آیا ایران هنوز هم برای توافق نهایی انگیزه دارد؟

دیپلماسی ایرانی: درحالی که ایران به پیشرفت در برنامه های هسته ای اش که مقامات آمریکایی می گویند به حال تعلیق درآمده است، ادامه می دهد، دیگر این امری مسلم است که واشینگتن و متحدان اش عملیات غنی سازی در ایران که زمانی برای توقف آن اصرار داشتند را پذیرفته اند.

اکنون ایران به فعالیت های تحقیق و توسعه ای روی سانتریفوژهای پیشرفته ادامه می دهد و ذخایر اورانیوم غنی شده با خلوص پایین نیز افزایش یافته است. از سوی دیگر ایران آزمایش های متعددی روی موشک های بالستیک انجام داده که می توانند کلاهک هست های حمل کنند و این در شرایطی است که اقتصاد ایران آرام آرام در حال احیا شدن است.

یو اس ای تودی در گزارشی در این زمینه نوشت: تحلیلگرانی که تحولات اخیر را زیر نظر دارند می گویند تعدیل تحریم های اقتصادی علیه ایران با هدف ترغیب جمهوری اسلامی ایران برای مصالحه بر سر توافق هسته ای نهایی احتمالا تاثیر مورد انتظار را نخواهد داشت. گری سیمور، مشاور سابق دولت اوباما در امور تسلیحاتی بر این باور است ، در صورتی که ایرانیان دریابند که بدون ارایه امتیازهای بیشتر در زمینه برنامه های هسته ای می توانند شاهد لغو تحریم ها باشند، بهبود وضعیت اقتصادی که از هم اکنون آغاز شده موجب می شود که انگیزه ایران برای دستیابی به توافق جامع کاهش یابد. مارک دابویز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دمکراسی ها نیز می گوید: ایرانیان به پیشرفت در برنامه های هسته ای خود در زمینه هایی که توافق ژنو روی آن محدودیت ایجاد نمی کند، ادامه می دهند. او که از اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران حمایت می کند مدعی است احتمال دستیابی به توافق جامع بر مبنای شرایطی که قابل پذیرش باشد، در حال رنگ باختن است.

این روزنامه آمریکایی در ادامه می نوسید: وندی شرمن، مذاکره کننده ارشد آمریکایی در جریان سفر اخیر خود به اسرائیل خاطرنشان کرد که آمریکا برنامه غنی سازی محدود و تحت نظارت ایران را در چارچوب توافق نهایی می پذیرد. اما بنیامین نتانیاهو که مدعی است توافق نهایی با ایران نباید هیچگونه حق غنی سازی را برای ایران در نظر بگیرد، می گوید در صورتی که ایران حق غنی سازی داشته باشد، می تواند یک تهدید  محسوب شود.

این در حالی است که مقامات تهران می گویند هیچ یک از تاسیسات هسته ای را در ایران بر نمی چینند. از سوی دیگر رویترز اخیرا گزارش داد روسیه و ایران بر سر قراردادی 18 میلیارد دلاری در حال مذاکره هستند که در مقابل دریافت تکنولوژی هسته ای و نظامی روسی، به مسکو نفت تحویل می دهد.

جوفی جوزف، مدیر سابق بخش منع اشاعه شورای امنیت ملی کاخ سفید در این زمینه اظهار داشت: ایران می کوشد اهرم های خود را در مذاکرات آتی با غرب افزایش دهد. ایران به توسعه برنامه های هسته ای خود ادامه می دهد تا از این طریق در گفت و گو با گروه 1+5 و چانه زنی ها، دست بالا را داشته باشد.

این در حالی است که تعدیل تحریم ها نیز وضعیت اقتصادی ایران را بهبود بخشیده است. کاهش فشار اقتصادی بر ایران نیز موجب می شود تهران انگیزه کمتری برای ارایه امتیازهای بیشتر داشته باشد. اما از نگاه غرب برای دستیابی به توافق جامع هسته ای باید امتیازهای بیشتری از سوی ایران روی میز گذاشته شود تا در مقابل بخش بزرگتری از تحریم ها لغو شوند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: شنبه 10 اسفند 1392/ باز انتشار: چهارشنبه 14 اسفند 1392