به این دشمنی پایان دهید آقای اوباما

دیپلماسی ایرانی : پرزیدنت اوباما این هفته، در راه خود در نشست گروه 20 در سن پترزبورگ- روسیه اعلام کرد که  روابط آمریکا و روسیه به بن بست خورده است. پیام او در این خصوص کاملا واضح و روشن بود.حق با اوباما است. پروسه بازسازی روابط با روسیه، که اوباما جرقه آن را پس از ایجاد تنش در روابط مسکو – واشنگتن پس از مناقشه گرجستان در سال 2008 زده بود ، اکنون بی هیچ فرجامی به پایان رسیده است. علاوه بر این قالب پیشین دیدار میان رهبران دو کشور در روزهای جنگ سرد که تنها برای تصمیم گیری در خصوص جهان صورت می گرفت هم این روزها یک ناهنجاری تاریحی به حساب می آید. امروز نیاز رابطه میان مسکو و واشنگتن این است که این رابطه شکل پایدار و البته معامله ای به خود بگیرد. به نظر می رسد هم اوباما و هم ولادیمیر پوتین بر این موضوع اشراف دارند اما مشکلاتی برای رسیدن به آن بر سر راه است.

اوباما نه تنها نشست دو جانبه برنامه ریزی شده با پوتین را لغو کرد که همکاری با  او را هم کوچک شمرد.جملات اوباما را به یاد دارید که  ماه گذشته پوتین را به  یک بچه بی حوصله و قوز کرده در ته کلاس توصیف کرد. این گویش نشان می دهد که کاخ سفید در مورد رابطه حساس خود با ولادیمیر پوتین، نقطه نظرات شخصی را فراموش نمی کند. حتی چینش صندلی ها برای گروه 20 به شکلی ترتیب داده شده بود تا این دو نفر تا حد ممکن از یکدیگر دور باشند. بر این اساس باید پذیرفت که هیچ نوع روند صعودی در چنین دیپلماسی ضعیفی وجود ندارد.

برخی تحلیل گران ادعا می کنند که روسیه از درجه اهمیت نزد امریکایی ها ساقط شده است. حقیقت این است که پوتین نه تنها  در رابطه با مسئله ایران و سوریه بیش از این همکاری نمی کند بلکه ادوارد اسنودن افشاگر را به آژانس امنیت ملی نیز تحویل نخواهد داد. بنابراین چرا نشست های توخالی برنامه ریزی کنیم که در آن دو نفر تنها با هم یکی به دو کرده و سپس سرشان را پایین انداخته و به زمین خیره می شوند، همان طور که در ملاقات ماه ژوئن هم این چنین بودند. علاوه بر این، سرکوب مخالفان پوتین توسط وی، او را به چهره ای مرگبار برای آنان تبدیل کرده که باید برای اعمالش پاسخگو باشد.

یک دلیل برای ادامه مذاکرات این است که روسیه همچنان 4500 کلاهک هسته ای دارد که بیش از 1000 عدد از آن ها را مستقر کرده است و وسعتی که منافع این کشور را از اروپا تا شرق می کشاند. برای درک این مساله می توانید  از لهستان، گرجستان یا ژاپن بپرسید که چرا روسیه تا این میزان اهمیت دارد. روسیه همچنین دومین کشور بزرگ صادر کننده تسلیحات است. روزگار جنگ سرد سپری شده است با این حال آمریکا و روسیه به این رابطه کاربردی نیاز دارند تا مطمئن شوند که سورپرایزها- مانند آزمایش موشکی مشترک آمریکا و اسرئیل در این هفته- بر زندگی آن ها تاثیر نگذارد.

دلیل دوم زمانی  که ایالات متحده به دوستی مثل روسیه نیاز ندارد - و یا بلعکس- نباید پوتین را دشمن خود هم بخواهد. محال است رئیس جمهور روسیه به آمریکا به گونه ای حمله کند که به منافع خودش آسیب بزند.  به عنوان مثال روسیه دست به مسدودسازی  مسیر انتقال تجهیزات آمریکا به نیروهایش در افغانستان نخواهد زد چرا که بی ثباتی در افغانستان به روسیه بیش از امنیت امریکا صدمه خواهد زد. اما پوتین می تواند همانگونه که قبلا هم تهدید کرده بود سلاح های پیچیده ضد حملات هوایی S-300 را در اختیار سوریه یا ایران قرار دهد. انتقال این تسلیحات می تواند هرگونه حمله هوایی امریکا یا اسرائیل را در آینده با پیچیدگی هایی همراه کند.  روسیه برای فروش دستگاه ها با هردو کشور قرارداد بسته اما به دلیل فشارهای بین المللی آن ها را تحویل نداده است.  ایالات متحده به نوبه خود می تواند چرخش ضد غربی پوتین را تحمل کرده و از هرگونه رقابت بین کاخ سفید و کنگره  به منظور اثبات اینکه چه کسی می تواند بیشترین فشارها را بر کرملین وارد کند، جلوگیری به عمل آورد.

ناظران قدیمی روسیه می گویند که روابط شخصی پوتین و اوباما در حال حاضر در بدترین حالت ممکن است و چنین وضعیتی بین رهبران دو کشور از زمان فرپاشی کمونیسم بی سابقه است. هر دو رئیس جمهور باید اطمینان حاصل کنند که شرایط از این بدتر نمی شود، نیازی به روبوسی با هم نیست اما این قهر هم باید پایان یابد.

منبع: بلومبرگ