شباهت «گروه اقدام ایران» ترامپ به «کارگروه عراق» بوش

نویسنده: ریچارد اسپنسر

دیپلماسی ایرانی: برایان هوک، رئیس گروه اقدام ایران گفت اعلام خبر تشکیل این کارگروه در شصت و پنجمین سالگرد کودتای تحت فرماندهی سیا علیه دولت محمد مصدق، نخست وزیر ایران در سال 1953، کاملا اتفاقی بوده است و هدف این کارگروه تغییر نظام در ایران نیست.

واشنگتن این کارگروه را با هدف ایجاد تغییرات در «رفتارهای ایران در داخل و خارج از مرزهای این کشور» ایجاد کرده است. ریاست این کارگروه را برایان هوک بر عهده دارد؛ سیاستمداری که پیش از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس ‌جمهوری آمریکا به خروج از توافق هسته ‌ای سال 2015 ایران در جهت ایجاد تغییرات در آن می‌کوشید.

هوک هرگونه اقدامی برای «تغییر نظام» در ایران را رد کرده است؛ با این حال، منتقدان گفته ‌اند این گروه عملیاتی به کارگروه «آینده پروژه عراق» شباهت دارد که در سال 2002 توسط دولت جورج دابلیو. بوش و با هدف سرنگونی صدام حسین و آنچه پس از آن در شرف وقوع بود، تشکیل شد.

همچنین این مساله وجود دارد که تشکیل گروه اقدام ایران در 65 سالگی کودتای تحت فرماندهی سیا در سال 1953 برای برکناری محمد مصدق نخست وزیر وقت ایران اعلام شد که اولین عملیات بزرگ ایالات متحده در زمینه تغییر نظام در خاورمیانه بود.

هوک گفت که زمان بندی اعلام تشکیل این کارگروه «کاملا تصادفی» بوده و هیچ ارتباطی بین این گروه و گروه آینده پروژه عراق وجود ندارد. با این وجود، هوک بار دیگر فهرست 12 موردی درخواست ‌های مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده از ایران را بار دیگر مطرح کرد که از جمله موارد آن معکوس سازی برنامه هسته ای، پایان دادن به حمایت ها از حزب الله، خروج از سوریه و متوقف کردن تهدیدهای اسرائیل است.

دولت ترامپ همواره تاکید کرده است که سیاست های او در قبال ایران براندازی نظام روحانیت نیست، بلکه می خواهد نظام ایران را به «تغییر رفتار» و «عمل کردن به مثابه یک کشور عادی» وادار کند. با این حال، ترامپ امسال جان بولتون را به عنوان مشاور امنیت ملی خود منصوب کرد؛ کهنه سربازی که در چند دهه گذشته همواره تغییر نظام در ایران را خواستار شده است. بولتون اوایل امسال و پیش از آنکه مشاور امنیت ملی ترامپ شود درباره ایران گفته بود: «هدف ما باید تغییر نظام باشد.» پس از آنکه در دولت ترامپ مشغول به کار شد، گفت که آن اظهارات را به‌عنوان یک «شهروند آزاد» بیان کرده و احتمال دارد به عنوان مشاور امنیت ملی به گونه دیگری اظهارنظر کند.

تصمیم یک جانبه ترامپ به خارج کردن ایالات متحده از توافق هسته ای به اعمال اولین دور تحریم‌های واشنگتن علیه تهران انجامید. این در حالی است که شرایط اقتصادی ایران خوب نیست و ریال امسال بیش از نیمی از ارزش خود را در برابر دلار از دست داده و این مساله به افزایش چشمگیر تورم انجامیده است. این مشکلات اقتصادی تظاهرات در شهرهای مختلف ایران در اعتراض به سوء مدیریت اقتصادی را در پی داشتند. اگرچه بیشتر این تجمعات اعتراضی کوچک بودند، اما سبب شدند مخالفان ایران در واشنگتن در جهت تشدید فشارها به تهران گام بردارند. با این حال، متحدان غربی آمریکا گفته اند که هیچ اطمینانی وجود ندارد که هرگونه تغییر نظام در ایران به معنای روی کار آمدن نظامی میانه رو تر باشد.

آزمون حقیقی سیاست واشنگتن احتمالا در ماه نوامبر خواهد بود؛ زمانی که دور دوم تحریم ها به اجرا در می آید و بخش بانکی و صادرات نفتی ایران را هدف می گیرد. این تحریم ها نه تنها علیه شرکت های معامله کننده با ایران اعمال خواهد شد، بلکه دولت های نقض کننده تحریم ها را نیز هدف قرار می دهد.

بسیاری از تجارت های اروپایی به سرمایه گذاری های خود در ایران پایان داده اند، اما متحدان استراتژیک ایران از جمله چین وعده داده اند که حتی پس از اعمال تحریم های ماه نوامبر هم به خرید نفت از ایران ادامه دهند. هوک در این باره گفت: «هدف ما این است که هر کشوری که خریدار نفت ایران بوده، خرید خود را از این کشور تا 4 نوامبر به صفر کاهش دهد. ما آماده اعمال تحریم های ثانویه علیه دولت هایی که به تجارت با ایران ادامه می دهند، هستیم.»

منبع: تایمز / مترجم: طلا تسلیمی