تلاش واشنگتن برای آشتی با ریاض

دیپلماسی ایرانی: توجه ها به سفر جان کری، وزیر امور خارجه امریکا به ریاض دوخته شده است، سفری که در سایه بحران روابط دو جانبه امریکا و عربستان به دلیل آن چه عربستانی ها دست از شستن از دوستی با این کشور به حساب نزدیکی به تهران و بی تفاوتی به بحران سوریه و حمایتی که عربستان انتظار دارد از مخالفان اسد انجام شود و نمی شود، صورت می گیرد.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، کارشناسان هدف کری از این سفر را بازگرداندن اعتماد از دست رفته به بارزترین شریک امریکا در منطقه و اصلاح آن چه عربستانی ها تخریب روابط توسط باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا توصیف کرده اند، می دانند. در عین حال عربستانی ها می گویند که پذیرفتن خلع سلاح شیمایی سوریه توسط امریکا در مقابل خودداری از حمله نظامی به این کشور عاملی برای تخریب روابط واشنگتن با جهان عرب محسوب می شود.

ناظران بر این اعتقادند بعد از آن که روابط عربستان و امریکا دچار طوفان تنش شد اکنون همان طور که روزنامه نیویورک تایمز در شماره روز جعه اول نوامبر خود اشاره کرده اوباما تلاش دارد تا این طوفان را آرام کند و برای همین کری را به عربستان فرستاده است. قرار است کری در این سفر به طرف عربستانی بگوید که امریکا همانند سابق بر تعهدات جدید دیپلماتیک خود در قبال سوریه، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و پرونده هسته ای ایران پایبند است.

جان کری، وزیر امور خارجه امریکا در همان روزهای اولی که ریاض تصمیم های جنجال آوری را اتخاذ کرده بود، اظهاراتی را برای آرام کردن عربستانی ها بیان داشته بود و به آنها هشدار داده بود که از کرسی شورای امنیت برای رسیدن به اهداف سیاسی شان استفاده نکنند.

دیپلمات ها و تحلیلگران سیاسی می گویند یکی از دلایل رد کردن عربستانی ها برای عضویت در شورای امنیت ناراحتی شدیدشان از تماس تلفنی اوباما با همتای ایرانی اش دکتر حسن روحانی در 27 سپتامبر گذشته بود، به اعتقاد آنها این تماس تلفنی به ایران کمک کرد که بتواند برای پیشبرد طرح منطقه ای خود که می تواند تهدیدی برای طرح های امنیتی عربستان باشد، بیش از پیش حساب کرده و حضور خود در سوریه، لبنان، یمن و عراق در کنار بحرین را تثبیت کند.

در کنفرانس دوستان سوریه که سه شنبه گذشته در لندن برگزار شد، جان کری، وزیر امور خارجه امریکا بر کنار رفتن اسد از قدرت برای موفقیت دوره انتقالی در سوریه تاکید کرده بود، این دقیقا اظهاراتی بود که سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان نیز درباره بشار اسد در پاریس بیان داشته بود.

پس از آن نیز مسئولان امریکایی بر نزدیکی روابط ریاض و واشنگتن بارها تاکید کردند. ماری هارف، معاون و سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا نیز روابط واشنگتن با ریاض را مهم ارزیابی کرده بود و گفته بود: «ما تعامل بسیار نزدیکی با عربستانی ها در امور مربوط به جنگ داخلی سوریه و نابودی سلاح های شیمیایی این کشور و ممانعت ایران از دستیابی به سلاح هسته ای داریم.»  

جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید نیز در این باره گفت: «ما تلاش می کنیم تا اختلافاتمان را با شرکای عربستانی مان حل کنیم. حفظ رابطه با آنها هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ امنیت ملی برای ما بسیار مهم است.»

ناظران بر این اعتقادند که واشنگتن از مواضع اخیر خود در جهت کاهش جایگاه عربستان در منطقه دست کشیده برای این که در عرصه داخلی به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است، به ویژه از جانب شرکا و شرکت های بزرگ اقتصادی که با عربستانی ها ارتباطات تنگاتنگ دارند و آنها را ثقل مالی و اقتصادی و استراتژیکی مهمی برای امریکا می دانند. آنها همچنین معتقدند که بی توجهی به عربستان باعث می شود تا دیگر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز ضرر ببینند.

چندی پیش دیپلمات های اروپایی به نقل از رئیس سازمان امنیت عربستان، امیر بندر بن سلطان گفتند که وی هشدار داده که کشورش درصدد تغییری شگرف در روابطش با ایالات متحده در اعتراض به اغماض این کشور در حمله به سوریه و تلاش های اخیرش برای نزدیکی به ایران است.  

علاوه بر آن عربستان تلاش دارد تا توجه خود را به دیگر کشورهای موثر در اقتصاد جهانی مثل چین نیز معطوف کند. در همین راستا قرار است به زودی رئیس جمهوری چین به ریاض سفر کند و با مقام های ارشد این کشور دیدار و گفت وگو داشته باشد.

این در حالی است که عربستان با برگزاری کنفرانس ژنو 2 مخالف است و در همین راستا گفته می شود واشنگتن نیز پذیرفته است تا کنفرانس ژنو 2 را با هدف راضی کردن عربستان برای شرکت در آن و تن دادن به راه حل سیاسی به تعویق بیندازد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11