وقتی ظریف واسطه میان عمان و سوریه شد

دیپلماسی ایرانی: هم زمان با سفر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به عمان، ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن نیز به مسقط سفر کرد که این هم زمانی پرسش هایی را به وجود آورده است. این در حالی است که به فاصله کمی قبل از آن نخست وزیر سوریه نیز به ایران سفر کرد که این مساله باعث شد تا برخی به وجود مشترکاتی میان این سه سفر با یکدیگر حدس و گمان هایی را مطرح کنند.

پایگاه خبری سوری دام پرس در این باره می نویسد که برای این سوال ها پاسخ های مشابهی مطرح است. آن هم هم زمان با حادثه ای که در دمشق روی داد و هزاران نفر از گروه های مسلح حمله گسترده ای را به اطراف دمشق انجام دادند و بخش های بزرگی را برای مدتی به کنترل خود در آوردند که به گفته منابع امنیتی سوری بیشتر آنها افراد مسلحی از اتباع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بودند و از پایگاهی اردنی وارد سوریه شده بودند و توسط یک شبکه امنیتی عربستانی با نظارت اسرائیل و ایالات متحده امریکا مدیریت می شدند. هدف این گروه مسلح حمله به دمشق و سرنگون ساختن آن بود که ناکام ماند.

به نوشته این پایگاه خبری هنگامی که خبر این حمله به گوش بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه می رسد وی به شدت از ملک عبدالله پادشاه اردن خشمگین می شود چرا که گمان می کند وی از این جریان اطلاع داشته و برای ورود این افراد مسلح به سوریه تسهیلاتی به وجود آورده بود. به ویژه که این افراد از خاک اردن وارد خاک سوریه شده بودند. برای همین بشار اسد پیام شدیداللحنی را به پادشاه اردن می فرستد. هم زمان پادشاه اردن در می یابد که این عملیات شکست خورده است و از ترس این که مبادا سوریه اقدامی تلافی جویانه انجام دهد یا این که این مساله به جنجالی تبدیل شود که پای اردن را به تحولات سوریه باز کند که بی شک عواقب آن می تواند دامن ملک عبدالله را نیز بگیرد، آن هم در وضعیت متزلزل داخلی اردن، دست به دامن امریکایی ها می شود. اما در کمال تعجب با پاسخ عجیب امریکایی ها روبه رو می شود مبنی بر این که واشنگتن به هیچ وجه حاضر به قبول شکست این حمله نیست و نمی خواهد خود را در این موضوع درگیر کند. به همین دلیل ملک عبدالله به فکر راه چاره ای می افتد. از این رو تصمیم می گیرد که به مسقط برود و از پادشاه عمان بخواهد که میان او با بشار اسد از طریق ایران میانجی گری کند.  

سفر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران به مسقط نیز در همین راستا بوده است. وی پیامی را از طرف سوری ها به عمانی ها می رساند مبنی بر این که صدها فرد مسلح در کنار تروریست ها در سوریه در حال جنگ هستند و ده ها نفر از آنها در حمله اخیر به دمشق که ناکام ماند، کشته شدند. مفاد این پیام در آخر این بوده است که مقام های سوری از عمانی ها می خواهند که برای مبارزه با تروریسم به آنها کمک کنند. این پیام را نخست وزیر سوریه به ایران می برد و از مقام های ایرانی می خواهد که به اطلاع عمانی ها برسانند.

ارتش سوریه اخیرا اعلام کرد که ده ها نفر از شهروندان عمانی در حمله اخیر به دمشق کشته شدند که بارزترین آنها احمد البریکی، فرمانده نیروهای مهاجرین و از میان افراد مسلح نیز افرادی کشته شدند که بازنشسته ارتش عمان هستند و در این نهاد خدمت کرده بودند. به گفته سازمان امنیت سوریه بیشتر این افراد در شمال منطقه ای موسوم به الباطنه در عمان به سرد می بردند و شبکه های عربستانی آنها را مسلح کرده و پول در اختیارشان قرار می دادند که بارزترین آنها محمد العریفی است. احمد البریکی خود شهروندی عمانی از استان صحم است. سازمان امنیت سوریه در بخش دیگری از گزارش خود تاکید می کند که ده ها نفر از افراد مسلح در تابستان گذشته به ترکیه رفتند و دیگر باز نگشته اند و ده ها نفر نیز به لبنان رفته اند و از آن جا به سوریه آمده اند. برخی نیز در موسم حج و عمره به عربستان رفته اند و تا کنون به سوریه نیامده اند.

پیش از این نماینده سوریه در سازمان ملل اعلام کرده بود که ده ها هزار نفر از افراد مسلح از اتباع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تنها در طک هفته در سوریه کشته شدند که بیشتر آنها از اتباع عربستانی بودند. وی همچنین گفت که صدها نفر از اتباع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نزد ارتش سوریه اسیر هستند که حداقل 300 نفر از آنها عربستانی هستند و یکی از آنها سرهنگ ارتش عربستان است.  

 تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه:یکشنبه 24 آذر 1392/ باز انتشار: پنجشنبه 28 آذر 1392