آیا بارزانی تجزیه عراق را پیگیری خواهد کرد؟
شاید عراق هیچگاه تا به این اندازه با پرسش احتمال فروپاشی مواجه نبوده است. مسعود بارزانی و نچیروان بارزانی از مقامات اقلیم خودمختار در اربیل از غیرقابل بازگشت بودن حوادث عراق سخن می گویند و دومی حتی از تغییر وضعیت اهل سنت در عراق نیز سخن گفته است.
به گزارش «تابناک»، در میان همه اظهارنظرها در مورد آینده عراق، سخنان اخیر وزیر خارجه آمریکا در سفر به اربیل نیز قابل توجه است که در دیدار با بارزانی از ضرورت یگپارچگی عراق سخن گفته و از خواسته است که در مورد استقلال سخنی نگوید.
با وجود مخالفت کری، کریستین ساینس مونیتور معتقد است که داعش و حکومت کردستان نیز در این میان نقشی تعیین کننده دارند.
بارزانی به عنوان رئیس اقلیم کردستان در دیدار با کری اظهار داشته است که ما با واقعیت هایی جدید و با عراقی جدید رو به رو هستیم. کنترل نیروهای مسلح کرد بر شهر نفت خیز کرکوک بدون شلیک یک گلوله و به دنبال فرار نیروهای ارتش عراق بخشی از این واقعیت است.
از زمانی که ائتلاف کشورهای غربی پس از جنگ سال 1991، منطقه پرواز ممنوع را در شمال عراق بر رژیم صدام تحمیل کردند، کردها دولت خود را تشکیل دادند و جدایی بیشتر آنها پس از حمله سال 2003 تثبیت شد. این دولت محلی مالیات خاص خودش را جمع آوری می کند، نیروی نظامی و پلیس مخصوص به خود دارد نفت خود را صادر می کند و در هفته های اخیر یک محموله نفت به ارزش صد میلیون دلار به اسرائیل فروخته است.
در فضای سیاسی بعد از صدام، کردها به اتکای سهمی که در حکومت دارند در تعیین دولت عراث نقش مهمی دارند. نمایندگان بیست درصد جمعیت عراق با توجه به پراکندگی فضای سیاسی عراق به چنین توانایی دست یافته اند. رسیدن جلال طالبانی به ریاست جمهوری عراق یکی از امتیازاتی است که انها در قبال حمایت از نخست وزیری مالکی به دست آورده اند.
حوادث اخیر عراق باعث شد آنها به رویای قدیمی خود برای دست یافتن بر کرکوک به عنوان پایتخت حکومت ملی خود دست یابند.
همسایگان عراق که خود دارای اقلیت کرد هستند نمی توانند با استقلال کردهای عراق به راحتی کنار بیایند اگر چه جنگ داخلی در سوریه باعث توعی از خودمختاری در نواحی کردنشین این کشور نیز شده است.
آن چیزی که بر همه این مسائل سایه افکنده است، سر بر آوردن گروه دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش است که تضمینی وجود ندارد در آینده حتی با دولت هایی که اکنون از آن پشتیبانی می کنند نیز درگیر نشود. همین مساله باعث شده است از سویی کردها نیرویی فرض شوند که می توانند به ثبات در عراق و عقب راندن داعش کمک کنند و از سوی دیگر فعلا داعش نیز چندان با آنها درگیر نمی شود تا به هدف اصلی خود بغداد بپردازد.
از سوی دیگر کردها هم نمی توانند به راحتی با آینده ای کنار بیایند که در ان یکی از همسایگان آنها، خلافت داعش باشد. دولت سعودی نیز که همواره به دنبال تضعیف شیعیان عراق بوده است، اکنون در عین حال که حامی اصلی داعش محسوب می شود ولی نگران این خواهد بود که روزی داعش نیز مانند القاعده به ساقط کردن حکومت آل سعود در عربستان نیز فکر کند. آنها این روزها به ظاهر، داعش را یک گروه تروریستی و عضویت در آن را مستحق مجازات می دانند.
نگرانی کردها از این که بعد از مالکی آنها نیز هدف داعش قرار گیرند، احتمالا باعث خواهد شد که آنها با دولت مرکزی عراق همکاری بیشتری بکنند.
بارزانی در حالی که مدعی سقوط عراق شده است ولی خود را عامل این امر ندانسته و آن را به گردن دیگران انداخته است. حمایت وی از دولت مرکزی همواره با درخواست هایی مانند نقش بیشتر در اداره عراق، سهمی بیشتر از درآمدهای نفتی، اسلحه و منابع مالی برای پیشمرگه ها و گسترش حاکمیت خود به منطقه کرکوک را مطرح می کرده است ولی تاکنون مالکی زیر بار این امر نرفته است. به نظر می رسد نیروهای حکومت اقلیم کردستان بدون کسب بعضی از امتیازها و گرفتن تضمین هایی از نیروهای منطقه ای و بین المللی وارد درگیری با داعش نخواهند شد.
نظر شما :