جوابی که مالکی به دهن کجی اردوغان داد

دیپلماسی ایرانی: کنگره حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان در ترکیه بیش از آن چه تصور می رفت، خبرساز شده است. حضور طارق الهاشمی، معاون تحت پیگرد رئیس جمهوری عراق که اخیرا از سوی دستگاه قضایی این کشور محکوم به اعدام شده است، موجی از خشم را نزد عراقی ها ایجاد کرده است. طارق الهاشمی در حالی در این نشست حاضر بود که اردوغان به طور رسمی از نوری مالکی، نخست وزیر عراق نیز دعوت به عمل آورده بود که در این نشست شرکت کند ولی وی آن دعوت را رد کرد.

از سوی دیگر حضور الهاشمی در کنار مقام های رسمی کشورهای حاضر این شائبه را به وجود آورد که اردوغان همچنان بر طبل مخالفت با مالکی می کوبد و از در دشمنی با او در آمده است. چرا که حضور طارق الهاشمی در کنار مقام های رسمی به معنای رسمیت دادن به حضور وی در ترکیه از سوی اردوغان بود و در این میان دعوت از مالکی برای شرکت در این نشست به معنای دهن کجی به او محسوب می شد. برای همین مالکی این دعوت را نه از در دوستی بلکه بیشتر از در دشمنی و خصومت اردوغان با خود دید. به همین دلیل از شرکت در آن عذر خواست و هنگامی که تصویر الهاشمی را در رسانه ها دید، خشمگین شد. شاید به همین دلیل باشد که مالکی در اعتراض به این حرکت اردوغان خواستار برچیده شدن پایگاه های نظامی ترکیه در خاک عراق شده است.

به گزارش وب سایت شبکه خبری الجزیره، نوری مالکی روز سه شنبه، دوم اکتبر از پارلمان این کشور خواست که دستور به لغو یا عدم تمدید مهلت حضور به پایگاه های خارجی در خاک عراق را بدهد. حرکتی که یک مقام دولتی گفت که هدف از آن جمع آوری پایگاه های ترکیه از شمال کشور است. این حرکت زمانی اتفاق می افتد که نیروهای امنیتی ترکیه 12 شورشی کُرد را که قصد ورود به یک مرکز نظامی مرزی در مرز ایران و عراق داشتند، کشت.

در بیانیه ای که از سوی هیئت وزیران عراق صاد شده است، مالکی از نمایندگان پارلمان خواسته است که قانونی صادر کنند که بر اساس آن حضور پایگاه های نظامی خارجی در کشور لغو و آن دسته از پایگاه هایی که وجود دارند نیز دیگر حضورشان تمدید نشوند.

خبرگزاری فرانسه در این زمینه اعلام کرد که یکی از مقام های عالی رتبه دولتی گفته است که چیزی که مالکی خواستار لغو آن شده است توافق نامه ای است که میان صدام حسین، رئیس جمهوری مخلوع عراق با نیروهای ترکیه در سال 1995 برای تحت پیگرد قرار دادن نیروهای حرب کارگران کردستان امضا شده بود.

پیش از این نیچروان بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق در ماه فوریه سال 2008 اعلام کرده بود، پایگاه های ترکیه با همکاری مقام های کُرد در سال 1997 تاسیس شده است.

ترکیه بر اساس این توافق نامه در بامرنی در استان دهوک از سال 1997 تا کنون پایگاه نظامی دارد. پایگاه های نظامی این کشور دقیقا در مدرج قدیم واقع شده است، یک منطقه گردشگری که کاخ صدام حسین نیز در آن واقع شده بود. ترکیه همچنین سه پایگاه نظامی دیگر در ابعاد کوچک تر در گریلوک، 40 کیلومتری شمال العمادیه، کانیماسی، 115 کیلومتری شمال دهوک و سیرسی، 30 کیلومتری شمال زاخو در مرز عراق و ترکیه دارد. این پایگاه های نظامی ثابت هستند که ترکیه به طور مرتب نیروهای نظامی خود را به آنها گسیل می دارد.

پیش از این مقام های کردستان می گفتند که این پایگاه ها بر اساس توافقی میان دولت ترکیه با بغداد به شرط این که هر گونه تحرکی را به اطلاع دولت دولت بغداد و اقلیم کردستان برسانند، برپا شده اند. این اظهارات دقیقا زمانی بیان شده بود که نیروهای ترکیه با تانک های خود از پایگاه ها خارج شده و به سمت مناطق دیگر رفته بودند بدون این که اطلاعی به بغداد و اربیل در این زمینه بدهند. اتفاقی که به درگیری با نیروهای پیش مرگ کردستان منجر شد و آنها وادار شدند که به پایگاه های خود باز گردند.