پنجاه و نهمین بخش از سلسله یادداشت‌های جدید سرکیس نعوم:
خطر داعش در لیبی پایان نمی‌یابد
دیپلماسی ایرانی: برای ششمین سال است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را که در پی دیدارش با مقام های فعلی و سابق امریکایی نوشته است، منتشر می کند. امسال نیز بر اساس همان رویه دیپلماسی ایرانی تلاش دارد این یادداشت ها را ترجمه و منتشر کند. با این تفاوت که از لحاظ زمانی تلاش می شود نزدیک تر به زمان انتشار آن در روزنامه مرجع یعنی روزنامه النهار باشد و کاربردی ترین آنها در این جا انتخاب و منتشر شود. اهمیت این یادداشت ها در این است که به روز هستند و مطابق با تحولات جاری در منطقه تهیه شده اند و در آنها نکاتی مشاهده می شود که برای خوانندگان می تواند جذاب باشند. در این جا قسمت پنجاه و نهم آن را می خوانید:
مقام عالی رتبه مهم که اوضاع مغرب عربی (کشورهای شمال آفریقا) را دنبال می کند و در اداره مهم سوم داخل کاخ سفید فعال است، درباره لیبی پرسیدم، گفت: «در لیبی قدرت های منطقه ای مختلفی دخالت دارند کشورهایی مثل امارات متحده عربی و قطر و الجزایر و ترکیه. البته مصر هم دخالت دارد برای این که از بابت مرزهای بازش با لیبی نگران است و از این می ترسد که تروریسم از لیبی به کشورش سرایت کند. جنگ ادامه دارد و سازمان ملل تلاش می کند با تشکیل حکومت و ایجاد دولتی که نماینده همه باشد، اوضاع را آرام کند، الآن دو مجلس در لیبی وجود دارد یکی "مجلس طبرق" و دیگری "مجلس طرابلس" (مجلس نمایندگان) که دورانش به پایان رسیده است. نماینده جامعه جهانی به کمک کشورهای بزرگ و کوچک هر بار موفق می شود که به راه حلی برسد تا دولت تشکیل شود، اما در آخر هیچ چیز قابل تطبیقی به دست نمی آید. چرا؟ نمی دانیم. اسلام گراهای لیبایی فعالی در آن جا وجود ندارد، بلکه تقسیم بندی های عشایری و حزبی است. اسلام گرایان تندرویی که در آن جا هستند اکثرا از خارج به آن جا آواره شده اند. فراموش نکن لیبی یک فرمانده نظامی به اسم حفتر دارد. نمی توان او را فرمانده ارتش لیبی دانست. تو می پرسی چرا کسی به او کمک نمی کند. بعضی طرف های ضعیف کمک هایی به او کردند. اما در آخر حالتی میلشیایی است و وابسته به جریانی نیست. مهم این است که مشروعیت به کشور بازگردد و حکومت مورد قبول همه تشکیل شود که قوی باشد و بتواند طرابلس را به عنوان پایتخت مقر خود کند و بعد از این که با همه به توافق رسید، نه فقط در بنغازی یا طبرق، به حکومت داری خود ادامه دهد. در بنغازی اسلام گرایی نیست.»
نظر دادم: «چگونه این حرف را می زنی؟ آیا نمی دانی که بنغازی یکی از پناهگاه های اسلام گرایان در لیبی است؟ از مدت ها پیش؟ و این مکان یکی از دلایل موفقیت آنها در رویارویی با حفتر بوده و یکی از دلایل شکست حفتر در اشغال این شهر بوده است. خودش می گوید که نمی خواهد این شهر را اشغال کند می خواهد آن را از وجود اسلام گراهای تندرو پاکسازی کند، اما عملا نمی تواند کاری کند.»
توجهی به حرف من نکرد و جواب داد: «مصر نمی خواهد دخالت نظامی در لیبی انجام دهد. شاید به آن فکر کند، اما با مشکلات داخلی و بین المللی بر سر کار این مواجه است. علاوه بر آن مردم لیبی ورود یا دخالت نظامی مصر یا هر نیروی خارجی دیگر چه عربی چه خارجی را رد می کنند. آنها از این می ترسند که خارجی ها بر منابع و ثروت های طبیعی شان مسلط شوند و بخواهند از آن سوء استفاده کنند.»
نظر دادم: «اما در آخر و در سایه اوضاع تاسف آور فعلی در لیبی عملیات نظامی در آن گریزناپذیر است. امریکا نیروهای زمینی ارسال نخواهد کرد. اما گفته حاضر است به کشورهای خارجی که بخواهند دخالت نظامی در آن جا کنند سلاح و مهمات بدهد. تا حالا کسی نمی داند در این کشور چه می گذرد. تردیدی در خارج از دخالت در این کشور و قبول آن از داخل وجود دارد.»
گفت: «ما نمی خواهیم فقط برای آبروداری حکومتی تشکیل شود. بلکه می خواهیم حکومتی جدی باشد یا اصلا نباشد. امریکا همان طور که گفتی دخالت نمی کند، اروپا مساله دخالت را بررسی می کند. شورای امنیت تصمیمی را گرفته است و کمک ها ادامه دارد اما مخاطرات هم ادامه دارند. خطر تروریسم در لیبی و از آن جا به شمال آفریقا و سپس نیجر و علاوه بر آن به جنوب اروپا وجود دارد.»
نظر دادم: «گفته می شود هدف غرب تجمیع عناصر داعش در لیبی بعد از راندن آنها از عراق و سوریه است تا در این جا محصورش کنند و خطر را یک جا متمرکز و بعد رفع کنند. در عین حال می خواهند "مشرق جهان عرب" (اسرائیل و نفت) هم نفس راحتی بکشد.»
جواب داد: «خطر داعش در لیبی باقی خواهد ماند تا زمانی که عناصر آن در سرزمین لیبی فعال هستند، تا زمانی که حکومتی نباشد و کشوری تشکیل نشده باشد و وفاق ملی به دست نیامده باشد خطر به قوت خود باقی است. باقی هم خواهد ماند برای این که عملا هیچ همکاری ای میان کشورهای همسایه لیبی به خصوص تونس و الجزایر و مغرب وجود ندارد. الجزایر کشوری سرسخت و منزوی است یا به عبارتی از عمد می خواهد خود را منزوی نگه دارد، رئیس جمهوری اش مشرف به مرگ است، درگیری های داخلی در آن وجود دارد و با موضوع لیبی کاملا بی طرفانه برخورد می کند کاملا برعکس ترکیه و قطر و امارات. اما با دیگران برای حل مشکل همکاری نمی کند. همچنین تماس مستمر سطح بالایی میان کشورهای مغرب عربی با یکدیگر وجود ندارد، فقط به طور جسته و گریخته مقامات رده پایین به پایتخت های هم رفت و آمد می کنند. هیچ راه حلی برای روابط مغرب و الجزایر وجود ندارد. کریستوفر روس، دیپلمات سابق امریکایی که مامور سازمان ملل برای حل قضیه "پولیساریو" بود، خود عامل مستقیم اختلافات این دو کشور بود، شاید بمیرد و راه حلی پیدا نشود. اما قضیه یا مشکل خطرناکی نیست. یک شبه اجماع ملی عربی وجود دارد که صحرای غربی برای مغرب است.»
نظر دادم: «اجماع مغربی بر سر صحرای غربی خیلی شبیه اجماع ایرانی ها بر سر پرونده هسته ای ایران است.»
ادامه داد: «پادشاه مغرب انسان حکیم و باهوش و شجاعی است، او صفت مهمی دارد، به خودش می گوید "امیر المومنین".»
ادامه دارد...
نظر شما :