کیم جونگ اون چه قولی به ترامپ داده است؟

کریشنا کالامور              

دیپلماسی ایرانی: خوش بینی حاصل از نشست ماه گذشته ی ترامپ با رهبر کره ی شمالی، کیم جونگ اون، دارد جایش را به این حقیقت می دهد که چقدر متقاعد کردن کره شمالی برای تسلیم تسلیحات هسته ای اش کار دشواری است. در واقع حتی فهمیدن این موضوع که ترامپ و کیم بر سر چه موضوعی با هم توافق کرده اند، دشوار است.

بر اساس اخبار شبکه ی NBC، گزارش های اخیر نشان می دهد سازمان های اطلاعاتی آمریکا مشکوک شده اند که کره ی شمالی، "تولید سوخت برای سلاح های هسته ای را در چندین سایت مخفی افزایش داده است." واشنگتن پست نیز گزارش داده است که کره ی شمالی "به دنبال راه هایی برای مخفی کردن تعداد واقعی سلاح هایش و تسلیهات تولید مخفی اش است." جدای از این ها، وال استریت ژورنال گزارش کرده که کره ی شمالی در حال گسترش تسلیحات ساخت موشک بالستیک با سوخت جامد بوده است.

به نظر می رسد این ارزیابی ها با اظهارات اولیه ی ترامپ در مورد نشست با کیم، در مغایرت باشد. ترامپ ابتدا در توئیتر اعلام کرد که تهدید هسته ای "از بین خواهد رفت" و سپس گفت: "دیگر تهدید هسته ای از جانب کره ی شمالی وجود ندارد." اما پرزیدنت ترامپ روز یکشنبه در شبکه ی فاکس نیوز گفت که "ممکن است" توافق به نتیجه ی مطلوب نرسد.

با این وجود تاکنون مشخص نشده است که آیا اقدامات گزارش شده ی کره ی شمالی، نقض توافقات نشست ترامپ با کیم هستند یا نه. ترامپ و کیم در ابتدا به تنهایی و فقط با حضور مترجمانشان، دیدار کردند و سپس مشاوران ارشدشان نیز در این دیدارها حضور پیدا کردند. هیچ کس دیگری واقعا نمی داند چه تعهداتی برای خلع سلاح هسته ای مورد توافق قرار گرفته است. تنها چیزی که منتشر شد، بیانیه ای مشترک بود که در آن کره ی شمالی متعهد شده بود "برای خلع سلاح هسته ای شبه جزیره ی کره، تلاش کند." هنوز به طور عمومی بیان نشده است که چگونه و کِی این "تلاش" عملی خواهد شد و دقیقا منظور از خلع سلاح چیست. حتی ممکن است این بیانیه ی مشترکی که دو طرف امضاء کرده اند، برای هر طرف معنی متفاوتی داشته باشد.

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ی امریکا به سوالات در مورد اینکه آمریکا چه برنامه ای برای تایید انجام تعهدات از طرف کره شمالی دارد، اهمیتی نداد و آنها را "موهن، مسخره و مضحک" خواند. جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور، روز یکشنبه گفت که ایالات متحده به زودی با کره شمالی "در مورد چگونگی انهدام تمامی سلاح های کشتار جمعی و برنامه های موشکی بالستیک، ظرف یک سال" وارد گفتگو خواهد شد.

مقامات سازمان های اطلاعات این گونه ارزیابی کرده اند که کره ی شمالی  قصد ندارد تمام سلاح های اتمی اش را تحویل دهد و به دنبال راهی برای مخفی نگه داشتن تعداد واقعی سلاح ها و تسلیحات تولید مخفی اش است. انگار قرار است همان اتفاقات گذشته تکرار شود. تلاش های گذشته برای مذاکره با کره ی شمالی بر سر برنامه ی هسته ای اش – در دوران کلینتون، بوش و اوباما – همگی نهایتا با شکست مواجه شده اند.

یک از دلایل این شکست ها این است که آمریکا و کره ی شمالی درک متفاوتی از "خلع سلاح اتمی" دارند. از نظر آمریکا، این اصطلاح یعنی کره ی شمالی تمام سلاح های اتمی اش را نابود کند. اما آن طور که ایوانس روِر، یکی از مقامات ارشد سابق آمریکا در شرق آسیا در سایت موسسه بروکینگز نوشت این کلمه برای کره شمالی معنای دیگری دارد:

در سال های اخیر، مقامات ارشد کره شمالی به طور دقیق معنی این عبارت را به مقامات آمریکایی و شرکت کنندگان در گفت و گوهای غیر دولتی گفته اند. آنها گفته اند که خلع سلاح، یعنی "تهدید" از جانب اتحاد کره ی جنوبی و آمریکا، حذف شود و حضور نظامیان آمریکایی در شبه جزیره ی کره پایان یابد و چتر هسته ای آمریکا که از کره ی جنوبی و ژاپن دفاع می کند، برداشته شود. آنها به ما گفته اند که در عوض این رفع تهدیدها از جانب امریکا، جمهوری خلق دموکرات کره، برنامه ی خلع سلاح هسته ای را در بازه ی زمانی 10 تا 20 سال، "در نظر خواهد گرفت" آن هم منوط به اینکه پیونگ یانگ احساس " امنیت" کند.

این تعریف از خلع سلاح، برای دولت های قبلی آمریکا غیر قابل قبول بوده است و احتمالا از دید دولت ترامپ نیز همین گونه است – با این وجود برای تمکین از درخواست کره ی شمالی در حذف "تهدید"، ترامپ تمرین نظامی در ماه های آینده با کره جنوبی را به حالت تعلیق در آورد، تمرینی که آن را "بسیار تحریک آمیز" و"فوق العاده پرهزینه" خواند.

حتی اگر دو طرف به تعریفی مشترک از خلع سلاح رسیده باشند باز هم معلوم نیست که این فرآیند چگونه قرار است انجام شود.

علی رغم گزارش‌های اخیر در مورد اقدامات کره شمالی، دولت ترامپ همچنان سیاست گفت‌وگو با رژیم کیم را ادامه می دهد. یکشنبه، مقامات آمریکا با همتایان خود از کره ی شمالی دیدار کردند. این دیدار در پانمونجوم، روستایی مرزی واقع شده در منطقه ی غیر نظامی بین کره شمالی و جنوبی، انجام شد. به علاوه، آمریکا در حال بررسی برگزاری یک دیدار دوم بین ترامپ و کیم در ماه سپتامبر و در سازمان ملل نیویورک است. اگر واقعا کره ی شمالی تولید سوخت هسته ای اش را افزایش داده باشد، تا آن زمان، مقدار بسیار بیشتری از این سوخت خواهد داشت.

منبع: آتلانتیک / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33