پایان نه چندان خوب سال ۲۰۱۵ برای رابطه ایران و آمریکا

دیپلماسی ایرانی: تهران واکنش تندی به طرح آمریکا مبنی بر تحمیل تحریم های جدید علیه تعدادی از افراد و شرکت های مرتبط با برنامه موشکی ایران نشان داد. وزیر خارجه ایران نیز تصویب این تحریم ها را غیرقانونی و مغایر با توافق هسته ای میان ایران و کشورهای ۱+۵ خواند.

اقدامات جدید دولت اوباما، در صورتی که به مرحله اجرا برسد می تواند تنزلی جدی در رابطه آمریکا و ایران ایجاد کند و انتظاراتی که در مورد تنش زدایی پس از امضای توافق به وجود آمده بود را از میان ببرد. این طرح از سوی نمایندگان جمهوری خواه کنگره و برخی از نمایندگان دموکرات، با هدف اعمال فشار بیشتر بر ایران به دلیل آزمایشات موشکی اخیر ارائه شده است.

به تایید یکی از مقامات دولتی، آمریکا تحریم هایی را علیه افرادی در ایران، هنگ کنگ و امارات از جمله علیه شرکت تجاری مبروکا و حسین پورنقش بند مدیر عامل این شرکت ترتیب داده است. اتهام این شرکت و شرکت های مشابه، کمک به دولت ایران در دستیابی به فیبر کربن جهت تکمیل برنامه موشکی خود است.

وزارت خزانه داری نیز آماده تحریم 5 نفر از کارمندان وزارت دفاع ایران است که با برنامه موشکی ایران در ارتباط نزدیک هستند.

در اوایل ماه دسامبر سال گذشته میلادی نیز سازمان ملل اعلام کرد آزمایش موشکی ایران در دهم اکتبر نقض قطعنامه 1929 شورای امنیت است. تاریخ انقضای این قطعنامه با تاریخ انقضای برجام مطابق است.

برخی از مقامات آمریکایی بر این باورند که حق وزارت خزانه داری برای تحریم شرکت ها یا افراد ایرانی وابسته به فعالیت های موشکی، طبق توافق برجام حفظ شده است.

از طرف دیگر، مقامات ایرانی این تحریم ها را نقض تعهدات طرف آمریکایی می دانند. مقامات ایرانی معتقدند که قطعنامه شورای امنیت تنها ساخت موشک هایی که منحصرا برای حمل کلاهک هسته ای ساخته شده اند را منتفی می داند و این قاعده شامل موشک هایی که ممکن است قادر به حمل این سلاح ها باشند، نمی شود. از این رو ایران محدودیت های موشکی را نوعی محدودیت علیه برنامه نظامی- دفاعی خود می بیند.

تحریم های جدید می تواند پیچیدگی های رابطه واشنگتن و تهران را بار دیگر برجسته کند. دو طرف در عین دشمنی دیرینه خود، در مبارزه با داعش به نوعی اتحاد ضمنی رسیده اند و در عین حال در اجرای برجام با یکدیگر اختلافات قابل توجهی دارند.

روز پنج شنبه گذشته ایران از راه دریایی حدود 11 تن از اورانیوم غنی شده خود را به روسیه منتقل کرد. در حالی که کاخ سفید از این اقدام استقبال کرد، کنگره در پاسخ به آزمایشات موشکی ایران با ارائه قانونی جدید خواستار به تعویق افتادن لغو تحریم های ایران تا زمان کسب اطمینان از کلیه اقدامات نظامی ایران شدند که می تواند با برنامه هسته ای در ارتباط باشد. دولت اوباما با این قانون به مخالفت برخاست.

در این میان، وزارت خارجه ایران با واکنش نشان دادن به قانون جدید لغو روادید در آمریکا، آن را نقض برجام خوانده است.

در ماه دسامبر، اوباما قانون محدودیت های جدید لغو روادید را به امضاء رساند. طبق این قانون اتباع آمریکایی که تابعیت ایران را داشته باشند و یا اتباع 38 کشوری که برای ورود به آمریکا نیاز به اخذ ویزا ندارند، در صورت سفر به ایران طی 5 سال اخیر باید برای ورود مجدد به آمریکا اقدام به اخذ روادید کنند. با توجه به مخالفت کامل ایران با داعش و عدم پیوستن اتباع ایرانی به این گروه تروریستی، مقامات ایرانی این قانون را بی معنا توصیف می کنند.

در همین راستا سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرده است که هر اقدامی خارج از چارچوب توافق، برای ایران قابل قبول نخواهد بود و با پاسخ متقابل ایران رو به رو خواهد شد.

منبع: فارن پالسی/ ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 25