تصویب قطعنامه شورای حکام با تلاش گروه 1+5

دیپلماسی ایرانی: 35 عضو شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه از ایران به دلیل عمل نکردن به درخواست های بین المللی برای محدود کردن برنامه های غنی سازی اورانیوم و عدم رفع نگرانی های بین المللی در خصوص برنامه های هسته ای اش، انتقاد کردند. اما مهم تر از این قطعنامه، تلاشی است که گروه 1+5 شامل دوستان تهران یعنی چین و روسیه برای تصویب این قطعنامه انجام دادند. مقامات پکن و کرملین در هفته های اخیر طبق سنت همیشگی شان پیش از موافقت با قطعنامه ها علیه ایران، سخن از ادامه دیپلماسی و مخالفت با تحریم ایران به میان آوردند و حتی رئیس جمهور ایران در ملاقات با نمایندگان چین در تهران از تلاش آنها برای حمایت از برنامه های هسته ای ایران تقدیر کرد. اما سرانجام قطعنامه شورای حکام نه تنها با رای مثبت بلکه با تلاش مستمر چین و روسیه به تصویب رسید. قطعنامه ای که برخی بر این باورند می تواند راه را برای صدور قطعنامه ای علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل هموار کند.

دو روز پس از اینکه اسرائیل بر شدت لفاظی های خود علیه ایران افزود، شورای حکام قطعنامه ای را در جهت ابراز نگرانی از پیشرفت های هسته ای ایران منتشر کرد اما در عین حال بر تمایل خود برای حل مسالمت آمیز مساله هسته ای ایران تاکید کرد.

روسیه و چین از جمله کشور هایی بودند که به 4 قدرت غربی تحت رهبری آمریکا ملحق شدند تا از قطعنامه جدید شورای حکام حمایت کرده و اتحاد خود در قبال ایران را به نمایش بگذارند. تنها کوبا علیه این قطعنامه رای داد و سه کشور شامل مصر به آن رای ممتنع دادند. رابرت وود، نماینده آمریکایی حاضر در این نشست اعلام کرد فشار دیپلماتیک بر ایران در حال افزایش است و در عین حال ایزوله نیز بیشتر شده است. آمریکا و متحدانش پیش از آغاز نشست شورای حکام نیز اعلام کرده بودند قصد دارند از این جلسه برای افزایش فشار بر ایران استفاده کنند.

اما علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید چنین قطعنامه هایی نتیجه عکس به همراه دارد . به گفته وی با وجود تصویب چنین قطعنامه هایی از سال 2006 تا کنون ، ایران به برنامه های هسته ای خود ادامه داده است.

به گزارش خبرگزاری رویترز، با توجه به تاکید اسرائیل برای تعیین خط قرمز برای ایران به منظور همکاری با جامعه جهانی، اکنون اهمیت مصالحه دیپلماتیک با ایران بیشتر شده است. سلطانیه پس از رای گیری در مورد قطعنامه ایران اظهار داشت: آژانس بین المللی انرژی اتمی با صدور این قطعنامه تنها شرایط را پیچیده تر کرده و فضای همکاری را که به شدت به آن نیازمند هستیم را مختل کرده است.

در قطعنامه جدید آژانس از نادیده گرفته شدن قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل از سوی ایران انتقاد شده است. در قطعنامه های شورای امنیت از ایران خواسته شده فعالیت های غنی سازی که احتمال می رود در تولید سلاح هسته ای کارایی داشته باشد را متوقف کند.

آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین ، روسیه و آلمان، 6 قدرت جهانی که در چارچوب گروه 1+5 نیز مذاکرات هسته ای با ایران را دنبال می کنند ، متن قطعنامه پیشنهادی علیه ایران را در روز چهارشنبه آماده کردند. یک روز قبل از تدوین متن قطعنامه، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل گفت و گوی تلفنی انجام داده و سعی کرده بود اختلافات علنی واشینگتن و تل آویو بر سر برنامه های هسته ای ایران را کاهش دهد.

گزارش ها حاکی از آن است که آفریقای جنوبی،که مانند ایران عضوی از جنبش غیر متعهد هاست پیش از تصویب قطعنامه تلاش کرده بود متن آن را ملایم تر کند. اما دیپلمات های آمریکا، روسیه، فرانسه، چین، انگلیس و آلمان در جریان 3 ساعت استراحت جلسه شورای حکام در خصوص متن قطعنامه پیشنهادی به توافق رسیدند.

این در حالی است که فضای شورای حکام برای تصویب قطعنامه علیه ایران از همان روز نخست قابل پیش بینی بود. یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در مراسم افتتاحیه نشست شورای حکام ضمن انتقاد از روند همکاری های ایران با آژانس خواستار دسترسی فوری به سایت پارچین در جنوب شرق تهران شد. برخی گزارش ها حاکی از آن است که در این سایت فعالیت های هسته ای انجام شده و روند پاکسازی نیز در آن جریان دارد. اما مقامات تهران این ادعا ها را به شدت تکذیب کرده اند. با این وجود رابرت وود بار دیگر در جلسه شورای حکام ادعای پاکسازی پارچین را مطرح کرد. ادعای که سلطانیه به آن واکنش نشان داد و اظهاراتی از این دست را اطلاعات تحریف شده توصیف کرد.

به هر ترتیب ، قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه فعالیت های هسته ای ایران در شرایطی تصویب شده که بنا بود پیش از این مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 ادامه یابد. اما تماس تلفنی که بنا بود کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با سعید جلیلی، عضو ارشد مذاکرات  هسته ای  ایران برقرار کند، انجام نشد و در مقابل اشتون از بررسی تحریم های جدید علیه ایران در اتحادیه اروپا خبر داد. یک هفته بعد از درخواست انگلیس، آلمان و فرانسه برای تحریم مضاعف جمهوری اسلامی، قطعنامه شورای حکام نیز با تلاش این سه کشور اروپایی ، آمریکا، چین و روسیه تصویب شد. دیپلمات ها می گویند احتمال اینکه در شرایط جاری نشستی بین ایران و گروه 1+5 برگزار شود بسیار ضعیف است چرا که اکنون جامعه بین المللی مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک را پیش رو دارد که می تواند از آن برای پرداختن به برنامه های هسته ای ایران استفاده کند. تا کنون نتانیاهو به وضوح اعلام کرده است که قصد دارد از این مجمع برای طرح مساله هسته ای ایران استفاده کند. برخی تحلیلگران نیز گمانه زنی می کنند، محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران در سخنرانی خود در سازمان ملل به آمادگی تهران برای ادامه مذاکرات هسته ای اشاره کند .

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10