دیگر نباید به آمریکا امتیاز دهیم

درک دیویسون

دیپلماسی ایرانی: یافته های جدید از نظرسنجی که - پس از اعتراضات ماه گذشته در چند شهر ایران - توسط دانشگاه مریلند انجام شد، نشان می دهد که مردم ایران به طور فزاینده ای در مورد وضعیت اقتصاد ایران و رابطه آن با غرب، بدبین هستند.

هنگامی که در مورد وضعیت اقتصاد ایران پرسش شد، 68.9 درصد از پاسخ دهندگان گفتند که این وضعیت تا حدودی بد یا بسیار بد است. این رقم در ماه ژوئن سال گذشته 63.4 درصد بوده است. علاوه بر این، آن درصد از پاسخ دهندگان که معتقدند وضعیت اقتصادی بسیار بدی دارند، از 33.9 درصد در ماه ژوئن گذشته به 40.7 درصد افزایش یافته است. وقتی که سوال شد که آیا اقتصاد بهتر یا بدتر می شود، 58.4 درصد پاسخ دهندگان نظر به بدتر شدن و 31.3 درصد  نظر به بهتر شدن شرایط اقتصادی داشتند. این در حالیست که این اعداد در ماه ژوئن 50.2 و 39.1 درصد بوده اند. فقط 17.3 درصد می گویند که وضعیت اقتصادی خانواده آنها طی چهار سال گذشته بهبود یافته است و این میزان نسبت به ماه مه سال گذشته 23 درصد کاهش یافته است.

به نظر می رسد، شکایات خاص ایرانیان در مورد وضعیت اقتصاد در درجه اول حول محور فساد و فقر باشد. به عنوان مثال، هنگامی که در یک سوال باز از شرکت کنندگان خواسته شد بزرگترین مشکلی که ایران با آن روبروست عنوان کنند، بیکاری با 40.1 درصد، بیشترین مسئله مطرح شده بود. وقتی پرسیده شد که آیا فشار خارجی یا فساد داخلی مانع مهمی برای اقتصاد است، در مقایسه با 32.1 درصد که فشار خارجی را انتخاب کردند، 63.3 درصد فساد داخلی را مهمترین مانع در برابر بهبود اقتصاد دانستند.

به نظر می رسد اکثریت بزرگی از شرکت کننده گان در این نظر سنجی با بسیاری از شکایات اقتصادی معترضان ماه دسامبر موافقت کرده اند. به عنوان مثال، 85.2 درصد با عبارت "دولت باید برای مبارزه با فساد مالی و اداری در ایران بیشتر تلاش کند"، 81.3 درصد با عبارت "دولت باید بیشتر تلاش کند تا قیمت مواد غذایی را افزایش ندهد"، 73.2 درصد با عبارت "دولت نباید قیمت بنزین را افزایش دهد"، و 69.2 با عبارت "دولت نباید یارانه نقدی را کاهش دهد" موافقت کردند. مورد آخر جزء بودجه جدید رئیس جمهور حسن روحانی است و مجلس ایران در حال حاضر آن را به چالش کشیده است.

پشتیبانی از توافقنامه هسته ای ایران (برنامه جامع اقدام مشترک یا JCPOA)، پس از آنکه کمی در سال 2017 بالا رفت، بار دیگر در حال کاهش است. فقط 55.1 درصد از ایرانیان به شدت یا تا حدودی این توافقنامه را تایید می کنند، که این عدد در ماه ژوئن  67.1 بوده است. این رقم مشابه چیزی است که در دسامبر 2016 شاهد آن بودیم، که پایین ترین میزان حمایت مردم ایران از این توافقنامه بوده است. وقتی که از شرکت کننده گان سوال شد که آیا این معامله و رفع تحریم های ناشی از آن موجب بهبود زندگی ایرانی ها شده است، 74.8 درصد از آنها به این سوال پاسخ منفی داده اند که نسیت به 70.3 درصد در ماه ژوئن افزایش نشان می دهد. اکثریتی ضعیف، شامل 52.5 درصد از شرکت کننده گان، معتقدند ایران مزایایی را که در این توافقتنامه وعده داده شده، دریافت نکرده است.

برای اکثر ایرانی ها، یک دلیل وجود دارد که چرا آنها مزایای کامل برجام  را احساس نکرده اند: ایالات متحده یا شاید اگر دقیق تر بگوییم دونالد ترامپ،. بیش از 60 درصد معتقدند که ایالات متحده تمام تحریم هایی را که تحت این توافقنامه متعهد به لغو آنها شده بود، لغو نکرده است، این رقم به میزان قابل توجهی بالاتر از 38.9 درصد است که در دسامبر 2016 این موضع را داشتند. 90.2 درصد آنها معتقدند که رابطه ایران با آمریکا نیز در نتیجه این توافقنامه، بدتر شده یا بهبود نیافته است، که از 67.7 در ماه مه گذشته افزایش نشان می دهد. 86.4 درصد اطمینان کمی دارند و یا اصلا اطمینان ندارند که ایالات متحده تعهدات خود را در قبال برجام  برآورده می کند. این عدد در ماه مه 71.6 درصد بوده است. در مجموع 78 درصد از ایرانی ها معتقدند که ایالات متحده اصل یا روح برجام را نقض کرده است.

بیش از همه نتیجه ای که ایرانیان از تجربه برجام  می گیرند باعث تاثر است. اکثریت قابل توجه (67.4 درصد) موافق هستند که "تجربه برجام  نشان می دهد که ایران نباید امتیاز دهد، زیرا ایران نمی تواند مطمئن باشد که در صورتی که امتیاز دهد قدرت های جهانی برای توافق حاصل و امتیازات داده شده، احترامی قائل خواهند بود." اگرچه این نتیجه برای دولت ترامپ و نومحافظه کارانی که به نظر می رسد به طور فزاینده ای سیاست خارجی امریکا را تحت هدایت دارند، خوش آیند است،با این حال  هر دولتی که در آینده که می خواهد مذاکرات را با ایران دنبال کند، ممکن است با مسیری دشوار مواجه شود.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33