برای خرید زمان در مورد ایران، تل آویو را مجهز کنید

دیپلماسی ایرانی: دیپلمات های غربی اخیرا در حالی از نشستی در آلماتی ، پایتخت قزاقستان بازگشتند که دستان آنها از هرگونه توافق با ایران خالی بود. اما مشکلی که هم اکنون آمریکا با آن مواجه است تنها توسعه برنامه های هسته ای تسلیحاتی ایران نیست، بلکه دردسر آمریکا جلوگیری از اقدام نظامی اسرائیل علیه تاسیسات هسته ای جمهوری اسلامی است. باوجود اینکه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به طور علنی با جدول زمانی آمریکایی ها در مورد برنامه های هسته ای ایران موافقت کرده، جدال بین اسرائیل و ایالات متحده بار دیگر از سرگرفته خواهد شد و حجم وسیعی از تماس های تلفنی و اجلاس ها نمی تواند این درگیری را حل کند.

این هم به این دلیل است که جدال بین دو کشور تنها منحصر به نیت ها نیست (چرا که هر دو می خواهند جلوی دستیابی ایران به سلاح هسته ای را گرفته و در صورت لزوم از گزینه نظامی استفاده کنند) بلکه این تنش ها مربوط به توانایی نظامی می شود. اسرائیل با زرادخانه نظامی محدود، باید به پیش از هسته ای شدن ایران، گزینه نظامی را عملی کند اما از آنجایی که بخش قابل توجهی از توان نظامی اسرائیل در یک حمله به تاسیسات هسته ای ایران هزینه می شود، هر حمله این ریسک را به همراه دارد که تنها بخشی از هدف ها تخریب شوند. به این ترتیب اسرائیل نیاز دارد تا طیفی از حمله ها را انجام دهد و این به زمان نیاز دارد که در مورد اسرائیل بسیار محدود است.

کبود تانکرهای سوخت رسان

در همین حال، ایالات متحده با جنگ افزارهایی نظیر بمب افکن B_2 ، می تواند زمان بیشتری در اختیار داشته باشد. باوجود سفر اخیرا باراک اوباما به اسرائیل که امید ها به تقویت روابط دوجانبه را احیا کرد اما کنفرانس خبری مشترک وی با نتانیاهو، بار دیگر اختلاف ها را به تصویر کشید. نخست وزیر اسرائیل در این کنفرانس بر اقدام نظامی علیه ایران پیش از ورود جمهوری اسلامی به منطقه امن، تاکید کرد. منطقه ای که گفته می شود در صورتی که ایران به آن راه پیدا کند، دیگر گزینه نظامی در متوقف کردن فعالیت های هسته ای تهران، موفق نخواهد بود. این تنش هم محدودیت های اسرائیل و هم اعتبار آمریکا را به چالش می کشد و ضمن تضعیف دیپلماسی، ایران را قدرتمندتر می کند. تنها راه برای حل این مشکل، این است که ایالات متحده تانکرهای سوخت رسان هوایی در اختیار اسرائیل قرار دهد تا از این طریق نشان دهد به آن اندازه که تل آویو گمان می کند با اقدام نظامی در مورد ایران مخالف نیست و به این ترتیب زمان بیشتری در اختیار اسرائیل قرار خواهد گرفت.

تانکرهای سوخت رسان یکی از مهمترین مزیت هایی است که در صورت اقدام نظامی علیه ایران، آمریکا در اختیار دارد. هرگونه عملیات علیه ایران ، توان نظامی اسرائیل را به طور ملموسی کاهش می دهد. اسرائیل بیش از هزار مایل با دورترین هدف اش در ایران فاصله دارد و جت های اسرائیلی دست کم باید در نیمه راه دوباره سوخت گیری کنند. به همین دلیل تانکرهای سوخت رسان هوایی در هرگونه حمله ، نقشی حیاتی دارند.

مشکل اینجاست که اسرائیل به اندازه کافی تانکر سوخت رسان هوایی در اختیار ندارد. ناوگان اسرائیل در مورد این تانکرها از رقم 10 تجاوز نمی کند و این در حالی است که برای یک حمله به تمامی آنها نیاز است. به این ترتیب کمبود یک یا دو تانکر کل عملیات را تهدید خواهد کرد. در صورتی که اسرائیل تصمیم به حمله به ایران بگیرد، کمبود تانکرها یک دشواری ویژه خواهد بود.

این عامل بر تصمیم گیری اسرائیل در مورد حمله به ایران، پیش از اینکه آمریکا این اقدام را انجام دهد، تاثیرگذار است. اسرائیل با توجه به توسعه فعالیت های هسته ای ایران به تعداد بیشتری تانکر سوخت رسان هوایی نیاز دارد. البته اسرائیل می تواند به اقدام واشینگتن در لحظه های آخر دل ببندد و این همان چیزی است که مقامات آمریکایی به آن امیدوارند. اما اسرائیلی ها درک می کنند که برنامه های هسته ای ایران تهدید به مراتب کمتری را در مقایسه با اسرائیل متوجه آمریکا می کند و به همین دلیل انگیزه آنها برای اتکا به حسن نیت واشینگتن، کمتر می شود.

معتبر کردن تهدیدها

این روند مشکل دومی را در تلاش آمریکایی ها برای مقابله با برنامه های هسته ای تهران ایجاد می کند و آن اعتبار است. باوجود تعهد اوباما به بازداشتن جمهوری اسلامی از دستیابی به سلاح هسته ای، تمامی نشانه ها حاکی از آن است که ایران هنوز آن را جدی نگرفته است. تهران می داند اقدام نظامی آمریکا، واشینگتن را در سومین جنگ در خاورمیانه در یک دهه اخیر دخیل می کند که می تواند پیامد های فاجعه باری از جمله تضعیف اقتصاد جهانی به همراه داشته باشد. در ضمن شماری از مقامات آمریکایی نیز تا کنون علیه اقدام نظامی علیه ایران سخن گفته و در مورد کارآمدی آن ابراز تردید کرده اند. اما در همین حال بهترین شانس برای اینکه ایران از اهداف هسته ای دست بکشد این است که جمهوری اسلامی به واقع از اقدام نظامی احساس نگرانی کند.

اکنون ایالات متحده در شرایط پیچیده ای قرار دارد: واشینگتن برای مجاب کردن ایران به دست برداشتن از اهداف هسته ای اش باید تهدید به اقدام نظامی را معتبرتر کند. این در حالی است که تهران در مورد جدیدیت اورشلیم برای وارد شدن به عملیات نظامی نیز تردید دارد. هرچند سطح فعالیت های هسته ای ایران با تبدیل ذخایر اورانیوم غنی شده به سوخت، همچنان پایین تر از خط قرمز مورد ادعای اسرائیل است اما مقامات تهران در مورد توانایی نظامی اسرائیل برای حمله به تاسیسات هسته ای تردید دارند و به همین دلیل اعتبار تهدید های تل آویو را زیر سئوال می برند.

ایالات متحده با ارسال تانکرهای سوخت رسان  هوایی می تواند خود را از این بند، برهاند. به این ترتیب اسرائیل نگرانی کمتری در مورد توانایی نظامی خود برای حمله خواهد داشت و می تواند بازه زمانی خود را برای اقدام نظامی احتمالی افزایش دهد. در این شرایط تل آویو با جدول زمانی واشینگتن هماهنگی بیشتری پیدا می کند. در همین حال اقداماتی از این دست می تواند در معتبر تر کردن تهدید های آمریکا و اسرائیل نیز موثر باشد.

البته امید بسیاری این است که ایالات متحده یا اسرائیل، هیچ کدام ناگزیر به استفاده از گزینه نظامی نشوند و شرایط به گونه ای فراهم شود که دیپلمات های ماهر بتوانند اوضاع را آرام کنند. اما واقعیت این است که تنها افزایش توانمندی های اسرائیل می تواند به خرید زمان کمک کند. به بیان دیگر اتحاد دوباره اورشلیم و واشینگتن می تواند به معنی جلوگیری از اقدام نظامی پیشگیرانه باشد.

منبع: آتلانتیک/ تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10