چهار سال و نیم جنگ و نابودی کامل کشاورزی سوریه

دیپلماسی ایرانی: جنگ داخلی جاری در سوریه که جان صدها هزار نفر را گرفته و میلیون ها نفر را کشته و آواره کرده است، یکی از خون بارترین و بی سابقه ترین نبردهایی است که تاریخ بشر به خود دیده است. یکی از نبردهای خانمان سوزی که شهرهای بزرگ سوریه را به تلی از خاکستر تبدیل کرده و مزارع و کشتزارهای آن را که زمانی جزء درآمدهای اصلی مردمان سوریه بود، نابود ساخته و حتی به حیوانات نیز رحم نکرده است. کشاورزی یکی از مقولاتی است که در جنگ داخلی سوریه بیشترین آسیب را دیده است. مقوله ای که بسیاری آن را یکی از عوامل شعله ورتر شدن جنگ داخلی سوریه می دانند، چرا که می گویند بی کاری ناشی از خشکسالی در سال های اخیر و ویرانی مزارعی که در پی آن به وجود آمد نقشی به سزا در اعتراض های مدنی داشته و در عین حال خیلی ها را نیز به هوای دریافت پول بیشتر به پیوستن به گروه های تروریستی کشانده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میدل ایست آنلاین، در همین رابطه مراکز پژوهشی مطرح بین المللی در عرصه کشاورزی که در منطقه خاورمیانه نیز فعال هستند به بررسی وضعیت کشاورزی سوریه پس از بحران سوریه پرداخته اند و دریافته اند که بذر گیاهانی مثل گندم و جو و محصولات مشابه آن که کاشت و برداشت آنها نقشی به سزا در صنعت کشاورزی سوریه ایفا می کرد، در مناطقی مثل حلب که روزگاری مزارع وسیع کشت آنها را در خود داشت در پی جنگ داخلی سوریه از بین رفته است.

برایان لینوف، سخنگوی صندوق محصولات کشاورزی که مدیریت یکی از انبارهای محصولات کشاورزی در جزیره سولبورد، 1300 کیلومتری شمال نروژ در قطب شمال را بر عهده دارد در این باره می گوید: «حمایت از گونه های گیاهی نقشی به سزا در حیات بشر ایفا می کند. یکی از اهداف اصلی ما در مرکز جهانی سولبورد نیز دقیقا همین است.»

این مرکز که در سال 2008 راه اندازی شده با هدف حمایت از گونه هایمختلف گیاهی مثل لوبیا، برنج و گندم و انبار کردن آنها در صورت بروز فجایعی نظیر فاجعه های جنگ های هسته ای یا زیست محیطی به وجود آمده است. در این مرکز 860 هزار نوع گونه گیاهی خوراکی که تقریبا از سراسر جهان گردآوری شده است، نگهداری می شود و به گونه ای تحت مراقبت هستند که حتی در صورت قطع شدن برق منطقه نیز می توانند بر اساس درجه حرارت تنظیم شده محل برای حداقل 200 سال سالم و محفوظ باقی بمانند. 

در حال حاضر این مرکز توانسته است به صورت بسیار جزئی مواد غذایی حیاتی از نوع گندم، برنج و جو را در اختیار بخشی از مردم شهر حلب قرار دهد. اما به دلیل امکانات محدود توانایی تولید و صدور بذرهای گیاهی به دیگر شهرهای سوریه و همچنین دیگر کشورهای منطقه خاورمیانه را ندارد.

گریث ایوین، کارشناس وزارت کشاورزی نروژ در این باره می گوید: «تا قبل از سال 2012 ما در حلب مرکزی وابسته به خود داشتیم و در آن جا بر روی وضعیت کشاورزی مناطق مبتلا به خشکسالی کار می کردیم. اما بعد از جنگ داخلی سوریه مقر خود را از حلب به بیروت انتقال دادیم.»

وی در ادامه می افزاید: «ما برای انتقال محصولات کشاورزی انبار شده خود از حلب سوریه 130 صندوق ویژه که در خود 116 هزار گونه گیاهی منطقه را جای داده بودند تهیه کردیم و بعد از انجام فرایند اداری خاص آنها را از حلب منتقل کردیم.»

وی تاکید می کند، این برای نخستین بار است که ما چنین نقل و انتقالی را با این حجم از منطقه ای به منطقه دیگر انجام می دهیم. ما بر روی این گونه گیاهان بسیار کار کرده ایم تا بتوانند در برابر خشکسالی دوام بیاورند و در صورت تغییر اوضاع جوی نیز محصول مطلوب را بدهند و حتی در صورت جابه جایی در آب و هوای مناطقی مثل استرالیا و حتی آفریقا نیز محصول بدهند.

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان بعید می دانند حتی در صورت پایان جنگ های داخلی سوریه وضعیت کشاورزی این کشور به دلیل ویرانی های شدید بتواند به وضعیت سابق بازگردد. کارشناسان حوزه کشاورزی معتقدند که سال ها طول خواهد کشید تا صنعت کشاورزی سوریه احیا شود و بتواند مجددا به مرحله قابل توجهی از تولید محصول برسد.

در پی جنگ داخلی سوریه که تا کنون چهار سال و نیم طول کشیده است، دست کم 250 هزار نفر کشته و بیش از 11 میلیون نفر آواره شدند که از این تعداد تنها 7.5 میلیون نفر در داخل خود سوریه آواره هستند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11