مصر در انتظار وضعیت عراق و سوریه

دیپلماسی ایرانی: مصر اوضاع چندان مناسبی ندارد. نابه سامانی های سیاسی و اعتراض های خیابانی پس از سرنگونی محمد مرسی، رئیس جمهوری سابق مصر و اخوان المسلمین در حالی جامعه مصری را به دو پارچه تقسیم کرده که انفجار ساختمان سازمان امنیت المنصوره در شهر الدقهلیه بر این شکاف افزوده است. انفجاری خونین که به مرگ دست کم 14 نفر و زخمی شدن 105 نفر دیگر انجامید. اخوان المسلمین هر گونه دست داشتن در این انفجار را قویا رد کرده و ضمن محکوم کردن شدید آن حادثه گفته است که بر تعقیب خواسته های خود از راه های مسالمت آمیز تاکید دارد اما مخالفانش همچنان اصرار دارند که این انفجار کار اخوانی ها بوده است. مخالفان دلایل بسیاری را برای اثبات ادعای خود مطرح می کنند از جمله وقوع حادثه هم زمان با محاکمه جمعی از اخوانی ها در دادگاهی در قاهره و همچنین تمایل جریان های سلفی به این جریان و این که عده ای معتقدند که میان سلفی ها و اخوانی ها توافقی پنهانی حاصل شده، از جمله دلایلی است که مخالفان اخوان در اثبات ادعای خود علیه آنها مطرح می کنند.

به گزارش روزنامه الحیات، چاپ لبنان، خشم عمومی از اخوان در پی حادثه تروریستی المنصوره تا آن جا بالا رفته است که ده ها نفر از مردم این شهر در تظاهراتی در اطراف محل حادثه شعار "ملت اعدام اخوان را می خواهد" سر دادند. تظاهرکنندگان همچنین ضمن بالا بردن تصاویر محمد مرسی با لباس زندان شعار می دادند: "لا اله الله، الشهید حبیب الله" که اشاره به کشته شدگان حادثه تروریستی منصوره بود. آنها همچنین شعار "ملت، ارتش و پلیس همه یک دست هستند" نیز سر می دادند.  

به گفته وزارت کشور مصر حادثه را یک عامل انتحاری رقم زده است و چون اکثر فعالیت های انتحاری را جریان های تندرو سلفی رقم زده اند پس می توان گفت این حادثه نیز کار یک جریان سلفی تندرو بوده است. اما آیا عوامل این حادثه ارتباطی هم با اخوانی ها داشته اند؟

از ابتدای دور جدیدی از ناآرامی های مصر که از ژوئن گذشته و در پی کنار رفتن مرسی از قدرت توسط ارتش آغاز شده تا کنون صدها نفر کشته و زخمی شده اند. قربانیان را بیشتر در جمع طرفداران اخوان می توان جستجو کرد اما ارتش و مخالفان اخوان نیز در این میان قربانیانی داده اند. آن چه اکنون مسلم و برای همه روشن شده این است که جامعه مصر به طرفداران اخوان و مخالفان آنها تقسیم شده است. نکته نگران آور در این میان نسبت نزدیک طرفداران دو گروه از یکدیگر است. آخرین نظرسنجی که توسط شبکه خبری سی ان ان در مصر انجام شده است، 49 درصد از جامعه مصر طرفدار اخوان المسلمین و رئیس جمهوری آن هستند در حالی که میزان مخالفان آنها نیز در حدود 50 درصد است. این نسبت بسیار نزدیک نگرانی ها را از احتمال افزایش اصطکاکات اجتماعی و وقوع برخوردی تمام عیار از نوع جنگ داخلی و وضعیتی شبیه عراق و سوریه بسیار افزایش داده است.

با این حال به نظر می رسد که حکومت موقت مصر تلاش می کند تا فضا را برای اخوانی ها تخریب کرده و از افزایش مقبولیت آنها نزد افکار عمومی مصر جلوگیری کند. در همین راستا به فاصله کمی پس از انفجار تروریستی المنصوره در حالی که هنوز وزارت کشور و سازمان های امنیتی مصری به طور قاطع درباره مسببان این حادثه اظهار نظر نکرده بودند، حازم الببلاوی، نخست وزیر مصر در کنفرانس مطبوعاتی در قاهره مسئولیت تحولات اخیر در مصر را متوجه اخوان المسلمین کرد و این جریان را جبنشی تروریستی دانست.

وائل حمدی، شهروند 50 ساله مصری که در استانداری شهر منصوره کار می کند، ضمن تایید اظهارات نخست وزیر می گوید: «شکی نیست که اخوان المسلمین مسئول حوادث مصر هستند، آنها می خواهند به هر قیمتی شده حتی به قیمت خونریزی و زور و ویرانی هم که شده به قدرت باز گردند.»

این اظهارات در حالی زده می شود که به نظر می رسد افکار عمومی مصر چندان با اظهارات وی هم صدا نیستند. روزهای سه شنبه و چهارشنبه قاهره و برخی شهرهای دیگر مصر شاهد تظاهرات طرفداران اخوان بود که با ممنوعیت هر گونه فعالیتی از سوی اخوان توسط دولت هم زمان شد.

با این حال و با وجود این که اخوان تلاش می کند هر گونه اتهام تروریستی را از خود دور کند و در حالی که هنوز به درستی مشخص نیست چه فرد یا افرادی در پشت حادثه تروریستی انفجار سازمان امنیت المنصوره بوده اند، عده ای به خط و نشان کشی علیه آنها مبادرت می ورزند و به صراحت می گویند که انتقام خون کشته شدگان را از آنها می گیرند.

میرفت سعید، وکیل 54 ساله مصری در این باره می گوید: «هیچ کس جز اخوان المسلمین از وقوع چنین حوادثی سود نمی برد پس چرا نباید به دست داشتن آنها در این حادثه شک نکنیم؟ آنها می خواهند از مردم و پلیس انتقام بگیرند.»

هانم حسن، خانمی که در دیوان قضایی مصر فعالیت می کند نیز مشابه همین اعتقاد را دارد و می گوید: «هر کسی می داند که اخوان هیچ حد و مرزی برای فعالیت های خود متصور نیست. در این میان وقتی که قدرت را از آنها بستانید رفتار بدتری مرتکب می شوند. آن چه آنها انجام می دهند، عین تروریسم است.»

حماده عرفات معلم 35 ساله یکی از مدارس المنصوره که بردارش در این حادثه تروریستی کشته شد نیز با عصبانیت می گوید: «اخوان سازمان تروریستی بین المللی است که مسئول حادثه منصور و همه حوادث در کل کشور است، این جماعت نه اهمیتی به حقوق مردم می دهند و نه انسان ها برایشان اهمیت و ارزشی دارند. آنها به دلیل این که قدرت را از دست داده اند به تاکتیک های القاعده روی آورده اند.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11