قیمت نفت در جهان بالا خواهد رفت

جولیان لی

دیپلماسی ایرانی: وزیر امور خارجه  سابق رکس تیلرسون، خواست رییس جمهور دونالد ترامپ را برای  از بین بردن توافق هسته ای ایران متوقف کند. رییس جمهور به جای اینکه با توصیه ی دیپلمات خود مخالفت کند، او را اخراج کرد و اکنون  ترامپ آمریکا را به احتمال بالاتر،  تا 12 ماه می که مهلت بعدی او برای  تمدید تحریم ها است، از این توافق خارج خواهد کرد .

 وزارت امور خارجه به نظر نمی رسد که موافق از بین بردن کامل توافق باشد. برین هاوک، مدیر برنامه ریزی سیاست خارجی  آمریکا پس از کمیسیون مشترک نظارت بر برجام گفت: "ما بر این باوریم که می توانیم با توافق هسته ای کنار بیاییم."

اگر ترامپ موفق شود اقدامات جدیدی را برای کاهش صادرات نفت ایران انجام دهد، نتیجه آن کاهش عرضه نفت ایران خواهد بود. اگر او این کار را انجام دهد، صادرات نفت ایران  درست در زمانی که هر دو سازمان اوپک و IEA  با کمبود عرضه در بازار جهانی مواجهند، قطع خواهد شد. در سال 2012، تحریم های سختگیرانه علیه صنعت نفت ایران، صادرات این کشور را حدود یک میلیون بشکه در روز کاهش داد. تکرار این تحریم، کسری پیش بینی شده را در نیمه دوم سال جاری دو برابر می کند.

بهبود بازار

 تهران استدلال می کند، هیچ یک از منافع سرمایه گذاری که در قبال توقف برنامه هسته به او قول داده شده، تحقق نیافته است. هرچند، جذب سرمایه گذاری شرکت های روسی و چینی کمی رشد داشته است. رفع تحریمها موجب شده است تا تولید و فروش نفت از ابتدای سال 2016 به بیش از یک میلیون بشکه در روز افزایش یابد.

 بخشی از بازار فروش نفت ایران دوباره احیا شده است. در حالی که بیشترین میزان فروش به کشورهای اتحادیه اروپا بوده است، ایران توانست فقط سه چهارم سهم بازار فروش خود در دوره ی ماقبل تحریم را در این کشورها مجددا به دست آورد. در بازارهای آسیایی توسعه یافته مانند ژاپن و کره این موفقیت کم بوده است. این دو کشور روزانه حدود یک و نیم میلیون بشکه نفت خام ایران را قبل از تحمیل تحریم ها خریداری می کردند. چین و هند از طرفداران خرید نفت خام ایران هستند و واردات آنها رشد بسیاری داشته است.

تحریم صادرات نفت ایران در سال 2012 با حمایت گسترده ی بین المللی همراه بود.  پرزیدنت باراک اوباما اتحادیه اروپا را متقاعد کرد که واردات  نفت ایران را ممنوع کند، و خریداران آسیایی با تهدید به از دست دادن دسترسی به سیستم بانکی ایالات متحده متقاعد شدند که نفت ایران را نخرند. اوباما  تحریم هایی علیه بانک های خارجی که با بانک مرکزی ایران و یا دیگر موسساتی که وزارت خزانه داری آمریکا مشخص کرده بود تراکنش های مالی داشتند، اعمال کرد.

این محدودیت ها به عنوان بخشی از برجام برداشته شد. بعید است که اتحادیه اروپا مایل به تحمیل مجدد تحریم های خود به دستور رئیس جمهور ترامپ باشد. پس چگونه می توان اطمینان داشت که خروج ایالات متحده از قرارداد هسته ای تأثیر واقعی بر صادرات نفت ایران دارد؟

یک رویکرد می تواند تحمیل تحریم بانکی مشابه باشد. اما این راه حل نمی تواند عالی باشد چون خریداران چینی و هندی سیستم بانکی ایالات متحده را دور می زنند و با واحد پول خودشان اقدام به خرید می کنند. اما خرید آنها احتمالا آن قدر کفایت نمی کند تا کاهش فروش نفت به اروپا جبران شود. ترامپ می تواند شرکت های بیمه کننده که نفت ایران را تحت پوشش قرار می دهند هدف قرار دهد. شرکت های مستقر در آمریکا به دلیل وجود سایر تحریم ها پوشش دهی بیمه برای نفت کش های ایرانی ندارند. ترامپ شاید دسترسی شرکت های بیمه کنده خارجی به بازار آمریکا را در صورتی که ریسک معامله با ایران را بپذیرند محدود کند.

ترامپ قطعا تلاش می کند از این توافق خارج شود. دو برابرشدن کمبود عرضه جهانی، عربستان سعودی و روسیه را قادر می سازد تا تولید خود را دوباره افزایش دهند. میزان ظرفیت تولید نفت اضافی به شدت کاهش می یابد. درست همان طور که خطرات ژئوپلیتیکی افزایش می یابد، قیمت نفت قطعا افزایش خواهد داشت.

منبع : بلومبرگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33