آمریکا باید روسیه را همراه خود کند

دیپلماسی ایرانی : این روزها وضعیت اقتصادی ایران و کاهش 80 درصدی ارزش ریال در مقایسه با سال گذشته، در کانون توجه رسانه های خارجی قرار دارد. غرب امیدوار است که این فشار اقتصادی به تغییر رویه ایران در سیاستگذاری های هسته ای و متوقف کردن برنامه های غنی سازی اورانیوم منجر شود.

69 سال پیش بود که ژنرال هریس از فرماندهان ارشد نیروی هوایی بریتانیای کبیر ایده بمباران شهر های آلمان را مطرح کرد. وی انتظار داشت که 400 تا 500 فروند هواپیمای انگلیسی در جریان این جنگ ار بین بروند اما در عوض این آلمان خواهد بود که در جنگ مغلوب می شود. هریس امیدوار بود که آسیب دیدن غیرنظامیان در آلمان به تصمیم دولت برای متوقف کردن جنگ منجر شود. اما با وجود اینکه خسارت های فراوانی به شهروندان آلمانی وارد شد، سناریوی مورد نظر ژنرال هریس به واقعیت تبدیل نشد.

شرایط در مورد ایران نیز تا حدودی شبیه آن دوران است. دولت تهران می داند که از طریق فعالیت های هسته ای خود می تواند قدرت بازدارندگی در مقابل دشمنان را تقویت کند و به همین دلیل نیتی برای متوقف کردن این برنامه ها ندارد. از سوی دیگر باوجود اینکه فشار اقتصادی شهروندان ایرانی را تحت تاثیر قرار می دهد به تنهایی در کنار گذاشتن اقدام نظامی علیه ایران موثر نیست.

البته این به معنی اهمیت نداشتن تحریم ها و ضرورت اقدام نظامی نیست. اما آنچه تحریم ها را کامل می کند ایجاد شرایط مضاعفی است که به تصمیم گیری تهران برای متوقف کردن یا به تعویق انداختن برنامه های هسته ای منجر شود. این شرایط مضاعف نوعی پیشنهاد جامع از سوی جامعه بین المللی است. چنین پیشنهادی باید با یک صدای واحد به ایران ارائه شود و این همان رویکردی است که هم اکنون از آن غفلت می شود. چین و به خصوص روسیه به گونه ای کاملا متفاوت با آنچه آمریکایی ها مد نظر دارند، سخن می گویند و تا زمانی که این روند ادامه داشته باشد، هیچ مذاکره موثری با ایران امکانپذیر نخواهد بود.

عملکرد روسیه با ایالات متحده اختلاف دارد و  البته این به معنی موافقت مسکو با تبدیل شدن تهران به یک قدرت هسته ای نیست اما کرملین آشکارا تلاش کاخ سفید را تضعیف می کند. دلیل این اقدام از سوی ولادیمیر پوتین این است که وی از اقدامات ایالات متحده در جهت آسیب زدن به منافع روسیه خشمگین است.

یکی از مهمترین ناخرسندی های کرملین از سیاست های کاخ سفید به نگرش بخشی از جامعه آمریکا مربوط می شود که روسیه را فاقد دمکراسی می دانند. تنها 6 ماه پیش بود که انتخابات پارلمانی روسیه پیش از انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و وزارت خارجه آمریکا پوتین را به عدم شفافیت در انتخابات متهم کرد. به این ترتیب آیا آمریکایی ها می توانند انتظار داشته باشند که مسکو در مورد مساله ای مانند ایران با آنها همکاری کند؟

از سوی دیگر روس ها در مورد مانور آمریکایی ها برای بسط نفوذ خود در کشور های باقی مانده از جماهیر شوروی سابق نیز نگران هستند. در چنین شرایطی نمی توان از روسیه انتظار داشت که در زمینه هایی با آمریکا همراهی داشته باشد. در توجیه منطق روسیه در مورد ایران، سوریه و لیبی باید این نکته را درک کرد که مسکو همواره به دنبال فروپاشیدن هر آنچه بوده که آمریکا به دنبال سر و سامان دادن به آن بوده است.

در حالی که ایالات متحده می گوید به دنبال یک راهکار دیپلماتیک بر سر مساله ایران است، از پرداخت هزینه آن خودداری می کند. هزینه ای که به در نظر گرفتن منافع روسیه در دیگر مسائل مربوط می شود. در زمان حاضر که تحریم ها بر ایران تاثیرگذار بوده اند آمریکایی ها باید دیگر بازوی دیپلماتیک خود را به کار انداخته و به ایران پیشنهاد های معقولی ارائه دهند که از جمله آنها می توان به انتقال اورانیوم غنی شده به یک کشور ثالث مانند روسیه و بازگرداندن صفحه های سوخت به ایران اشاره کرد.

 این به معنی سخن گفتن تمامی کشور های تاثیرگذار بر مساله هسته ای ایران با یک صدا است. ایالات متحده برای تحقق این هدف باید موافقت کند که در دیگر موارد کم اهمیت تر به روسیه احترام بگذارد.

منبع : المانیتور

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10