چرا اکنون زمان مناسبی برای همکاری با ایران است؟

دیپلماسی ایرانی:در حالی که جهان پیرامون ما در حال انفجار است، زمان آن فرارسیده تا روابط خود را با ایران مورد توجه قرار دهیم. همانگونه که هنری کیسینجر زمانی گفت، برای حل بزرگترین مشکلات گاهی باید آنها را توسعه داد. ما باید به طور جدی به دنبال یافتن راه هایی باشیم که از طریق آن روابط به شدت مشکل دارمان با ایران بتواند به سوی محدوده هایی از همکاری – شامل همکاری احتمالی در عراق- هدایت شود.

مزیت های یک همکاری حداقلی با ایران روشن است. ایران کشوری پهناور با جمعیتی نزدیک به 80 میلیون نفر است که در قلب منطقه ای واقع شده که به لحاظ جغرافیایی بسیار مهم است. ایران تمدنی کهن دارد که مایه افتخاراش است و همچنین سرشار از منابع هیدروکربن. این کشور با اکثریت جمعیت شیعه نقش رهبر را در جهان شیعیان ایفا می کند. همکاری با ایران امکان هدایت یکی از پرآشوب ترین مناطق جهان به سوی ثبات بیشتر را فراهم می کند.

البته تلاش برای بهبود روابط ایران و آمریکا پیامدهای منفی نیز خواهد داشت که مهم ترین آن در سیستم حکومتی دین سالار ایران نمود پیدا می کند. ایران از حزب الله حمایت می کند و همواره پیشتیبان بشار اسد، رئیس جمهور روسیه بوده است. جمهوری اسلامی همیشه بر مقابله با نفوذ آمریکا در منطقه و ایستادگی در برابر این کشور تاکید داشته است.

اما چرا اکنون باید بر همکاری با ایران تمرکز کرد؟ یک ضرب المثل ایرانی می گوید که تردید کلید آگاهی است. باوجود تمامی تردید ها و بدبینی ها ، ما باید راه های تغییر شکل روابط مان را بررسی کنیم.دلایل زیادی هم برای این اقدام وجود دارد.

نخست، حضور یک رئیس جمهور سکولار جدید به نام حسن روحانی در ایران است. باوجود اینکه برخی تردید هایی را در مورد نیت روحانی مطرح می کنند اما دست کم او کسی است که به لحاظ شخصیتی قابل دسترس تر است و شاید به رغم تمامی محدودیت ها برای برقراری الگویی جدید در روابط ایران و آمریکا تمایل داشته باشد.

دوم، تحریم ها فشار زیادی را بر اقتصاد ایران تحمیل می کنند. یکی از دلایلی که هم اکنون مذاکره کنندگان ایرانی پای میز مذاکرات نشسته اند نیز همین است.

سوم،در ماه های اخیر پتانسیل های زیادی برای همکاری دوجانبه ایران و آمریکا ایجاد شده است که از جمله آنها می توان به ظهور گروه های رادیکال سنی اشاره کرد.

نخستین پتانسیل همکاری در عراق ایجاد شده است. در حالی که روی کار بودن یک دولت حامی ایران در عراق به نفع آمریکا نیست این کشور با تهدید گروه های سنی تندرو مواجه شده که می تواند آن را در آستانه فروپاشی قرار دهد. جلوگیری از سقوط عراق به نفع آمریکا و ایران است و دو کشور باید دست کم در زمینه راه های مواجهه با این بحران مانند استفاده از نیروهای ویژه یا حمله هوایی با یکدیگر مشورت کنند.

دومین پتانسیل نیز در دریا است. هم ایران و هم آمریکا منافع مشترکی در مقابله با دزدان دریایی به خصوص در آب های نزدیک آفریقا دارند. کشتی های ایران هم اکنون همان اقداماتی را در مواجهه با دزدان دریایی انجام می دهند که آمریکا ؛ ناتو و اتحادیه اروپا از آن استفاده می کنند. به این ترتیب زمینه برای همکاری و تبادل اطلاعات فراهم است. آمریکا در حال حاضر مذاکراتی را با روس ها و چینی ها در مورد امنیت دریانوردی انجام می دهد و می تواند در خلیج فارس نیز این رایزنی ها را با ایران داشته باشد.

سومین پتانسیل همکاری در مبارزه با قاچاق مواد مخدر است. قاچاق مواد مخدر از افغانستان، مشکلات عدیده ای را برای ایران ایجاد کرده است. در صورتی که تیم های مبارزه با مواد مخدر آمریکا با همتایان ایرانی خود تعامل داشته باشند، زمینه دیگری برای همکاری ایجاد می شود. البته همکاری های محدودی تا کنون در این زمینه انجام شده که باید توسعه یابد.

البته تمامی این همکاری ها به میزان پیشرفت در مذاکرات هسته ای بستگی دارد. مذاکراتی که به مدت 4 ماه دیگر تمدید شده است. به طور حتم موانع بسیاری در این راه وجود خواهد داشت. اما یک ضرب المثل ایرانی دیگر می گوید الزام می تواند شیر را به روباه تبدیل کند. آمریکا به طور تاریخی همواره تمایل داشته است که در سیاست خارجی خود نقش شیر را ایفا کند که منافعی هم برای اش به همراه داشته است، اما شاید زمان آن رسیده که دیپلمات های آمریکایی در رویکرد خود در قبال ایران بیشتر مانند یک روباه فکر کنند.

منبع: هافینگتون پست/تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10