سی و پنجمین بخش از سلسله یادداشت های جدید سرکیس نعوم:
ایرانی ها می دانند روس ها تا آخر پشت اسد نیستند
دیپلماسی ایرانی: امسال برای هفتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا سی و پنجمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:
دومین مقام سابق «راست گرا» گفت که «ترامپ ایران در سوریه و حزب الله در لبنان را هم هدف قرار خواهد داد. آن چه در فرستادن این پیام ها مهم است این است که ایران به این فکر کند که باید به فکر راه دیگری در رابطه با امریکا باشد. ایران از ضعف اوباما استفاده کرد و توانست در «پرونده هسته ای» پیروز شود و نسبت به انجام دیگر وعده هایی که داده بود اعتنایی نکرد. آقای کاخ سفید امروز کاملا با اوباما متفاوت است، او قدرت تصمیم گیری دارد با وجود این که هیچ طرحی ندارد.»
پرسیدم: «آیا جنگ جدیدی میان اسرائیل و حزب الله در خواهد گرفت؟»
جواب داد: «نمی توان با قاطعیت گفت جنگی در می گیرد. اما حزب الله تاکید می کند که دنبال جنگ نیست مگر این که به آن سمت هلش دهند. اسرائیل با وجود تهدیداتش هم چندان برای جنگ با حزب الله به دلایل مختلف اصرار ندارد. از جمله روابط جدیدش با عربستان و قطر و امارات و علاوه بر آن صلحی که با مصر و اردن دارد. از جمله این که نمی تواند کار را برای امریکا در منطقه «به هم» بریزد. چنین جنگی می تواند جان تازه ای به تروریسم دهد و دشمنی با اسرائیل را احیا کند و دوستان و متحدانش را در منطقه در تنگنا قرار دهد.»
پرسیدم: «نظرت درباره سوریه چیست؟»
جواب داد: «آیا بشار می ماند یا متحدانش پشتش را خالی می کنند؟ امریکای اوباما تغییر بشار و بقای نظام با روی کار آمدن رئیس جمهوری سنی به جای او را می خواست که «ژنرال های» علوی به او کمک کنند تا امنیت و ارتش و نهادها حفظ شوند. شاید ترامپ این شیوه را بهبود ببخشد. او گفته که جنگ با تروریسم مهمتر از اسد است، و می توان بعدا بر سر سرنوشتش توافق کرد.»
نظر دادم: «این راه حل از مدت ها پیش مطرح بود اما بعد از تحولات و مشکلاتی که سوریه با آن مواجه شد دیگر قابل اجرا نیست. علوی ها به فکر ایالتی برای خود افتاده اند و سنی ها هم جلوی آنها را نمی گیرند.»
ادامه داد: «من تجزیه سوریه را بعید می دانم. با تو موافقم که روسیه نقشی در تسویه حساب های اوضاع سوریه دارد و فرض را بر این گذاشته است که جنگ در سوریه تمام می شود. این دیدگاه ترامپ قبل از انتخابات ریاست جمهوری و بعد از پیروزی در آن و پس از گرفتن رسمی و قانونی قدرت است. اما تحقیق در مساله درگیر شدن روسیه در این انتخابات امور را پیچیده تر می کند و باعث می شود که همکاری امریکایی – روسی سخت تر شود.»
نظر دادم: «در این باره حق با توست. اما اگر ترامپ مطمئن است که روسیه نقشی نداشته پس می تواند به آرامی تحرکاتش را دنبال کند. البته این را می دانیم که هیچ کس جز خودش نمی داند که روسیه درگیر بوده است یا نه. مشکل این است که روسیه با امریکا در ژنو بر سر طرح مرحله ای حل بحران سوریه توافق کرد اما سوریه و ایران و حزب الله آن را رد کردند. بعدا در خود مسکو هم مخالفت به وجود آمد، روسیه از ابزار تردید اوباما استفاده کرد، سیاستی که نشان می داد اوباما تمایلی برای دخالت در سوریه ندارد و سیاستی که برای اوضاع سوریه بیشتر مناسب باشد را در پیش نمی گیرد، یعنی طوری رفتاری کرد که انگار امریکا شریکی ضعیف یا ثانوی است، امریکا چنین چیزی را نمی پذیرد.»
جواب داد: «مساله دیگری هم وجود دارد که توافق برای همکاری با روسیه را سخت تر می کند. مشکل فقط سوریه و ایران نیستند اروپا هم مشکل است. روسیه می خواهد از نقش خود در سوریه برای حل مشکلاتش با «پیمان آتلانتیک شمالی» با بخش اروپایی و امریکایی آن به دلیل دخالت نظامی اش در اوکراین و تسلط بر شبه جزیره کریمه و الحاق آن به اراضی اش که در معرض تحریم های آزاردهنده غربی قرار گرفته است، استفاده کند. و این مساله آسانی نیست.»
نظر دادم: «به هر حال روس ها بارها اشاره کرده اند، به نوعی به طور غیر مستقیم، که اصراری بر حفظ اسد ندارند. مشابه همین اشاره را ایرانی ها هم داشته اند. این را هم می دانیم که اوباما طرفدار کنار رفتن بشار بود به همان شیوه ای که قبلا گفتم، این که رئیس جمهوری سنی مثل فاروق الشرع جای او را بگیرد. شاید این دیدگاه هنوز عوض نشده باشد و حتی بعضی ها گمان می کنند که همچنان این راه حلی است.»
جواب داد: «بله، اما این خیلی سخت است و حتی شاید غیرممکن باشد. این را می دانیم که ایرانی ها می دانند که مسکو پشت اسد را خالی خواهد کرد. اما می خواهند مطمئن شوند که چیزی را در برابر آن به دست خواهند آورد، آن چیز چه خواهد بود؟ بعضی ها می گویند 18 کیلومتر مربع از بلندی های جولان سوریه که مشرف به اسرائیل باشد تا آن را به جبهه ای که علیه اسرائیل در لبنان ایجاد کرده اند، بیفزایند. بعضی دیگر می گویند که ادامه ارتباطات جغرافیایی میان ایران و سوریه و حزب الله بعد از نابودی داعش در عراق و سوریه است. چنین چیزی را از همان ابتدا امریکا در دوران اوباما رد کرد و در دوره ترامپ هم پذیرفته نمی شود. و امریکا از همه ابزارها استفاده می کند تا جلویش را در این زمینه بگیرد (آیا موفق خواهد شد؟). این را می دانیم که این به معنای رد وجود و نفوذ ایران در عراق یا بخشی از آن نیست.»
این مقام سابق راست گرا در پایان گفت: «حزب الله به لبنان بر نمی گردد مگر بعد از این که راه حلی برای سوریه یافت شود. بازگشتش قبل از حل بحران سوریه باعث می شود تا جنگ سوریه را به خودش ]به لبنان[ منتقل کند.»
ادامه دارد...
نظر شما :