چرا پشت کردن به توافق هسته ای امریکا را ویران می کند؟

دیپلماسی ایرانی: تا زمانی که بر چیزی تمرکز نشود چیزی به اذهان مبادرت نمی کند، اظهارات و موضع گیری های واشنگتن چه در داخل امریکا چه در خارج از آن حکایت از آن دارد که نفوذ امریکا در جهان در حال کاهش است و هیمنه نظامی و سیاسی و اقتصادی و صنعتی و فرهنگی آن که زمانی اتحاد جماهیر شوروی را به فروپاشی کشاند، رو به زوال است.

به نظر می رسد تشکیل گروه ایران – روسیه – چین یا همان چیزی که پیمان "شانگهای" نامیده می شود دلیل اصلی اظهارات اخیر جان کری، وزیر امور خارجه امریکا – که برای نخستین بار است چنین اظهار نظری در حد یک مقام رسمی عالی رتبه در این سطح زده می شود – مبنی بر این که اگر کشورش از توافق هسته ای با ایران عقب بنشیند دلار جایگاه خود را در معاملات نقدی و صندوق های ذخیره ارزی به عنوان یک ارز اصلی دست خواهد داد.

وی در ادامه حرف خود افزود: "اگر به توافق هسته ای با ایران پشت کنیم، اوضاع به سرعت بحرانی خواهد شد و این امر تاثیرات سلبی بر دلار امریکا به عنوان واحد پول بسیاری از بانک های مرکزی جهان خواهد گذاشت، البته این اتفاق ظرف 24 ساعت رخ نخواهد داد، اما بسیاری از کشورهای جهان هستند که به دنبال راهی برای خروج از وضعیت مالی فعلی حاکم بر جهانند." حقیقت اقتصادی به ما می گوید اگر رابطه ای میان واحدهای پولی و ذخیره ای بانک های جهانی و تعاملات نفتی با دلار امریکا نباشد کاخ سفید و کلا ایالات متحده امریکا به سرعت رو به ویرانی و زوال خواهد رفت.

از لحاظ نظامی، هیچ کارشناس منصفی منکر این واقعیت نیست که ایالات متحده امریکا زمانی تصمیم به ترک خاک افغانستان گرفت که دید سربازهایش به این راحتی ها نمی توانند از پس افراد جنبش طالبان و قبایل افغان بر آیند. یکی از مقامات امریکایی به صراحت گفت که در افغانستان فقط با دو ابزار با ما می جنگند، یکی فرود آوردن آهن از بالا بر فرق سرمان و دیگری استفاده از عملیات امنیتی از طریق مزدورها و خیانتکاران، در رویارویی مستقیم نیز افغانی ها توانسته اند سربازهای ما را به اسارت بگیرند بدون این که بتوانیم کاری در برابر آنها کنیم.  

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه این وضعیت امریکا را این گونه توصیف کرد: گویا ایالات متحده امریکا درک نمی کند که بعد از اتفاقاتی که در جهان رخ داده جایگاه آن متزلزل شده و دیگر هیبت و عظمت آن رو به فروپاشی است.

قبل از مرگ اسامه بن لادن و ظهور داعش یک مقام عالی رتبه چینی نیز اظهار نظر مشابهی کرده بود: "خدمتی که بن لادن و القاعده به ما می کنند را نمی توان ارزش گذاری کرد." معنای آن این است که ایالات متحده امریکا در جنگ با القاعده و طالبان و نیروهای متمایل به آنها اعم از قبایل موجود در پاکستان و افغانسان و یمن و سومالی و نیجریه و مالی و الجزایر و غیره با مشکلات شدید اقتصادی مواجه خواهد شد که این مساله در نهایت به سود چین، رقیب اصلی امریکا در هیمنه نظامی و اقتصادی در جهان است.

بسیاری از تحلیلگران منصف بر این اعتقادند که امریکا نمی توانست بخش بزرگی از نیروهای خود را از عراق خارج کند مگر تحت حمایت نیروهای قبایل سنی عراقی که معروف به نیروهای صحوه یا شوراهای بیداری شدند که عقب نشینی ایمن برای نیروهای امریکا را فراهم آوردند.

قبل از ظهور داعش، یکی از "آشپزهای آشپزخانه های سیاسی و امنیتی و اطلاعاتی امریکا" که در بسیاری از امور به طور مستقیم دست دارد، موسوم به مایل شوایر، کارشناس امنیتی و رئیس سابق یکی از خطرناک ترین و مهمترین واحدهای امنیتی امریکا (سی آی ای) که موظف به یافتن بن لادن، رهبر القاعده بود و 22 سال ریاست واحد امنیتی خود را بر عده داشت، یک بار گفت: «مبارزه با تروریسم به شیوه فعلی آن به طور کامل اشتباه بود، برای این که ما را دقیقا مثل اسرائیل کرد، به گونه ای که تنها انتخابی که در برابر خود قرار دادیم عملیات نظامی و امنیتی بود. ما هیچ رهبری که بتواند با شجاعت موضعی اتخاذ کند و جایگاه ما را در جهان اسلام که ما را بیش از هر کسی دشمن خود می داند، تعریف کند، نداریم. عراق نقطه تحول جنگ با القاعده و متحدان آن بود. ما در عراق با اتفاقات پیش بینی نشده ای مواجه شدیم، امریکا و اسلام تندرو بعد از عراق ما را به شدت شوکه کردند. اکنون دشمنانمان در جهان اسلام به روشنی می گویند که توانستیم دومین ابرقدرت جهان را بعد از شکست اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان، در عراق شکست دهیم.»

وی در ادامه می افزاید: «این احتمال بسیار جدی وجود دارد که این بار هم ما را در افغانسان شکست دهند، جنگی که علیه القاعده در پیش گرفته ایم بیش از آن چه تا کنون فکر می کردیم، خطرناک است. این جنگ بر خلاف آن چه تصور می کردیم رسما به یک جنگ دینی تبدیل شده است.»

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11