سخنرانی نتانیاهو توهین به شعور مخاطب بود

دیپلماسی ایرانی: گری سیک استاد دانشگاه کلمبیا که درباره موضوعات مربوط به خاورمیانه و بخصوص ایران فعالیت می کند و در دوران ریاست جمهوری جرالد فورد، جیمی کارتر و رونالد ریگان از اعضای شورای امنیت ملی دولت آمریکا بوده است در صفحه فیس بوک خود مطلبی را در رابطه با سخنرانی نتانیاهو در کنگره امریکا منتشر کرده است. وی می نویسد:

تعدادی از دوستان نظر مرا درباره سخنرانی نتانیاهو جویا شده اند. من از طریق C-Span به این سخنرانی گوش کردم و بعد باید سریع به کلاسم می رسیدم. این مطالب را لحظاتی پس از صرف شام نوشته ام.

اولا این سخنرانی یک سخنرانی هیجان برانگیز تبلیغاتی بود. البته وی برای یک دوره دیگر نخست وزیری مشغول تبلیغات است اما در کنار آن، تبلیغاتی علیه هرگونه توافق هسته ای با ایران که اینکشور و ایالات متحده را به هم نزدیک تر کند و البته نتانیاهو را از دشمن محبوبش محروم کند به راه انداخته است.

البته در هر سخنرانی تبلیغاتی انتخاباتی یا نمایش سیاسی مهم است که چه می گویی. اما آنچه مهم تر است آنچیزی است که نمی گویی. احتمالا دشواری یافتن چنین تعادلی بود که ران درمر، دستیار سابق نیوت گینگریچ و عامل جمهوری خواهان که در حال حاضر سفیر اسرائیل در واشنگتن است را مجبور کرد که پست خود را ترک کرده و چند روزی را برای آماده کردن متن سخنرانی در کنار نتانیاهو بگذارند.

نتانیاهو نمی خواست چیزی را داشته باشد که وی را از هدف اصلی خود منحرف کند.  نتانیاهو چه چیزی را از سخنرانی خود حذف کرد:

1- ایران ذخایر اورانیوم غنی شده خود را به حد قابل توجهی کاهش داده است. بمب کارتونی نتانیاهو را که قرار بود تابستان گذشته منفجر شود به یاد می آورید؟ خب سوخت آن ته کشیده است و این رویه قطعا ادامه خواهد داشت. در سخنرانی نتانیاهو اشاره ای به این موضوع نشد.

2- بازرسی ها برای مدت طولانی پس از پایان مهلت اسمی 10 ساله ادامه خواهد داشت بر خلاف ادعای نتانیاهو که مدعی شد همه چیز ظرف ده سال به پایان خواهد رسید. به این موضوع هم اشاره ای نشد.

3-  راکتور آب سنگین اراک به صورت دائمی تغییر خواهد کرد بنابراین تقریبا هیچ پلوتونیومی تولید نمی کند. نتانیاهو نه تنها به این موضوع اشاره نکرد بلکه این راکتور و پلوتونیوم یکی از تهدیداتی بود که وی نام برد.

4- ادعای مکرر وی مبنی بر اینکه ایران فعالانه به دنبال سلاح هسته ای است برآوردهای "با قابلیت اعتماد بالای" اطلاعاتی امریکا و اسرائیل را که معتقدند ایران تاکنون تصمیمی برای ساخت تسلیحات هسته ای نگرفته است را نادیده می گیرد. این ادعا همچنین با یافته های آژانس بین المللی انرژی اتمی که نشان می دهد هیچ ماده ای به سمت استفاده نظامی منحرف نشده است مغایرت دارد. 

5- تمام کشور های اصلی دنیا در مذاکرات هسته ای با ایران حضور دارند بنابراین دخالت کنگره امریکا برای از بین بردن توافق نه تنها بر ما بلکه به متحدین اصلی ما هم تاثیر می گذارد. اگر با آنها همراهی نکنیم هیچ دلیل وجود ندارد که باور داشته باشیم تحریم های بین المللی برای مدت طولانی ادامه داشته باشد. به این موضوع هم اشاره ای نشد.

آیا این سهل انگاری های ساده به خاطر گذشت زمان است؟ چرا وی تنها حقایقی را حذف کرده است که درباره تز اصلی اش شک و تردید ایجاد می کند؟

نتانیاهو ادعا کرد که ایران آن کشور قدرتمند مهاجمی است که اخیرا چهار کشور را به تسخیر خود در آورده است: عراق، لبنان، سوریه و یمن. متاسفم که این را می گویم اما به عنوان کسی که مسائل خاورمیانه را از نزدیک دنبال می کنم این حرف احمقانه است. عراق به خصوص عجیب و غریب است. دلیل اینکه دولت شیعه در بغداد حاکم است این است که جرج دبلیو بوش با توصیه های موکد نتانیاهو به عراق حمله کرد و دولت شیعه حامی ایران را در آنجا بر سر کار آورد.  اگر وی این را پیروزی می داند اشتباه می کند. 

وی سپس ادعا  می کند که این قدرت منطقه ای که همه جا را به تصرف خود در آورده کشوری آسیب پذیر است که در صورتی که تحریم های بیشتری علیه آن وضع شود به سرعت فرو می پاشد. وی خیلی با دقت از اشاره به امتناع ما از توافق با ایران در سال 2003 که تعداد سانتریفیوژهای ایران را در حدود 3000 نگاه می داشت و آغاز تحریم های پشت سر هم خودداری کرد. 10 سال بعد ایران 20 هزار سانتریفیوژ و یک برنامه هسته ای کاملا توسعه یافته داشت. به این موضوع اشاره ای نشد و همچنین به پیش بینی نتانیاهو در سال 1992 – بیش از 20 سال پیش- که گفته بود ایران ظرف 3 تا 5 سال تسلیحات هسته ای خواهد داشت هم اشاره ای نشد.

وی به این نکته تاکید داشت که نباید به  ایران اعتماد کرد. با این موضوع موافقم اما زمانی که توافقی با یک دشمن امضا می کنید (مانند توافق سالت با اتجاد جماهیر شوروی) به آن کشور اعتماد نکرده اید بلکه راستی آزمایی کرده اید. و این همان چیزی است که مذاکرات فعلی قصد ایجاد آن را دارند.

تنها آلترناتیو نتانیاهو گزینه اسب تک شاخ است: از میز مذاکره فاصله بگیریم و ایران به این ترتیب تسلیم خواهد شد و تمام قابلیت هسته ای خود را نابود خواهد کرد. تعامل 36 ساله ما با ایران می گوید که این کشور واقعا سرزمین شگفتی است.

واقعیت: ما از مذاکرات خارج شویم، ایران به تمام سیاست های پیشین غنی سازی خود ادامه دهد، ما مجبور به مداخله نظامی می شویم، ایران بمب می سازد. اما این را نگویید.

سخنرانی نتانیاهو یک نمایش سیاسی بزرگ بود. اما در عین حال به شعور کسانی که آن را می دیدند توهین میکرد. این سخنرانی چه تاثیری بر اسراییل خواهد داشت؟ یا چه تاثیری بر کنگره ای دارد که به دنبال ایفای نقش خود در توافقی است که هر روز به تکامل آن نزدیک تر می شویم؟ ظرف چند هفته آینده متوجه خواهیم شد.