پراکنده‌گویی‌های پمپئو عاری از منطق دیپلماتیک

روزنامه آرمان در یادداشتی به قلم علی بیگدلی استاد دانشگاه، آورده است: از این نظر دچار پراکنده گویی بود و اظهاراتی با تهدیدات غیرمنطقی داشت که چندان در چارچوب رفتارها و اظهارات دیپلماتیک قرار نمی گرفت. سطح انتظارات گسترده ای داشت که حتی مورد انتقاد خبرگزاری های داخل آمریکا هم قرارگرفت و با بی نظمی و گستردگی در صحبت هایش همراه بود. 

درواقع اگر قرار بود سخنان خود را در قالب و چارچوب دیپلماتیک مطرح کند بهتر از این می توانست این کار را انجام دهد اما دچار یک نوع دستپاچگی شده و معلوم بود که تحت فشار کانون های لابی یهودی واقع شده است. مجموعه ای از اظهارات تهدیدآمیز که مقدار زیادی از آن ناروا بود؛ درحالی که آژانس تائید می کند ما به همه تعهداتمان پایبند بوده ایم اما پمپئو به صورت خیلی مصنوعی تحت اظهارات نتانیاهو قرار گرفته و به فیلم کهنه و پوسیده ای که از گذشته ها به دست آورده بود، استناد می کرد.

اظهارات وزیر خارجه آمریکا یک مشکل اساسی داشت و آنهم اینکه تابع منطق دیپلماتیک نبود ولی به هر حال مقامات ما باید این تهدیدات را در مجموع جدی بگیرند. تعیین ضرب الاجل 55 روزه تا آغاز تحریم ها درحالی صورت گرفت که ترامپ هم تحریم های 90 روزه و 180 روزه را مطرح کرده بود و این فرصت را به اتحادیه اروپا داده بود که طی مذاکراتش با ایران، سمت و سویی به موضوع داده شود که انتظارات آمریکا را هم دربرگیرد. ولی تهدیدات پمپئو درحالی صورت گرفت که هنوز با اروپا به یک نقطه نظر واحد نرسیده ایم و مشغول مذاکره هستیم. 

به نظر می رسد اضلاع مثلث ایران، اتحادیه اروپا و آمریکا هنوز شکل مرتبی ندارد و از زوایای چندان منظمی هم برخوردار نیست. در واقع نه اتحادیه اروپا یک سمت وسوی منطقی و دیپلماتیک گرفته و درباره موضوعی مانند برجام به روشنی صحبت نمی کند و نه آمریکا تابع سیاستی منظم و در چارچوبی مشخصی است. بلاتکلیفی طرف های دیگر برجام نباید به ایران تسری یابد چراکه در این صورت از مجموعه درون اینها تهدیداتی به وجود می آید. تهدیدات به وجود آمده می تواند ما را به فکر بیندازد که این تهدیدات می تواند جدی باشد و باید استراتژی جدیدی در برابر موج جدیدی که به همراه این تهدیدات به وجود می آید اتخاذ شود.

اما باید گفت گزینه نظامی درپی تهدیدات اخیر وزیر خارجه آمریکا محتمل نیست. با وجود مشکلات عدیده خاورمیانه به هیچ استعداد و ظرفیت چنین عملی وجود ندارد. حتی اگر آمریکا تحت فشارهای اسرائیل و عربستان سعودی واقع شود، این فقط رئیس جمهور آمریکا نیست که تصمیم گیرنده است. رئیس جمهور آمریکا به رغم اینکه فرمانده کل قوا محسوب می شود ولی باید موافقت کنگره را هم به دست بیاورد. تحریم ها آسان ترین راه برای آمریکاست تا بتواند دولتی را تحت فشار قرار دهد که درپی آن نارضایتی پدید آید و در این صورت امکان بروز مشکلات وجود دارد.