غول های اقتصادی جهان در کمپ دیوید آمریکا جمع شدند

اجلاس سران گروه هشت،هیاهویی برای هیچ

۰۲ خرداد ۱۳۹۱ | ۱۷:۰۳ کد : ۱۹۰۱۶۷۷ اروپا
دکتر سعید خالوزاده، پژوهشگر ارشد مطالعات اروپا در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به نشست اخیر سران گروه هشت کشور صنعتی می پردازد و معتقد است گروه هشت نشان داده است که در نظم نوین جهانی قادر به حل و فصل چالش های اقتصادی و سیاسی نیست.
اجلاس سران گروه هشت،هیاهویی برای هیچ
دیپلماسی ایرانی: نشست سران گروه هشت کشور صنعتی جهان به مدت دو روز روز جمعه 29 اردیبهشت 1391 (18 و 19 ماه مه 2012) در کمپ دیوید آمریکا به ریاست و میزبانی باراک اوباما، رییس جمهوری ایالات متحده آمریکا برگزار شد. فهرست موضوعاتی که در این نشست بمورد بحث و بررسی قرار گرفت عبارتست از : مشکل گرسنگی در آفریقا و تامین مواد خوراکی برای کشورهای فقیر این قاره گرفته، تا برنامه‌ی خروج نیروهای خارجی از افغانستان، مناقشه‌ی اتمی با ایران، مسائل زیست‌‌محیطی و رویکرد نسبت به سوریه و کره‌ شمالی، بحران اقتصادی اروپا، بدهی های کشور یونان و بی ثباتی بازار بورس این قاره، بحران منطقه یورو، اوضاع خاورمیانه، انرژی و امنیت غذایی در جهان مهم‌ترین مذاکرات این اجلاس را تشکیل دهد.

در حالی که فرانسوا اولاند رئیس جمهور سوسیالیست تازه منتخب فرانسه از سیاست رشد اقتصادی حمایت می کند، مرکل بر ضرورت اجرای طرحهای ریاضت اقتصادی برای حل بحران منطقه یورو تاکید دارد. مقامات کاخ سفید اعلام کردند اوباما که به سیاست رشد اقتصادی علاقه بیشتری نشان می دهد، از بحث های پشت پرده در اجلاس برای واداشتن سران اروپا برای اجماع و اقدام در این خصوص استفاده خواهد کرد. با اینهمه، با توجه به چالش های فراوانی که سران اروپا با آن رو به رو هستند و نگرانی های روزافزون درباره خروج احتمالی یونان از منطقه یورو، کاملاً غیرمنطقی بود که اروپایی ها بین رشد اقتصادی و اجرای اصول مالی یکی را انتخاب کنند و لذا تلاش کردند یک رویکرد بینابین را مورد توجه قرار دهند.

در اجلاس اخیر گروه 8 کمپ دیوید کلیه شرکت کنندگان تلاش کردند با خوب جلوه دادن شرایط از تبعات منفی احتمالی اجلاس بر بورس‌های اروپایی و آمریکایی جلوگیری کنند. برگزاری نشست گروه هشت در حالی صورت گرفت که سران کشورهای آلمان، ایتالیا، انگلیس، فرانسه و همچنین مسئولین اتحادیه اروپا در کنفرانسی ویدئویی بر لزوم اتخاذ همزمان طرح‌های مربوط به ریاضت اقتصادی و رشد مالی تاکید کردند. در پی انتخابات بی‌نتیجه اخیر یونان، خروج احتمالی این کشور از منطقه یورو از مهمترین موضوعات مطرح‌شده در نشست اخیر رهبران گروه هشت بود. در بیانیه پایانی این کشورها آمده است: 'ما بر سر اهمیت یک منطقه منسجم و قوی یورو برای اقتصاد جهانی توافق داریم و تصدیق می‌کنیم که می‌خواهیم یونان ضمن عمل به تعهداتش عضوی از یورو بماند'. به گفته سران، نشانه‌های روشنی از بازسازی اقتصاد جهانی دیده می‌شوند، با این حال هنوز دشواری‌هایی باقی مانده است.

‌‌یکی از اتفاقات جنجالی در اجلاس سران گروه هشت در امریکا عدم شرکت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور تازه منتخب روسیه بود. این در حالی است که ‌باراک ‌اوباما ‌رییس ‌جمهوری ‌آمریکا ‌اجلاس ‌سران ‌گروه ‌۸ ‌را ‌از ‌شیکاگو ‌به ‌کمپ ‌دیوید ‌منتقل ‌کرد ‌که ‌‌هدف ‌از ‌این ‌کار ‌این ‌بود ‌که ‌هیأت ‌نمایندگی ‌روسیه ‌احساس ‌ناراحتی ‌نکند. ‌در ‌غیر ‌این ‌صورت هیأت ‌اعزامی ‌روسی ‌که ‌همان طور ‌که ‌انتظار ‌می‌رفت ‌پوتین ‌در ‌رأس ‌آن ‌باشد، ‌باید ‌قبل ‌از ‌آغاز ‌اجلاس ‌سران ‌ناتو ‌شیکاگو ‌را ‌ترک ‌گوید. این ‌بار نخست ‌است ‌که ‌رهبر ‌روسیه ‌در ‌اجلاس ‌سران ‌گروه ‌۸ ‌شرکت ‌نمی‌کند. ‌بنظر می رسد چالش هایی که طی ماههای اخیر در روابط روسیه با امریکا بخصوص در رابطه با استقرار سامانه موشکی ناتو در لهستان و مجارستان و یا در ترکیه ایجاد شده و ناخرسندی شدید روسیه را بدنبال داشته باید در نظر گرفت. از طرفی اختلافات شدیدی که امریکا با روسیه بر سر اوضاع حساس سوریه دارند می تواند از دیگر دلایل باشد.

‌علت دیگر در مورد ‌عدم ‌حضور ‌ولادیمیر ‌پوتین ‌در ‌کمپ ‌دیوید این ‌است که ‌روسیه که در سالهای اخیر از موقعیت بهتری برخوردار شده و اعتماد به نفس خود را بازیافته ‌مایل ‌است ‌نشان ‌دهد ‌که هژمونی امریکا را بخصوص در شرایط دشواری های عظیم اقتصادی و مالی ‌آمریکا ‌بر نمی تابد و لذا از موضع بالا برخورد می کند. ‌روسیه ‌جهان ‌چند ‌قطبی را در مقایسه با ‌جهان ‌تک ‌قطبی ‌به ‌ریاست ‌آمریکا ترجیح می دهد. ‌زیرا ‌گروه ‌۸ ‌مظهر ‌جهان ‌تک ‌قطبی ‌می‌باشد.

بحران اقتصادی و پولی اروپا از مهمترین بحث های جلسه سران گروه هشت بود. این موضوع در روابط فرا آتلانتیکی نیز تاثیرات خاص خود را دارد و با توجه به حجم بسیار بالای مبادلات تجاری امریکا با اتحادیه اروپایی که بالغ بر 460 میلیارد یورو می باشد طبیعیست که اوباما نگران وضعیت اقتصاد و یورو در اروپا باشد. در واقع یکی از دغدغه ‌های اصلی باراک اوباما، رئیس ‌جمهور آمریکا، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، ادامه بحران در حوزه پولی یوروست. او نگران آن است که این بحران، اقتصاد آمریکا را به رکود بکشاند؛ امری که می ‌تواند مشکلاتی را برای ورود دوباره وی به کاخ سفید به همراه داشته باشد. شکست سارکوزی و دیگر دولتهای غربی طی دو سال اخیر، بخاطر مشکلات اقتصادی و پولی، هراس اوباما را دوچندان نموده و وی نمی خواهد همچون سارکوزی فقط برای یک دوره رئیس جمهور باشد.

خروج یونان از دیگر موضوعاتی بود که در نشست گروه هشت اهمیت فراوانی یافت. آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، در گفتگوی تلفنی با نخست وزیر موقت یونان پیشنهاد کرد ادامه عضویت این کشور در حوزه یورو به همه پرسی گذاشته شود. برگزاری نشست اخیر گروه 8 به خوبی پرده از اختلافات عمده کشورهای غربی بر سر مواجهه با بحران اقتصادی بر می دارد. این نشست در حالی برگزار شده است که هیچ یک از سران شرکت کننده راهکاری عملی برای مقابله با بحران ملی ارائه نداده اند. در حالی که نگرانی ها از بابت بحران بدهی منطقه یورو به اوج خود رسیده است.

از اختلافات موجود در نشست گروه هشت، افزایش هزینه ها به منظور بالا بردن نرخ رشد اقتصادی که مورد حمایت امریکا و فرانسه است در مقایسه با راهبردهای آلمان در زمینه کاهش شدید هزینه ها و اعمال اقتصاد ریاضتی است. گروه هشت تلاش کرد به یک راه حل میانه دست یابد. و نهایت اینکه سران گروه 8 در بیانیه‌ رسمی پایانی عنوان کردند همان قدری که به انضباط مالی اهمیت می‌دهند خود را به رشد اقتصادی نیز متعهد می‌دانند. به گفته آنان : 'اقدامات درست [برای خروج از بحران اقتصادی] برای همه ما یکسان نیست'. نهایت اینکه در یک موضع توافقی، روسای کشورهای عضو گروه هشت، با یک راهبرد دوگانه و توامان رشد اقتصادی و ریاضت اقتصادی موافقت کردند و این امر می تواند بحث های زیادی در اتحادیه اروپایی و پیمان ثبات 2 مارس 2012 سران اتحادیه اروپایی در بروکسل بوجود آورد.

نشست های چند سال اخیر گروه هشت نشان داده که این گروه توانایی و قدرت لازم برای پرداختن به مشکلات جهانی را ندارد. برخی کارشناسان می گویند گروه هشت دیگر نمی تواند مشکل گشای همه مشکلات کشورهای جهان باشد و هر کشوری باید مشکلات خود را به تنهایی حل کند. ایان برمر رئیس موسسه یوراسیا می گوید اکنون جهان در یک دوره انتقالی قرار دارد و این دوره نظام جی صفر نامیده می شود. برمر اخیرا در کتابی با عنوان «هر کشوری برای خودش» به بررسی برندگان و بازندگان در جهان جی صفر پرداخته است. وی معتقد است سران گروه هشت در خصوص مسائل مختلفی در جهان مانند کنار گذاشتن بشار اسد از قدرت یا کمک مالی به کشورهای اروپایی سخن می گویند اما واقعیت انست که سران کشورهای گروه هشت نمی توانند مشکلات جهان را حل کنند. گروه هایی مانند گروه هشت یا گروه بیست فقط اعداد را یدک می کشند و اکنون دوره گروه صفر یا جی صفر فرارسیده است و هر کشوری مجبور است خودش مشکلاتش را حل کند.

سران کشورهای عضو گروه هشت (G8) متشکل از هشت کشور صنعتی جهان شامل فرانسه، آلمان، بریتانیا، ایتالیا، ژاپن، ایالات متحده آمریکا، روسیه و کانادا هر ساله برای بررسی مسائل سیاسی و اقتصادی جهانی نشست مشترکی برگزار می کنند. اجلاس سال گذشته گروه 8 در 'دوویل' فرانسه و به ریاست نیکلا سارکوزی برگزار شد و در مورد موضوعاتی چون انقلاب در کشورهای عربی بحث شد.

طی سالهای اخیر، گروه هشت نشان داده است که در نظم نوین جهانی قادر به حل و فصل چالش های اقتصادی و سیاسی نیست. اجلاس پارسال این گروه در فرانسه نیز با انتقاد گسترده ای رو به رو شد. مطرح شدن گروه بیست به یک معنا بیانگر کاهش نفوذ و اقتدار گروه هشت در معادلات جهانی است. بسیاری این اجلاس را « کابوس» و « پوچ» قلمداد کردند. حتی این موضوع عنوان شده که آمریکا بویژه در مقطعی خاص در حدود یک سال و نیم پیش، در آستانه کناره گیری از گروه هشت قرار گرفته بود که این امر می تواند به معنای افول قدرت برتر و هژمونی امریکا طی سالهای اخیر باشد./12

نظر شما :