فاصله حرف تا عمل در ارائه کمک های بشردوستانه

دیپلماسی ایرانی: جهان شاهد بزرگ ترین موج مهاجرت در چند دهه اخیر است که به خاطر تعارضات مسلحانه در خاورمیانه، شمال آفریقا و جنوب آسیا به راه افتاده است. شاید استفاده از کلمه «شاهد بودن» درست نباشد، چرا که بسیاری از رهبران جهان از جمله رهبران ثروتمندترین کشورها تعمدا تصمیم گرفته اند که به این موضوع توجه نکنند. این رهبران بیش از این که به سرمایه گذاری روی ایجاد ثبات و مشارکت در عملیات حفظ صلح علاقه داشته باشند، خواهان حفظ کشور خود از پیامدهای منفی تعارضات هستند.

این غفلت تعمدی در افتتاحیه اجلاس جهانی بشردوستانه که به هدف مواجهه با نیازهای آسیب پذیرترین اقشار مردم در جهان در هفته گذشته تشکیل شد، قابل مشاهده بود. عمده رهبران کشورهای ثروتمند - از جمله ایالات متحده - حتی به خود زحمت حضور در این اجلاس را هم ندادند. دبیر کل سازمان ملل نیز از این رهبران به خاطر عدم حضورشان در این اجلاس گلایه کرد.

بان کی مون روز سه شنبه در یک کنفرانس خبری گفت: «عدم حضور رهبران جهان به ویژه رهبران کشورهای عضو گروه هفت، ناراحت کننده است. متاسفانه جهان به سطحی از درد و رنج مردم رسیده که از زمان تاسیس سازمان ملل یعنی از 70 سال پیش تا کنون بی سابقه بوده است.»

حتی اگر برخی از این جنگ ها پایان یابد، چندین دهه زمان و میلیاردها دلار هزینه لازم است تا پیامدهای آن به شکل قابل توجهی جبران شود. این چالش در کنار افزایش نیازمندی های مردمی قرار خواهد گرفت که به خاطر بلایای طبیعی و تغییرات آب و هوایی آواره خواهند شد.

آنگلا مرکل که تنها رهبر کشورهای عضو گروه هفت بود که در این اجلاس شرکت کرده بود گفت: «امروزه ما از یک سیستم کمک های بشردوستانه منسجم برخوردار نیستیم. همیشه وعده های زیادی داده می شود، اما بودجه لازم تخصیص داده نمی شود.»

جامعه بین المللی تقریبا 25 میلیارد دلار در سال به کمک های بشردوستانه اختصاص می دهد، اگر چه این میزان زیاد به نظر می رسد، اما حداقل 15میلیارد دلار کمتر از میزانی است که نهادهای امدادی برای انجام وظیفه خود بدان نیاز دارند.

در میان نهادهایی که به احیا و تزریق وجوه نیاز دارند، می توان از کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل اشاره کرد که وظیفه اسکان مهاجران را به عهده دارد. این موضوع باعث شده که بسیاری از مهاجران سرنوشت خود را در دست قاچاقچیان قرار داده و در جستجوی مکانی جدید برای زندگی، اقدام به سفرهای خطرناکی کنند که پایان آن نامشخص است.

به گفته کمیساریای عالی پناهندگان بیش از 59.6 میلیون نفر آواره وجود دارد که حدود 19.5 میلیون نفرشان را مهاجران تشکیل می دهند.

کمک های بشردوستانه نظیر دارو و موادغذایی اگر هم به مناطق تحت محاصره برسد، اغلب دیر فرستاده می شود. کمیسیون آمریکایی حقوق بشر که موارد سوء استفاده  را در آمریکای لاتین مورد بررسی قرار می دهد هفته گذشته اعلام کرد که نیمی از کارکنان خود را به خاطر کمبود بودجه تعدیل خواهد کرد.

برگزارکنندگان اجلاس جهانی بشردوستانه در پایان این اجلاس مجموعه ای از اهادف خود را منتشر کردند. در این بیانیه از رهبران جهانی خواسته شده بود که اقدامات بیشتری برای اجتناب از جنگ، حفظ هنجارهای حقوق بشر و توزیع عادلانه تر اسکان مهاجران انجام دهند. همه این اهدافف انتظاراتی معقول هستند، اما تحقق آنها بدون تعهد رهبران کشورهای مختلف، بویژه کشورهای قدرتمند غیرممکن است.

ممکن است مصلحت سیاسی تقویت مرزها و افزایش کنترل روی مهاجران را ایجاب کند تا مانع از سرایت بحران ها و مشکلات به دیگر کشورها شود. اما این رویه تنها هزینه های دراز مدت مواجهه با بحران هایی که سالانه گسترش می یابند را بیشتر خواهد کرد.

منبع: روزنامه نیویورک تایمز / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25