رفراندوم استقلال کردستان و بازی در زمین اسرائیل

نویسنده: دکتر عمرو عبدالسمیع، نویسنده، روزنامه نگار و تحلیل گر برجسته مصری و محقق مرکز مطالعات سیاسی و راهبردی الاهرام مصر

دیپلماسی ایرانی: با وجود این که از مشکلات و رنج کردها در طول سال های گذشته آگاهم، و با وجود این که درک می کنم که آنها – فعلا – زمینه های قومی کاملی برای تشکیل یک کشور دارند، اما بعید می دانم آنها بتوانند رفراندوم استقلال کردستان را از عراق در ماه سپتامبر آینده برگزار کنند.

فکر می کنم آنها از این هدف بسیار دورند برای این که قبل از هر چیز زمانی که برای این کار تنظیم کرده اند بسیار غریب است، زمان آن بعد از بیرون راندن داعش از موصل تنظیم شده است، این مساله سبب شده تا آنها را به فرصت طلبی و تضعیف قوای عراق متهم کنند.

واقعیت این است که کردها – آن طور که خود می گویند – هیچ وقت تلاش نکرده اند به طور مطلق از لحظه اول به استقلال برسند، بلکه می خواهند به ویژگی های نژادی و فرهنگی آنها در چارچوب کشور عراق احترام گذاشته شود. این حرفی است که جلال طالبانی، رهبر اتحاد میهنی کردستان عراق در گفت وگوی اختصاصی ای که با او ده سال پیش داشتم و در الاهرام منتشر شد، به من گفت. طالبانی برایم گفت که کردها اصرار دارند که در تحقق آرمان قومیشان موفق باشند. اما با این وجود، تحولات اوضاع عراق به سمتی رفته که مطالبات کردها تا رفراندوم برای استقلال با وجود اعتراض ایران به ایده تقسیم، متحول شده است. گویی که می خواهند با طرفداران طرح خاورمیانه جدید که دولت اوباما متبنی آن بود و به طور اساسی بر تجزیه و جدایی مفهموم میهن در کشورها تکیه می کرد، هم صدا باشند. طرح اوباما بر تمایز فرهنگی و نژادی و تاریخی بر اساس فکر «حق تعیین سرنوشت» و تصمیم به جدایی از کشور یا جدای اقلیمی از کشوری که در آن زندگی می کند، تاکید داشت، اما در عالم واقع آن چه به آن برخورد «سم مهلکی» بود که باعث تشکیل مناطق خودخوانده ای شد که مردمان هر بخش آن ادعای حق سرنوشت داشتند.

احترام به کشور مادر که همه عناصر مختلف یک جامعه را در خود جای داده وظیفه هر طایفه ای است، از جمله کردها که باید به کشوری که به آنها فرصت داده تا به وضعیت فعلی شان برسند احترام بگذارند. رویارویی آنها با دولت عراق و نیروهای حشد الشعبی و احزاب شیعی در عراق سپس مواجهه با ایران می تواند واقعیتی داخلی و اقلیمی جدیدی در منطقه ایجاد کند که به نظر می رسد بیش از همه خدمتی است برای کشورهایی که دنبال تجزیه عراق هستند.

اگر فعالیت های گسترده اسرائیل در مناطق کردنشین را که از زمان جنگ امریکا علیه عراق وجود داشته، در نظر بگیریم، در برابر خود عنصر خطرناکی را می بینیم که این گونه برداشت می شود که کردها آن چه اسرائیل می خواهد را اجرا می کنند. ما به یاد داریم که اسرائیل چگونه در شمال عراق به خصوص در زمینه گردشگری و استخراج نفت فعالیت می کرد که نشان از بخشی از نتایج پیمان قدرتمند مسیحی صهیونیستی ای بود که رئیس جمهوری سابق امریکا، جورج بوش با اسرائیل منعقد کرده بود. برای همین احساس می کنم که پافشاری کردها به برگزاری رفراندوم اجرای طرحی خطرناک است.

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: سه شنبه 17 مرداد 1396 / انتشار مجدد: یکشنبه 29 مرداد 1396