چرا شکار پهپاد آمریکایی برای ایران مهم است؟

دیپلماسی ایرانی: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می گوید صبح روز سه شنبه یک پهپاد آمریکایی را که بر فراز آسمان ایران در خلیج فارس در حال پرواز بوده هدف قرار داده و آن را به زمین نشانده است. اما در این ماجرا طیفی از سیاست های داخلی دخالت دارد که با رسانه ای کردن آن سعی در به رخ کشیدن قدرت نظامی ایران در خلیج فارس دارد. این در حالی است که ایالات متحده به سهم خود می گوید هیچ یک از پهپاد هایش در خاورمیانه ناپدید نشده است.

تلویزیون دولتی و شبکه های عرب زبان و انگلیسی زیان ایران اظهارات علی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه را همزمان با پخش تصاویری از بازرسی پهپاد آمریکایی در مقابل نقشه ای از ایران نشان دادند که روی آن نوشته شده بود آمریکا را زیر پای خود می گذاریم. دریادار فدوی اعلام کرد اسکن ایگل پس از نقض حریم هوایی ایران ناگزیر به فرود شده است و علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه  ایران نیز اظهار داشت در مورد نقض حریم هوایی و دریایی به آمریکا هشدار داده شده بود. صالحی خاطرنشان کرد از این پهپاد به عنوان سندی برای اثبات اظهارات ایران در خصوص تجاوز به محدوده ارضی اش برای شکایت به سازمان های بین المللی استفاده خواهد شد.

مقامات تهران در تمامی ساعات روز سه شنبه به بازتاب توقیف پهپاد آمریکایی که گفته می شود سرگرم جاسوسی علیه ایران بوده، مشغول بودند. آنها قدرت سپاه را جشن گرفتند و به این ترتیب توجه افکار عمومی تا حدود زیادی از دیگر موضوعات منحرف شد. ایران اخیرا افت بی سابقه ارزش ریال را تجربه کرده و شاهد هشدار های جدی آمریکا به تنها متحدش در منطقه یعنی سوریه بوده است. از سوی دیگر تهران، پایتخت ایران نیز همزمان با شکار پهپاد آمریکایی برای دو روز تعطیل شد چرا که آلودگی هوا از مرز هشدار نیز گذشته بود. عباس میلانی، رئیس مرکز مطالعات ایران در دانشگاه استنفورد بر این باور است که شکار پهپاد های آمریکایی برای ایران از آن جهت مهم است که این موضوع دیگر مسائل را تحت الشعاع قرار می دهد.

این در حالی است که با توجه تایید نشدن آمریکایی بودن این پهپاد از سوی واشینگتن یا ارائه مدرکی که ثابت کند این پهپاد آمریکایی بوده، قضاوت در این زمینه که این ماجرا به یک تنش جدی بین تهران و واشینگتن تبدیل شود، دشوار است. دسامبر گذشته، ایران و به بیان بهتر سپاه اعلام کرد یک آر کیو 170 آمریکایی را در نزدیکی مرز مشترک با افغانستان به زمین نشانده است. پنتاگون نیز ماه گذشته گفت جنگنده های ایرانی به سوی یک پهپاد آمریکایی بر فراز خایج فارس آتش گشوده و آن را تعقیب کرده اند.

در شرایطی که ساختار سیاسی ایران چشم انداز مذاکره با ایالات متحده را سبک و سنگین می کند، توقیف پهپادی که گفته می شود آمریکایی است یا صحبت در مورد زیر پا گذاشتن آمریکا می تواند با قصد واقعی تهران برای نشستن پای میز مذاکره در تضاد باشد. اما برخی ناظران اینگونه گمانه زنی می کنند که پوشش رسانه ای وسیع این ماجرا از سوی حکومت در واقع روش آن  برای آماده کردن زمینه به منظور این چرخش تاریخی است. میلانی می گوید، افکار عمومی برای مذاکره با آمریکا در حال آماده شدن است. البته رفتار غیر قابل شناخت و مبهم ایران می تواند نتیجه گیری کاملا متضادی را به همراه داشته باشد. این احتمال وجود دارد که گروهی در ایران با بازتاب وسیع شکار اسکن ایگل به دنبال اقداماتی باشند که به درگیری گسترده تری می انجامد. از نقطه نظر سرویس های امنیتی، نفس توقیف پهپاد، طراحی عملیات جاسوسی از سوی آمریکا را به تصویر می کشد. اسکندر صادقی بروجردی، محقق دانشگاه آکسفورد و وتخصص در سیاست های مدرن ایران بر این باور است که برخی می کوشند اثبات کنند آمریکا در نهایت به دنبال صلح نیست و تغییر رژیم در ایران را می خواهد . به این ترتیب قصد پراگماتیست ها در سیاست خارجی برای مذاکره با آمریکا زیر سئوال می رود.

فارغ از اینکه کدام یک از نیرو های سیاسی در توقیف اسکن ایگل مشارکت داشته اند، این یک فرصت برای توقف وکشیدن یک نفس عمیق برای ایران است. در روزهای اخیر، مجلس شورای اسلامی طرح استیضاح محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور را دنبال می کرد که با فرمان رهبری متوقف شد. اینک مجلس فرماندهان نیروی دریایی را دعوت کرده تا از آنها برای شکار پهپاد قدردانی کند. ابراهیم آقا محمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس می گوید اقدام صورت گرفته علیه این پهپاد بار دیگر قدرت بازدارنگی ایران را در جهان نشان داد.

منبع: تایمز