جنجال سازی ، سنت آل سعود است

قبلا هم بحث ترور سفیر عربستان در قاهره مطرح شده بود ولی بعدا مسکوت گذاشته شد. تحلیل شما از این که الان دوباره این مسئله مطرح شده چیست؟

تنها نامی که می توان به این کار عربستان داد، آزاردهی دیپلماتیک است. در علم سیاست نیز این مسئله را داریم که کشورهای رقیب تلاش می کنند به اشکال مختلف رقیب خود را دچار آزار دیپلماتیک کنند. در این راستا به نظر می رسد عربستان دست به تولید هیجانی زده که این هیجان می تواند امواج دیگری ایجاد کند. حتی در صورتی که کذب بودن چنین موضوعاتی نیز ثابت شود، امواج آن تاثیر خود را خواهند داشت. برای مثال در حال حاضر که ما با شیخ نشین های خلیج فارس بر سر جزایر سه گانه دچار تنش هستیم، چنین موضوعی می تواند امواجی ایجاد کند و مشکل را مواج تر کند.

تا چه حد از نظر حقوقی چنین اقداماتی قابل پیگیری است؟

نمونه مشابه این قضیه را در ادعای ترور سفیر عربستان در امریکا مشاهده کردیم. جنجال تبلیغاتی بسیاری نیز بر سر این مسئله به پا شد. اما عربستان سعودی هیچ اقامه دعوایی نکرد. این نشان می دهد که احتمالا عربستان دلیلی برای اثبات این ادعا نداشت. چرا که اگر چنین بود عربستان می توانست به دادگاه های حقوقی بین المللی شکایت کند. اما این مسئله را مسکوت گذاشت. این یک شیوه کهنه و عقب افتاده است که در جنگ جهانی دوم نیز به کار گرفته شده است. عربستان با این ادعاها می خواهد امواج جدیدی در نارضایتی ها علیه ایران ایجاد کند.

ایران چطور؟ نمی تواند نسبت به این ادعاها واکنش حقوقی داشته باشد؟

چرا؛ ایران می تواند اعاده حیثیت کند و به دیوان لاهه و یا شورای امنیت شکایت کند. چرا که این اتهامات بی اساس و خصمانه است. چنین اتهاماتی می تواند موجی از بحران ایجاد کند. لذا برای ایران این راه باز است. البته باید از مسئولین پرسید که آیا در مورد اول این کار را انجام داده اند و اگر نکرده اند دلیل آن چه بوده است؟

به نظر می رسد ایران و عربستان در کشورهایی چون عراق، سوریه و یا لبنان تقابل خارج از مرزهای خود را سامان می دهند. می توان گفت که حالا که مصر هم دستخوش تحول شده، میدان جدیدی برای تقابل دو کشور ایجاد شده است؟

ایران خیلی تلاش کرد که به استناد بیداری اسلامی به این کشورها نزدیک شود. حتی قرار بود یک هیئت مصری به ایران آید، اما در میانه راه منصرف شدند؛ قرار بود وزیر خارجه ایران به مصر سفر کند اما از این سفر جلوگیری شد. قرار بود چنین اقداماتی صورت بگیرد تا روابط حسنه ایجاد شود. با توجه به این که ایران سوابق نزدیک و مثبتی با اخوان المسلمین داشت امیدواری هایی وجود داشت. البته مشکلاتی در این رابطه ایجاد شد که در مقطعی آن را تیره و تار کرد. بعد از انقلاب مصر ایران تلاش کرد مجددا به اخوان المسلمین نزدیک شود. ممکن است تلاش های ایران برای برقراری رابطه با مصر در کنار رابطه حسنه ایران با اخوان المسلمین، عربستان را حساس کرده باشد و این انگیزه را به عربستان داده باشد که ایران را در مصر بدنام کرده و افکار عمومی مصر را علیه ایران بشوراند.

در فاصله کمتر از دو هفته دیگر مذاکرات بغداد برگزار خواهد شد. فضاسازی کشورهای عربی علیه ایران را تا چه حد در ارتباط با خنثی کردن فضای مثبتی می بینید که در کنفرانس استانبول ایجاد شده بود؟

یکی از نقاط امیدواری و خوش بینی خانم اشتون این بود که مذاکرات استانبول بدون حاشیه برگزار شده و تنها مسئله هسته ای ایران مطرح بوده است. بنابراین من فکر نمی کنم که گروه 1+5 خود را اسیر این گونه صحبت ها کند. به نظر نمی رسد چنین حوادث و امواجی بر فضای کنفرانس بغداد تاثیرگذار باشد.

می توان این طور گفت که قصد کشورهای عربی از چنین فضاسازی هایی این است که مذاکرات بغداد را تحت الشعاع قرار دهند؟

ممکن است که این گونه اقدامات مجموعه فضا را به زیان ایران تیره و تار کنند اما قطعا نمی توانند در فضای کنفرانس بغداد تاثیر داشته باشند.ما  مثال دیگری نیز در گذشته داشته ایم. در زمانی که بحث مذاکرات هسته ای ایران نیز مطرح نبوده است، عربستان بحث ترور سفیر خود را در امریکا مطرح کرد. بنابراین بر اساس این مثال نقض، به نظر نمی رسد هدف آن ها این باشد. آن ها می خواهند با استفاده از فضاسازی رسانه ای، کشورهای دیگر عربی را علیه ایران تحریک کنند. اما تصور نمی کنم این کشورها در بتوانند در مذاکرات بغداد تاثیری داشته باشند.

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی/12