پیام‌های عربستان از قطع رابطه با ایران

دیپلماسی ایرانی: اصرار گسترده ای که نزد کشورهای عربی وجود دارد برای این که بگویند اعدام شیخ نمر باقر النمر مساله داخلی عربستان بوده است نمی تواند پیام خارجی که این اقدام دارد را پنهان کند، پیامی که ریاض در پی بحران پیش آمده میان دو قدرت دشمن بزرگ بین المللی داده است. این بحران بازتاب تقسیم بندی های اعتقادی و استراتژیکی سیاسی در خاورمیانه است و مطابقت با سناریوی تقسیم بندی عربی – اسرائیلی از باب اعتقادی و تندروی دارد.

تقسیم بندی مذهبی پیچیده ای که در سال های اخیر در منطقه رخ داده یکی از عمیق ترین تقسیم بندی های سنی – شیعی است که از وفات پیغمبر اسلام (ص) تا کنون سابقه نداشته است. بحران اخیر پیش آمده میان ریاض و تهران نتیجه بحران های متراکم شده از انقلاب های عربی سال 2011 نیست بلکه رویارویی هایی نیابتی است که میان یکدیگر به وجود آمده است. قبل از نمر، اسد عنوان اصلی میان تهران و ریاض بوده است، زمانی که تهران تمام ثقل خود را پشت بشار اسد گذاشت و نفوذ خود را در سراسر منطقه گسترش داد و در مقابل عربستان حمایت همه جانبه از مخالفان کرد و صدای خود را علیه نفوذ ایران در کشورهای عربی بلند کرد.

در سال های اخیر، ریاض روابط خود را با ایران قطع نکرده بود، فقط شکایت از دخالت ایران در امور کشورهای عربی می کرد و آن را عبث و بی فایده می دانست. "طوفان قاطع" نخستین پیام از عربستان هم به تهران هم به واشنگتن بود، پیام روشن بود، حالا که کسی نیست جلوی نفوذ ایران را بگیرد، خود دست به کار می شود به ویژه که حالا ایران وارد حیات خلوت عربستان شده است. اعدام نمر نیز به اعتقاد عربستانی ها خارج از این تعریف نیست، پیام آن به واشنگتن نیز روشن است، باید حد وقفی برای نفوذ ایران تعیین شود، در حالی که واشنگتن هر اقدامی که توافق هسته ای با تهران را به چالش بیندازد قاطعانه رد می کند.

از زمان امضای توافق هسته ای از ژوئن گذشته و قبل از آن، مقام های امریکایی هیچ گاه از اظهارات خود مبنی بر این که با متحدانشان برای بستن راه نفوذ ایران همکاری می کنند، دست نکشیده اند، و می گویند با بستن پرونده هسته ای ایران و برداشته شدن آن از روی میز، مذاکره بر سر پرونده های دیگر از جمله سوریه و عراق را آغاز خواهند کرد و با مساله یمن هم پایان نخواهد یافت. با وجود این امریکایی ها هیچ وقت به گفته های خود عمل نکرده اند. ایران در جنگ سوریه بیش از پیش خود را درگیر کرد، که قربانیان بسیاری که تا کنون داده شاهد آن است. توسعه موشکی ایران نیز ادامه دارد و به نظر هم نمی رسد امریکا بتواند جلوی نفوذ و بلندپروازی های ایران را در منطقه بگیرد. در چنین فضایی اقدامات خطرناک عربستان دیگر ناگهانی محسوب نمی شود، عربستان دیگر می خواهد پیام های خود به واشنگتن و تهران را عملا ترجمه کند، برای همین پیش بینی می شود تنش ها در منطقه که مدت ها است روی بشکه های باروت خوابیده است، منفجر شود.

منبع: النهار/تحریریه دیپلماسی ایرانی/11