آیا در سفر روحانی به ایتالیا، به ایران توهین شد؟

برگزاری دیدارهای رئیس جمهور ایران و نخست وزیر ایتالیا در یکی از موزه های رُم و عقد قرارداد در کنار مجسمه یکی از سرداران رم باستان، با نقد برخی چهره های سابقاً نزدیک به دولت همراه شده که انتخاب این مکان برای برگزاری چنین نشست رسمی را به منزله توهین به ایران تلقی کرده اند اما چنین تعبیری با حقیقت چه نسبتی دارد؟

به گزارش «تابناک»؛ حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان در که راس هیات بزرگی از دولتمردان و چهره های اقتصادی راهی ایتالیا شده، در یکی از برنامه های رسمی که به میزبانی موزه «کاپیتولین / Capitoline» شهرداری رُم برگزار شد و طی آن نشست تعدادی از تفاهم نامه های همکاری به امضاء رسید، حضور یافت؛ حضوری که منشاء حواشی شد.

حاشیه ای که بیشتر مورد توجه رسانه های بین المللی قرار گرفت، پوشاندن مجسمه های برهنه موجود در این موزه برای حفظ حرمت هیات ایرانی بود اما در مقابل حاشیه ای که مورد توجه برخی ناظران داخلی قرار گرفت، مجسمه ای بود که در کنارش هیات های دو طرف حضور یافتند، تفاهم نامه های همکاری را امضا کردند و در نهایت نشست خبری رئیس جمهور و نخست وزیر ایتالیا به عنوان بالاترین مقام اجرایی ایتالیا برگزار شد.

حسین دهباشی که پیش از این مستندساز حسن روحانی در دوران انتخابات بود و پس از آن نیز برای دوره های عضو هیات مدیره منطقه آزاد کیش و عضو مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری دولت یازدهم شده بود و مدتی است از دولت فاصله کرده و نقدهای خاصی را طرح می کند، اصلی ترین نقد را نسبت به این مسئله در فضای مجازی منتشر کرد و با اشاره به تصویر ثبت شده مارکوس آئورلیوس آنتونیوس یکی از پادشاهان رم باستان، این مکان یابی ایتالیا را برای چنین برنامه ای معنادار خوانده است.

حسین دهباشی به سبک معمول نوشتاری اش، چنین آورده است: «اطمینان دارم که رئیس جُمهورِ میهن دوستی چون آقای دکتر روحانی بعدا بسیار رنجیده | امّا یعنی مُشاورانِ فرهنگی و رسانه ای ایشان نیز سواد و حواس اش را نداشته اند؟ | که لحظه ای تردید کُنند | در انتخابِ بی سابقهء محل موزهء Capitoline شهرداریِ رُم برایِ برگزاریِ جلسهء رسمیِ روسای دو کشور و امضاء انبوهی از پیمان های تفاهم؟ | آنهم در سایه مجسمه و زیرِ سُم اسبِ «مارکوس آئورلیوس آنتونیوس»؟ | که ایرانیان را در عصرِ پارتیان و سلسلهء اشکانی به سختی شکست داده و مغلوبِ خود ساخته.»

این نقد البته با پاسخ هایی همراه شده و قابل توجه ترین پاسخ توسط مصطفی مسجدی آرانی نوشته شده است. در بخش اصلی نوشته این روزنامه نگار خطاب به دهباشی آمده است: «مطلب شما در باب نقد بر محل کنفرانس خبری و امضای تفاهم نامه میان مقامات ارشد ایران و ایتالیا که ان شاء الله از سر «دلسوزی» نوشته شده را خواندم. حتی اگر دلسوزی هم انگیزه آن مطلب نباشد عیبی نیست چرا که با ارجاع درست شما به سخن مولایمان علی (ع)، باید به نوشته بنگریم و نه نویسنده.

با این حال در نوشته شما حرف هایی است که آدمی، نمی تواند باور کند از نهاد یک محقق تاریخ برآمده باشد. مثلا آنجا که فرمودید مارکوس آئورلیوس آنتونیوس، «فاتح» ایران است. بهتر از من می دانید که جنگ روم با امپراطوری اشکانیان در عصر پارتیان، از 161 میلادی آغاز شد و  تا 166 میلادی ادامه داشت. در 3 سال ابتدای آن جنگ، پیروزی از آن ایرانیان بود و در نیمه دوم آن شش سال بود که ایران، شکست خورد ولی نه آن چنان که «فتح» شود. بلکه ارمنستان و یکی دو منطقه کوچک دیگر را از دست داد.

ایران بزرگ کجا و این یکی دو منطقه؟! باز هم بهتر از من می دانید حتی پس از آن پیروزی مختصر ارتش روم بر اشکانیان هم، از کار خدا یا آه مردم مظلوم، طاعون از طریق لشگر فاتح به اروپا رفت و خانمان سوز شد. باز بهتر از من می دانید که حتی همان موزه کپیتولاین رم هم در توضیحات این مجسمه نوشته که هیچ اشاره ای در منابع باستانی به اینکه این مجسمه، واقعا مجسمه آئورلیوس باشد نشده و آنچه هم که از منابع متاخر فهم می شود این است که این مجسمه اوست پس از آنکه در سال 176 بر ژرمن ها یعنی اروپاییان پیروز شده است.

پس چه خوب که رئیس جمهورمان پیش مجسمه ای کنفرانس خبری برگزار کرده که نشان پیروزی اروپاییان بر خودشان است. پیروزی غرب بر غرب. نشانه «اللهم اشغل الظالمین بالظالمین». و در نهایت باز بهتر از من می دانید که آئورلیوس، امپراطوری بود که مثل رئیس جمهور حقوق دان ما، به امر قضاوت و دادگاه توجه داشت و می گفت که یک قاضی خوب بهتر از سرباز مسلح می تواند نظم جامعه را حفظ کند.

پس باز هم به قول پیشین خودتان که درباره «اشرف پهلوی» نگاشته بودید، عیب او جمله بگفتی هنرش نیز بگوی. به قول خودتان و این دفعه، حقیقتا، زیاده جسارت است و البته یک چیز دیگر: خدا عاقبت همه ما را ختم به خیر کند!»