هشدار ترکیه و قطر به جبهه النصره

دیپلماسی ایرانی: عربستان سعودی برای یک پارچه کردن مخالفان سوری از هم پاشیده، برای شرکت در مذاکرات وین با هدف رسیدن به راه حلی برای بحران سوریه دست به کار شده است. به همین منظور از همه مخالفان سوری دعوت کرده در نشست بزرگی در ریاض شرکت کنند اما در عین حال مدعی شده که از تندروهای مخالف سوری برای شرکت در این نشست دعوت نکرده است. عربستان منظور خود را از مخالفان تندرو بیان نکرده و نگفته است که چه گروه یا افرادی را تندرو می داند که از دعوت آنها به این کنفرانس خودداری کرده است.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، با این حال به نظر می رسد ایالات متحده امریکا و روسیه از ریاض خواسته اند وظیفه یک پارچه کردن مخالفان سوری و انتخاب گروهی مشخص به عنوان نماینده آنها را به عهده بگیرد و با توجه به روابط گسترده ای که با اکثر گروه های مخالف سوری دارد از آنها بخواهد در این نشست شرکت کنند. اما در عین حال از عربستان هم خواسته اند با وجود این که می دانند با گروه های تندروی مخالف سوری نظیر جیش الفتح ارتباط دارد، از دعوت نمایندگان آن به این کنفرانس خودداری کند. گفته می شود فهرست کسانی که قرار است به نشست ریاض دعوت شوند در دست تهیه است و در این رابطه امریکا و روسیه توصیه هایی را به عربستان کرده اند.

همچنین گزارش ها حاکی از آن است که قطر و ترکیه که از گروه های تشکیل دهنده "جیش الفتح" حمایت می کنند و خود گروه هایی را نیز در سوریه دارند که تحت امرشان فعالیت دارند، از میزبانی عربستان از مخالفان سوری حمایت کرده اند و پذیرفته اند که ریاض مسئولیت انتخاب نمایندگان مخالفان برای مذاکره با حکومت سوریه با هدف تشکیل حکومت انتقالی و پایان دادن به بحران جاری را بر عهده بگیرد. بنا به این گزارش ها ترکیه و قطر پذیرفته اند که گروه های تندرو از انظار عمومی به دور باشند و نماینده ای از آنها در جایی دیده نشود مبادا که در فهرست گروه های تروریستی قرار بگیرند و گفته شود که در حکومت انتقالی تروریست ها نیز نفوذ کرده اند. در عین حال آنها از این می ترسند با مطرح شدن آنها به عنوان گروه های تروریستی ظرف ماه های آینده هدف حملات هوایی ائتلاف مبارزه با داعش یا جنگنده های روسیه قرار بگیرند. 

منابع غربی به روزنامه العرب گفتند که مسئولان قطری و ترک با رهبران جبهه النصره در دوحه و استانبول دیدار کردند و با آنها جلسات سری تشکیل دادند و بر ضرورت جدایی جبهه النصره از القاعده تاکید کردند.

به گفته این منابع مسئولان قطری و ترک رهبران جبهه النصره را تهدید کردند در صورتی که از القاعده جدا نشوند و بر وضعیت فعلی پافشاری کنند، در انزوای سیاسی قرار خواهند گرفت و حمایت های نظامی و مالی که از آغاز بحران سوریه از آن برخوردار بوده اند نیز متوقف خواهد شد.

از سوی دیگر منابع نزدیک به مخالفان سوری به روزنامه العرب گفتند که برای دعوت از میان مخالفانی که قرار است به کنفرانس ریاض بیایند بر دعوت از چهره های مخالفی که بر رفتن بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه از قدرت اصرار دارند، تمرکز خواهد شد. از گروه های نظامی ای که در حال جنگ با نیروهای اسد هستند نیز خواسته خواهد شد که راه حل سیاسی که به موجب آن کشور مدنی متشکل از همه گروه های سوری تشکیل شود را بپذیرند.

این در حالی است که اخیرا شبهاتی مطرح شده مبنی بر این که ممکن است برخی چهره های وابسته به اخوان المسلمین سوریه به عنوان شاخه هایی از جبهه النصره معرفی شوند و به این ترتیب آنها را شبکه ای تندرو معرفی کرده و از دعوت آنها به کنفرانس ریاض خودداری شود.

یکی از مخالفان سوری که نخواست نامش فاش شود در این باره به روزنامه العرب گفت: «عربستان سعودی قصد ندارد هیچ طرف تندرویی را به نشست مخالفان در ریاض دعوت کند و این موضعی است که همه گروه های مخالف سوری بر آن تاکید دارند.»

وی همچنین گفت: «احتمال موفقیت آمیز بودن این نشست بسیار بالا است و هیچ نگرانی نسبت به شکست یا به چالش کشیده شدن آن از سوی طرف های مخالفی که با ترکیه و قطر ارتباط دارند، وجود ندارد. بر عکس بیشتر کنفرانس های سابقی که این دو کشور نقشی منفی در آنها بازی کردند و باعث شدند که آن نشست ها به شکست بینجامند.»

وی در توضیخ دلیل خود برای این که پیش بینی می کند این نشست موفق باشد نیز گفت: «مذاکراتی که میان طرف های ترکی و قطری و عربستانی در جریان است و همچنین پذیرفتن این مساله که عربستان میزبان این نشست باشد و تاکیدشان بر این که به هر نتیجه ای که از این نشست حاصل شود، احترام می گذارند، همگی حاکی از آن است که به احتمال بسیار زیاد نشست مخالفان در ریاض موفقیت آمیز باشد.»

بدر جاموس، عضو هیئت سیاسی در ائتلاف مخالفان سوری نیز در این باره گفت: «ما به عنوان مخالفان سوری از برگزاری این نشست استقبال می کنیم و این که پذیرفته ایم این نشست در ریاض برگزار شود، نشان می دهد که اعتماد بسیاری به رهبران عربستانی داریم و می خواهیم از این کنفرانس پشتیبانی کنیم.»

وی سپس ادعا کرد: ما از وحدت مواضع مخالفان سوری بر راه حل سیاسی حمایت می کنیم و می خواهیم مخالفان سیاسی و نظامی سوری در صفی واحد باشند تا بتوان حکومتی انتقالی که در آن جایی برای اسد نباشد، تشکیل شود.

این در حالی است که هادی البحره، رئیس سابق ائتلاف مخالفان سوری گفت: «تا این لحظه اعضای ائتلاف مخالفان هیچ دعوتی برای حضور در این کنفرانس دریافت نکرده اند اما تلاش می کنند که گروه های معارض مسلح معتدل سوری بتوانند در این نشست شرکت کنند.»

در همین رابطه گفته می شود روسیه فهرستی از اسامی مخالفان سوری که پیش از این از آنها در مسکو میزبانی کرده بود را در اختیار ریاض قرار داده و از مقامات عربستانی خواسته است که آنها را نیز به نشست مذکور دعوت کند. فهرست مسکو عموما متشکل از مخالفان معتدل داخلی سوریه است که نه تنها علیه بشار اسد سلاح برنداشته اند بلکه با هر گونه عملیات نظامی علیه حکومت او نیز مخالف هستند. گفته می شود در میان این افراد چهره هایی که ارتباطاتی با حکومت سوریه دارند نیز حضور دارند.

عبدالمجدید جلال، تحلیلگر سیاسی عربستانی درباره این نشست گفت: «نشست ریاض بسیار مهم است به ویژه در سایه تحولات خطرناکی که بر سوریه می گذرد و دخالت روسیه به سود حکومت بشار اسد.»

وی در ادامه افزود: «در حال حاضر تلاش هایی از سوی جامعه جهانی در جریان است تا بحران سوریه بدون مشارکت قوی مخالفان سوری پایان یابد.»

ترجمه: سید علی موسوی خلخالی

انتشار اولیه: یکشنبه 1 آذر 1394 / انتشار مجدد: جمعه 13 آذر 1394