نزدیکی مسکو – تهران به حساب دوری از آنکارا
ایران و روسیه علیه غرب متحد میشوند
روزنامه السفیر، چاپ لبنان در یادداشتی به این موضوع پرداخته و مینویسد: هر چه بحران هستهای ایران به مراحل حساس و سخت خود نزدیکتر میشود و احتمال این که غرب حق ایران را در برنامه هستهایاش به رسمیت بشناسد، افزایش مییابد، بحران سوریه نیز به مرحله جدیدش، یعنی احتمال برخورد منطقهای و جهانی با آن، نزدیکتر میشود. در میان این دو بحران روابط مسکو و تهران نیز وارد مرحله تازهای از همکاریها و هماهنگیها میشود. موضوع نزدیکی روابط زمانی برای دو طرف جذابتر میشود و آنها را به یکدیگر بیشتر ترغیب میکند که دو طرف اشتراکات بیشتری در مواضع خود مییابند. از این رو دو طرف ضروری میدانند که در سایه نقشه جدید در حال شکلگیری منطقه ارتباطات خود را بیشتر کرده و برای رفع نیازهای خود تماسهای مرتبی با یکدیگر داشته باشند.
السفیر در ادامه به سفر لاوروف به تهران اشاره میکند و مینویسد: در محاسبات ایرانیها این سفر میتواند روابط دو جانبه را گسترش داده و تفاهمهای بیشتری را برای فعال ساختن همپیمانیها موجب شود. دستاندرکاران سیاسی در ایران میدانند که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بر این اعتقاد است که نقش منطقهای ایران بسیار بالا است و در این مرحله عنصری اساسی برای تحقق اهداف منطقهای مسکو محسوب میشود. این سفر نیز در حقیقت تمایل تازه مسکو به ایجاد یک مشارکت فعال با تهران برای مواجهه با ناتو در منطقه را نشان میدهد. این شیوه تقویت روابط دو جانبه به طور واضح در مذاکرات پیش روی مسکو اثر میگذارد. انتقال دور آتی مذاکرات به مسکو بر اساس برآوردهای اخیر میتواند جایگاه ایران را در مذاکرات تقویت کرده و به آن قوت قلب بیشتری بدهد تا در برابر فشارها و امتناعهای غرب امتیاز ندهد. در مقابل این مساله نقشی اساسی در محاسبات روسیه نیز ایفا میکند. اولا به مصلحت روسیه نیست که به این پرونده اعتنا نکند و در صورتی که به فکر بازگشت به عرصه بینالمللی به عنوان یک قطب فعال باشد برای به پایان دادن مسالمتآمیز آن کمک نکند. ثانثا، به مصلحت مسکو نیست که اجازه دهد به حقوق ایران تعرض شود در حالی که همزمان اختلافهای روسیه با غرب بیش از پیش در حال افزایش است.
در ادامه این یادداشت آمده است: آنچه از وضعیت فعلی برداشت میشود این است که نمیتوان به موفقیت آمیز بودن مذاکرات مسکو چندان امید داشت، هنگامی که ایران اعلام میکرد که میخواهد زیردریایی بسازد، غرب همانند همیشه بهانه تازهای پیدا کرد تا بگوید که ایران قصد دارد به این ترتیب از تکنولوژی هستهای برای رسیدن به اهداف نظامی استفاده کند. در حالی که ایران بارها اعلام کرده است که تلاشش برای رسیدن به انرژی هستهای تنها اهداف صلحآمیز دارد و به هیچ وجه به دنبال جنگافزارهای نظامی در این زمینه نیست.
السفیر سپس مینویسد: علاوه بر آن پرونده سوریه همچنان در اولویتهای محاسبات استراتژیک روسیه و ایران است. دو طرف تاکید میکنند که نمیتوان با بحران سوریه به شیوه یمنی یا لیبیایی تعامل کرد. منابع آگاه میگویند که به طور جدی این نگرانی وجود دارد که یک عملیات نظامی ناگهانی علیه سوریه انجام شود و دو کشور در برابر یک عمل انجام شده قرار بگیرند و موازنههای قوای سیاسی تازهای شکل بگیرد. همین منابع تاکید میکنند که دو طرف توافق کردهاند که در صورتی که دمشق مورد تعرض نظامی خارجی از سوی پیمان ناتو یا کشور دیگر قرار بگیرد، موضع یکسانی اتخاذ کنند. افزایش تهدیدهای غرب در قبال این بحران باعث میشود تا دو طرف به سمت یک همکاری مشترک فعال و تقویت جایگاه نظام سوری حرکت کنند.
در ادامه این یادداشت تاکید شده است، اصرار مسکو به شرکت دادن تهران در کنفرانس بینالمللی حل بحران سوریه نشان از آن دارد که این کشور قصد دارد یک جبهه حامی سوریه در برابر جبهه دشمن با این کشور به رهبری غرب ایجاد کند که هدف از آن ایجاد یک راه حل مسالمتآمیز برای پایان دادن به بحران سوریه و رسیدن به یک انتخاب قابل اعتماد در مقابل مخاصمان دمشق است.
در پایان این یادداشت آمده است: انتظار میرود که با نزدیک شدن روابط مسکو با تهران فاصله آخری با آنکارا بیشتر شود. البته این نزدیکی در برابر نزدیکی بیش از اندازه ترکیه به غرب که هر دوی آنها را هدف قرار داده ضروری به نظر میرسد. استقرار رادار پیمان آتلانتیک شمالی در خاک ترکیه بر روابط این کشور با ایران و روسیه تاثیر گذاشته و در مقابل بر نزدیکی روابط تهران – مسکو افزوده است. هر دو کشور تاکید دارند که نفوذ ترکیه در آسیای مرکزی که حیات خلوت هر دو کشور محسوب میشود، باعث میشود تا نقشی که آنکارا در بحران سوریه ایفا میکند، کامل شود.
نظر شما :