زمان مذاکره مستقیم تهران-واشنگتن فرارسیده است

دیپلماسی ایرانی: آیا اکنون که غرب نگرانی های جهان را در مورد برنامه هسته ای ایران تا حدی برطرف کرده است، ایران می تواند با غرب به توافق برسد؟ همچنان که ایران برای مراسم تحلیف حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور آماده می شود، این سوال باردیگر در اولویت برنامه امنیت بین الملل قرار می گیرد.

به گزارش فایننشال تایمز، در طول سال، نگرانی اصلی ایالات متحده و متحدانش در خاورمیانه به حوادث سوریه و مصر معطوف بوده است. با این حال، هیچ گاه نگرانی های غرب در رابطه با برنامه هسته ای ایران کاهش نیافته است. ایران همچنان به توسعه برنامه هسته ای خود ادامه می دهد. حتی ممکن است در مرحله ای باشد که بدون ممانعت ایالات متحده و اسرائیل درعرض یک یا دو سال آینده به پیشرفتی برای دستیابی به بمب اتمی برسد! تهدید هسته ای ایران همچنان یک خطر جدی است که ایالات متحده برای جلوگیری از آن مداخله نظامی در خاورمیانه را تقبل می کند.

پس از سال ها بن بست، انتخاب آقای روحانی زمینه خوشبینی را فراهم می کند البته فراموش نکنیم که تصمیم گیری نهایی در مورد پرونده هسته ای با رهبری ایران است. در این میان برخی در غرب به کاربردن واژه میانه  رو برای آقای روحانی را درست نمی دانند چرا که او را برآمده از همان نظامی می دانند که در برابر غرب ایستاده است. اما آقای روحانی با یک دستور مبنی بر ترویج سیاست های میانه انتخاب شد. او به ضرورت رهایی ایران از تحریم های اقتصادی آگاه است. تحریم هایی که به دلیل برنامه هسته ای ایران بر این کشور تحمیل شده و منجر به بالا رفتن نرخ بیکاری و عملکرد ضعیف اقتصادی شده است.

هدف سیاست های غربی در چند ماه آینده باید اجتناب از قرار دادن آقای روحانی در تنگنا باشد. اکنون زمان آن است که ایالات متحده یک دیپلماسی خلاق در رابطه با ایران در پیش گیرد، دیپلماسی که دارای سه عنصر کلیدی است:

اول، ایالات متحده باید از افزایش تحریم های اقتصادی بیشتر خودداری کند. تحریم های فعلی به اندازه ای که ایران را به یک تجدید نظر جدی در سیاست هسته ای وادار کند، موثر بوده است. با این وجود، در حال حاضر مجلس نمایندگان از کنگره پیشی گرفته و قصد دارد تحریم های نفتی همه جانبه علیه ایران را به اجرا بگذارد. در این مرحله باید قطعا از تصویب چنین لایحه ای ممانعت به عمل آید.

دوم، ایالات متحده و متحدانش باید درباره پیشنهاد خود به ایران تجدید نظر کنند. در 12 ماه گذشته، ایالات متحده سعی داشته ایران را به پذیرفتن قراردادی به منظور کاهش تنش ها وادارد. این امر شامل تعطیل کردن دومین سایت غنی سازی ایران در فردو، توقف تولید اورانیوم غنی شده و انتقال ذخایر اورانیوم غنی شده به خارج از کشور است. در عوض ایالات متحده و هم پیمانانش لغو تحریم عای موجود را پیشنهاد می کنند .

غرب باید نسبت به رویکرد خود تجدید نظر کند و در مقابل دریافت بیشتر از ایران امتیازهای بیشتری را هم به تهران بدهد. غرب باید مطالبات خود را به توقف نصب و راه اندازی سانتریفیوژ گسترش داده و ایران نیز بازرسی های سرزده را بپذیرد. در مقابل، غربی ها نیز باید از تحریم های بانکی و انرژی صرف نظر کنند. همچنین باید در این مذاکره به حق محدود ایران در غنی سازی اورانیوم اشاره شود.

سوم، زمان آن فرا رسیده که ایران و ایالات متحده رابطه ای مستقیم و متقایل ایجاد کنند. تا کنون ایران با شش قدرت جهان از جمله چین و روسیه مذاکره کرده است. اکنون زمان مناسبی است تا رابطه دیپلماتیک مستقیم میان تهران و واشنگتن ایجاد شود. ایالات متحده باید از چنین فرصتی استفاده کند و از تهران بخواهد که در خصوص سیاست های خود در قبال سوریه تجدید نظر کند. اما موضوع پرونده هسته ای را نباید وابسته به این امر وابسته کرد.

آغاز کار آقای روحانی یک دوره دیپلماسی پرتنش را در 12 ماه آینده به دنبال خواهد داشت که در این دوره مسئله هسته ای ایران باید پیگیری شود. انتصاب او گویای این حقیقت است که مردم ایران خواهان ورود به مسیر جدیدی هستند. ایالات متحده و پنج قدرت دیگر جهان باید متحد بمانند و ضمن تکرار مطالبه های پیشین نباید فرصتی را که انتخاب آقای روحانی ایجاد کرده را از دست بدهند.

انتشار اولیه: پنجشنبه 10 مرداد 1392/ باز انتشار: دوشنبه 14 مرداد 1392