان را بگیرند. ما هشدار می دهیم، هر کسی که سر باز بزند، از تجارت با آمریکا منع خواهد شد. ما همچنین می خواهیم که ایران دفاع موشکی اش که اصلی ترین قدرت بازدارنده اش است را از کار بیندازد؛ اسرائیل، بزرگترین دشمنش، را به رسمیت بشناسد، به دولت هایی که از او کمک می خواهند، مانند سوریه و عراق، دیگر کمک نکند، از حقوق فلسطینیان دیگر حمایت نکند و دیگر بودجه شبه نظامیانی که در دیگر کشورها با داعش و القاعده می جنگند را تامین نکند.

به بیانی کوتاه ما از ایران می خواهیم که بی چون و چرا تسلیم ما شود. وظیفه ظریف این است که با این سونامی مقابله کند.

 ظریف وقتی 17 ساله بود برای تحصیل به کالج به کالیفرنیا رفت. در دانشگاه دولتی سان فرانسیسکو و دانشگاه دنور رشته روابط بین الملل را خواند. بعدها سفیر ایران در سازمان ملل شد و از سال 2013 وزیر امور خارجه ایران شد. او مسئول تیم مذاکره ایران با پنج کشور دیگر بر سر توافق هسته ای بود که در سال 2015 به نتیجه رسید و برنامه هسته ای ایران را محدود می کرد. با این حال حتی این سالها تجربه نیز او را برای آنچه اکنون باید با آن روبه رو شود، آماده نکرده است. هیچ دیپلماتی در تاریخ مدرن با چنین چالشی روبه رو نشده است. اگر او موفق نشود، کشورش که پیشینه ای ده برابر طولانی تر از آمریکا دارد نیز سقوط خواهد کرد.

پرزیدنت ترامپ در سخنرانی روز سه شنبه اش در سازمان ملل ایران را "بزرگترین حامی تروریسم در جهان" خواند. او مدعی شد که مقامات ایرانی "میلیاردها دلار از بودجه این کشور را دزدیده اند" و از قدرتشان برای "گسترش هرج و مرج در خاورمیانه استفاده می کنند" و "کشتار و خرابی در یمن و سوریه را تامین بودجه می کنند." تمام این حرف ها درست است – به شرطی که کشور مد نظر عربستان سعودی باشد.

تنها راه برای تروریست نشان دادن ایران این است که ترور را به معنی مقابله با قدرت آمریکا بدانیم. که این بزرگترین گناه ایران است. جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ، زمانی که به ایران هشدار می داد این مسئله را به وضوح بیان کرد: "اگر شما با ما متحدان ما و یا شرکا ما مقابله کنید؛ اگر به شهروندان ما آسیب برسانید؛ اگر به دروغ گفتن، تقلب کردن و فریب دادن ادامه دهید، بله، بها سنگینی باید برای آن بپردازید."

آن بها سنگین احتمالا تحمیل فرقه دیوانه مستبد مجاهدین خلق به عنوان حکومت بعدی ایران است. آنها گروهی رانده شده هستند که مردم ایران از آنها متنفر هستند. وکیل ترامپ، رادولف جولیانی، که از حامیان اصلی این گروه است، هفته گذشته در سخنرانی اش گفت سرنگونی نظام ایران "ممکن است چند روز دیگر چند ماه دیگر و یا چند سال دیگر اتفاق بیافتد – اما این اتفاقی است که خواهد افتاد."

وظیفه ظریف این است که دنیا را متفاعد کند در برابر دیکتاتوری ها ترامپ بایستند. او تا کنون به موفقیت هایی دست پیدا کرده و توانسته است هند، چین، روسیه و ترکیه را با خود همراه کند. مشکل ترین گره دیپلماتیکی که با آن روبه رو است، اتحادیه اروپا است. ظریف این هفته پیشرفت هایی داشته است. پس از دیدار او با فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا، موگرینی اعلام کرد که اروپا یک "نهاد قانونی" ایجاد خواهد کرد تا شرکت ها بتوانند با کنار گذاشتن تحریم ها به تجارت با ایران بپردازند. مایک پومپئو، وزیر امور خارجه، گفت این تصمیم او را به شدت ناراحت و ناامید کرده است. 

اختلاف بین اروپا و آمریکا بر سر مسئله ای که بسیار برای واشنگتن حائز اهمیت است، شکافی بزرگ بر اتحاد ترانس آتلانتیک خواهد بود که به مدت 70 سال است سیاست خارجی آمریکا را تحت تاثیر قرار داده است. ظریف باید اروپایی ها را قانع کند که ایجاد این شکاف در طولانی مدت به نفع آنها خواهد بود. این کار حتی از ظریف که دیپلماتی توانا است نیز انتظاری بیش از حد است.

منبع: بوستون گلوب / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33