اردوغان از آزار روزنامه نگاران دست نمی کشد

گوزد هاتونوگلو

دیپلماسی ایرانی: استانبول - محاکمه شانزده تن از خبرنگاران و سردبیران روزنامه جمهوریت، یکی از روزنامه هایی که هنوز مقابل دولت ایستاده، باعث شد فعالین حقوق بشر علیه ادامه سرکوب آزادی بیان در کشوری که یکی از بزگترین زندان های روزنامه نگاران در جهان است اعتراض کنند.

روزنامه نگاران متهم هستند که به حزب جدایی طلب پ.ک.ک و جنبش فتح الله گولن که گفته می شود کودتای سال گذشته را رهبری کرده کمک کرده اند.

فعالین حقوق بشر می گویند که محاکمه این افراد، یورش به آزادی بیان است و اتهام مطرح شده پوشالی است، چرا که سابقه جمهوریت نشان می دهد این نشریه به سکولاریسم پایبند است و از قدیم نسبت به خطر جنبش گولن هشدار داده و از سال ها پیش با پ.ک.ک دشمنی داشته است.

به باور آنها این اتهامات برای این است که افراد منصوب به دولت که با نفوذ حزب عدالت و توسعه مشکلی ندارند در تحریریه روزنامه جایگزین شوند. آیدین انگین، روزنامه نگار کهنه کار در جمهوریت که او نیز روز دوشنبه محاکمه شد اما به دلایل پزشکی آزاد شده می گوید: "من مدت هاست روزنامه نگارم و مدت هاست با این مسائل سر و کار دارم. حرفم این است که شرمسار و در عذاب هستم از این که در کشور من چنین اتهامات غیر عقلانی مطرح می شود."

پرزیدنت رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه (آ.ک.پ) سال ها است تلاش می کنند یا بساط رسانه های آزاد را برچینند و یا آنها را به خدمت دولت در آورند. سرکوب روزنامه نگاران از زمان کودتای جولای 2016 افزایش یافته است، گفته می شود بیش از 150 روزنامه نگار در ترکیه پشت میله های زندان هستند، کشوری که پس از چین و مصر بیشترین میزان روزنامه نگار زندانی را در خود جای داده است.

تا ماه مارس، 173 رسانه، شامل روزنامه، مجله، ایستگاه رادیویی، وب سایت و خبرگزاری تعطیل شده است. 2500 روزنامه نگار به خاطر این بگیر و ببندها بیکار شده اند و کارت خبرنگاری 800 تن باطل شده است.

در ترکیه به رسانه های وفادار به دولت "رسانه پنگوئنی" می گویند، چرا که در زمان اعتراضات پارک گزی در سال 2013، یک شبکه تلویزیونی در ترکیه از ترس خصومت های حکومت اردوغان؛ به جای پخش تظاهرات گزی، مستندی در خصوص پنگوئن ها پخش کرد.

خطر روی کار آمدن تحریریه ای سرسپرده، جمهوریت را تهدید می کند، روزنامه ای که در سال 1924 تاسیس شد و در جریان رسانه ای ترکیه تنها روزنامه جدی است که به شدت با سیاست های دولت مخالفت می کند. این روزنامه از سرکوب های پس از کودتا که طی آن دولت هزاران تن از کارمندان دولت، نیروهای پلیس، افسران ارتش، دانشگاهی ها، قضات و ژورنالیست ها را اخراج یا بازداشت کرد با عنوان "ساحره گیری (تعقیب و گریز مخالفان)" یاد کرد و اردوغان را به عنوان مستبدی که در پی نابودی دموکراسی است مورد انتقاد قرار داده است.

انگین می گوید: "اروغان قبلا دموکراسی را به قطار تشبیه کرده بود." اشاره او به نقل قولی است که رئیس جمهوری ترکیه دموکراسی را به قطاری تشبیه کرده بود که وقتی شما را به مقصد می رساند می توان از آن پیاده شد. انگین می افزاید: "اوضاع می تواند برای جمهوریت بدتر هم بشود. شاید تعطیلی اش کنند، مرگی سریع و بدون درد یا آن را ذره ذره عذاب دهند."

توباس گارنت، وکیل حقوق بشر که با پی 24، سازمان حامی آزادی بیان و حامی ژورنالیست های ترکیه در دادگاه ها کار می کند می گوید: "این دادگاه فرصتی دیگر برای حکومت است که رفتار خود علیه رسانه های مستقل در ترکیه را تغییر دهد. روزنامه نگاری جرم نیست. دادستان باید از یکسان دانستن انتقاد مشروع با تروریسم دست بردارد و به آزار روزنامه نگاران از طریق محاکمه در دادگاه پایان دهد."

بولنت اوزدگان، مدیر مسئول جمهوریت، در مصاحبه ای با گاردین گفته بود این دادگاه فقط درباره آزادی رسانه نیست، بلکه همچنین نشان از این دارد که در دوران پسا کودتا کارزار حکومت علیه مخالفان شدت گرفته است.

او می گوید: "موضوع فقط جنگیدن برای آزادی رسانه ها نیست. هم قطاران بازداشت شده ما به بالاترین سطوح روشنفکری و اخلاقی تعلق دارند. موضوع مربوط به همه آنهایی است که شغل شان را از دست دادند، تمام آنهایی که دست به اعتصاب غذا زدند، من فکر می کنم این محاکمه ها، شروع تازه سرکوب است."

منبع : گاردین / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33

انتشار اولیه: چهارشنبه 4 مرداد 1396 / انتشار مجدد: چهارشنبه 18 مرداد 1396