طغیان مردم و ظهور رهبرانی از طبقه متوسط

دیپلماسی ایرانی : روز یازدهم ماه می پس از چند هفته، برای اولین بار، یک میلیون و نیم رای دهنده در حوزه پارلمانی هند در بنارس، شهری مقدس بر رودخانه گنگ، به حال خود رها خواهند شد. این شهر هفته ها نظرسنجی،  تظاهرات، بمباران متون، توئیت و پست های فیس بوک، قرار گرفتن در تبلیغات صفحه اول، بیلبوردهای تبلیغاتی بزرگ از سیاستمداران عبوس و یا خندان را به خود دید. در نهایت در روز یازدهم ماه می مرحله نهایی این انتخابات طولانی، تاریخی و الهام بخش هند برگزار شد.

برنده به احتمال زیاد نارندرا مودی-که خوشحال است به عنوان یک ناسیونالیست هندو از او یاد می شود- خواهد بود. این سیاستمدار 63 ساله، هند را کشوری قوی و محکم پیش بینی کرده که در عرصه بین المللی تحت فشار قرار نمی گیرد. او وعده پایان " سکولاریسم کاذب" را که مورد علاقه " جوامع خاص"، مانند جامعه 150 میلیونی مسلمانان هند بوده، داده است. بیانیه BJP ( حزب بهاراتتا جاناتا) صراحتا وعده پیشرفت هند همانند غرب را بدون به خطر انداختن فرهنگ غنی کشور خود داده است. مودی بسته ای را نیز ارائه داد: حکومتی همراه با بالاترین استانداردهای جهانی توسط مردی که قاطعانه هویتی محلی دارد.

پیروزی مودی، یا حداقل یک نفر از احزاب بهاراتیا جاناتا، 1.25 میلیارد نفر از مردم آسیا را با هم پیوند می دهد. قاره ای که تاکنون پرجمعیت ترین قاره و تحت حکومت رهبران محافظه کار و اغلب مردمی و نه همیشه متعهد با ترکیبی از مذهب و میهن پرستی - که تعداد کثیری از مردم را برمی انگیزد- است. این تسلط تا حد زیادی به شکلی نامحسوس از میان رفته است.

البته تفاوت فاحشی نیز وجود دارد. برای مثال تفاوت بین سینهالی و بودایی قومی-مذهبی متعصب خانواده راجاپاکسا در کشور کوچک سریلانکا و اسلام گرایی میانه و محافظه کاری اجتماعی نواز شریف در کشور آشفته پاکستان، آشکار است. مقایسه بین هند و چین کمونیست، حتی اگر یک رهبر جدید خط مشی ناسیونالیستی را ترجیح دهد و به کار گیرد، بی فایده خواهد بود. تفاوت این دو بیش از آن است که بتوان مقایسه کرد. در روسیه ناسیونالیسم پررونق است ولی اقتصاد این طور نیست. اما تصویر کلی روشن است. چند نفر انترناسیونالیست پیشرو در قدرت هستند؟ تعداد خیلی کمی.

کلید تشریح این مسئله دو پدیده مرتبط است: افزایش رفاه و شهرنشینی. در دهه های اخیر صدها میلیون نفر از مردم در سراسر آسیا  فقیرتر شده اند و بیشتر مردم از روستاها به شهرها مهاجرت می کنند. اختلافات روشن میان آرمان ها و توقعات از جوامع شهری و روستایی از بین رفته است. در نتیجه تعداد زیادی از مردم گرفتار تغییر سریع، و اخیرا، رشد اجتماعی متزلزل شده اند. آن ها همچنین به لحاظ سیاسی آگاه تر و - همان طور که تعدادی هفته گذشته در خیابان های بنارس نشان دادند- به شکل فزاینده ای فعال هستند.

مودی یک بیگانه است. او از سطح پایین جامعه و در شهرستانی در ایالت های ساحلی گجرات بزرگ شده است. او در مدرسه های درجه یک هند تحصیل نکرده و پایتخت هند را دوست ندارد. او پرهیزگار است و غذای گجراتی ساده می خورد. خلاصه او کاملا از اعضا و نخبگان سیاسی و اداری دهلی متفاوت است. این یکی از دلایل ترس او از پایتخت هند است.

مودی منتقدان بسیاری دارد و زمانی که نتایج نهایی منتشر شود ما متوجه می شویم که حتی در صورت پیروزی، یک سوم رای دهندگان در هند به او رای داده اند. اگرچه او از بازجوبی قضایی در این رابطه که آیا اجازه -و یا حتی تشویق به-خشونت های فرقه ای در ایالت تحت فرمان او در سال 2002 با او بوده است، تبرئه شد، اما سوظن های عمیق  در رابطه با او باقی می ماند. دیگران ترس از اقتدارگرایی دارند. نگرانی ها در رابطه با پیوستن به مقامات بالا ممکن است بی پایه و اساس باشد، اما مشروع است.

با این حال حامیان وی، او را شخص دیگری می بینند. زیرا اگر این طبقه متوسط شهری-روستایی جدید- که به طور اتفاقی هواداران کلیدی اسلام سیاسی و تاریخی، و انواع سازمان های انقلابی اروپا نیز هستند- هنوز خوشبین باشند، در عین حال ناکام اند. آن ها در مودی یک رهبر قوی با سابقه دولتی اثبات شده که شغل و امنیت را در سطح داخلی و خارجی به وجود می آورد، می بینند. آن ها فردی را می بینند که "غرور هند" که در سال های اخیر متزلزل بوده را بازمی گرداند. و مهم تر از همه کسی را مثل خودشان می بینند. اهمیت این موضوع برای آنها در این است که باور دارند مودی قادر است به شکلی منسجم و روان عقاید خود را بیان کند. مودی در یک گردهمایی در گجرات گفت: " من شما را درک می کنم چراکه از میان شما هستم."

اگر بخشی از حمایت مودی به این امید است که می تواند هرج و مرج هند مدرن را نظم دهد، بخشی نیز از خشمی نوپا که عمدتا مربوط نخبگان محلی سیاسی است، ریشه می گیرد. متاسفانه این خشم نهفته منجر به طغیان می شود که اغلب به شکلی معیوب هدف گرفته شده و غرب به شکلی ناخواسته خسارت می بیند.

بخشی از مسئله تقصیر ما است. تعامل ما با کشورهایی مانند هند پیچیده است. اما سیاست گذاران و مقامات رسمی ما به دلیل نگاه یک سویه مقصر هستند که به باز کردن فضا برای افرادی چون مودی در سراسر قاره آسیا کمک کرده اند. این مسئله به این تفکر مردم کمک می کند که معنای جهانی شدن را گفتگویی می دانند که از آن به شکلی استعاری و عملی حذف شده اند. این گفتگو به زبان انگلیسی خواهد بود و شایان ذکر است که مودی اولین رهبری است که با چنین شهرت و قدرتی در هند، مانند اکثریت قریب به اتفاق هموطنان خود، از وجود زبان انگلیسی به عنوان زبان بین المللی ناراحت است.

در مسیر سیاسی، دیپلمات ها و سیاستمداران ما به ناچار از کسانی که بیشترین شباهت را به آنها دارند، حمایت می کنند. چنین چیزی معمولا در زبان انگلیسی، میانه رو و یا همان " لیبرال" نامیده می شود. همچنین تعصب اجتناب ناپذیر و ذاتی ژورنالیستی نسبت به مخاطبانی که مراجع فرهنگی و زبان مشترک، هرچند سطحی دارند، وجود دارد. با توجه به نابرابری های دیده شده در رشد اصلاحات بازار محور که در چهار دهه گذشته در آسیا معرفی شد، اقتصاد جهانی- که همچنان تحت سلطه غرب است- در شهرهای کوچک هند در نظر بسیاری نه به عنوان یک فرصت برای همه بلکه برای عده ای است که بواسطه آن ثروتمند شوند. در شهرستان های استانی، فرهنگ غربی به طور فزاینده ای -بیش از شکسپیر و دموکراسی لیبرال- به شکل اتومبیل های لوکس، پورنوگرافی اینترنتی و فروشگاه های مارک های بین المللی در مراکز خرید منحصر به فرد دیده می شود.

این نادانی و جهالت قطعا تقصیر هر دو طرف است. اما شکست سیاست گذاران و تحلیلگران غربی در درک اهمیت ظهور توده متوسط رو به پایین فقیر -که در بخش زیادی از قاره سکونت دارند-تاسف بار تر است. ما کسانی هستیم که هنوز- چه خوب و چه بد- بیشترین امور بین المللی را کنترل می کنیم و این تنها از طریق درک آنچه که در سطح پایین تر اتفاق می افتند، امکان پذیر است. از این طریق می توانیم درک کنیم چرا مردانی مانند مودی چنین حمایت و قدرتی را بدست آوردند.

منبع : گاردین / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی

انتشار اولیه: پنجشنبه 25 اردیبهشت 1393/ باز انتشار: دوشنبه 29 اردیبهشت 1393