امریکایی‌ها به تجزیه منطقه فکر می‌کنند

دیپلماسی ایرانی: تمامی تلاش ها بر پیمانی متمرکز شده است که واشنگتن تلاش می کند برای حمله به داعش ایجاد کند. اما تحولات پشت پرده بازگوکننده سیاست های دیگری است. مسعود بارزانی بعد از فروپاشی ارتش عراق به صراحت می گوید که «عراق دیگر به دوره سابقش» باز نمی گردد. جو بایدن، معاون رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا نیز چند روز پیش طوفان به پا کرد و صبحت از تقسیم عراق به دولت شیعی در جنوب و دولت سنی در مرکز و دولت کردی در شمال کرد، این پیشنهاد دقیقا مشابه همان پیمان دایتون است که در سال 1995 در مورد بوسنی و هرزگوین اجرا شد، چرا که اختیارات گسترده به هر کدام از آن سه منطقه می دهد و مسئولیت دولت مرکزی در بغداد فقط مسائل امنیتی و امور خارجی و توزیع عایدات نفتی می شود.  

بایدن نخستین کسی نبود که درباره تقسیم عراق صحبت کرد، قبل از او حجاج بن یوسف الثقی گفته بود: "یا اهل العراق یا اهل الشقاق و النفاق"، هنری کسینجر نیز طرحی برای تقسیم عراق در دهه هفتاد ارائه کرده بود و گفته بود که این طرح می تواند همانند دومینو در مورد دیگر کشورهای منطقه نیز اجرا شود.

قبل از بایدن کوندالیزا رایس زمانی که دبیر شورای عالی امنیت ملی و بعد از آن وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا شد نیز در مقاله ای در "فارن پالسی" بر لزوم تقسیم عراق به سه کشور تاکید کرده بود و گفته بود که چنین تجزیه ای می تواند اوضاع منطقه را دگرگون کند. زمانی که جورج بوش علیه صدام حسین در سال 2003 جنگ به راه انداخت روشن شد که دلیل اصلی او برای انجام آن جنگ همین مقاله رایس بوده است.

اولین تصمیم برای تقسیم عراق را پل بریمر اتخاذ کرد، زمانی که بعد از سرنگونی صدام حسین، مسئول اداره عراق شد و دستور به انحلال ارتش عراق داد و حمله تبلیغاتی پاک سازی حزب بعث را در دستور کار خود قرار داد که فتیله جنگ مذهبی میان شیعه و سنی را در عراق به راه انداخت. بعد از آن تفاهم ایران و امریکا برای دور کردن ایاد علاوی از سمت نخست وزیری حاصل شد و نوری مالکی نخست وزیر عراق شد. در زمان او اختلاف های شیعه و سنی عمیق شدند و در سایه سیاست حذفی و نفرت پراکنی دوران او "داعش" توانست از وضعیت سوء استفاده کند و با گرفتن ژست مخالفت با حکومت سوریه با هدف تشویش افکار عمومی و منحرف ساختن افکار جهانی از ماهیت اصلی خود عراق و سوریه را به زندانی در دستان خود تبدیل کند.

نیازی نیست به طرحی که بایدن در سپتامبر 2007 تهیه کرد و به کنگره تحویل داد، اشاره کنیم، همان طرحی که همه را به تقسیم عراق به سه منطقه فدرالی دعوت می کرد. اکنون اظهارات مسعود بارزانی و دیگر رهبران کرد را بهتر می توان درک کرد. آنها اکنون به صراحت صحبت از تشکیل کشور مستقل کردی می کنند و می گویند همه باید برای مسلح کردن پیشمرگ برای مبارزه با داعش در موصل و دروازه های اربیل تلاش کنند تا به هدف نهایی شان یعنی قدرت بخشیدن به کردها برای اداره کشوری قدرتمند تحت نفوذ خود برسند!

کردهایی که سایمون مایال، نماینده امنیتی انگلیس در کردستان بر لزوم مسلح کردن آنها تاکید می کند و نظامیان امریکایی نیز همه تلاش خود را می کنند تا از آنها نظامیانی آموزش دیده به وجود بیاورند، در حالی که بغداد همچنان غرق بحران پیچیده تشکیل دولت جدید است!

منبع: النهار/تحریریه دیپلماسی ایرانی/11