امریکا بر سر ایران و سوریه کوتاه می‌آید؟

بر اساس اطلاعات به دست آمده‌ای که در افواه عمومی رسانه‌ها شنیده می‌شود، امریکا با ایران بر سر نقش منطقه‌ای‌اش و نفوذ امنیتی‌اش در منطقه در حال بحث و مذاکره است و از سوریه نیز می‌خواهد که برای نقش منطقه‌ای خود محدودیتی قائل شود و از رابطه‌اش با ایران فاصله بگیرد تا فضایی به نفع روسیه فراهم شود تا بتواند با مخالفان به مذاکره بنشیند و راه حل سیاسی برای پایان دادن به بحران جاری که دیگر منطقه‌ای شده و فراتر از مرزهای سوریه رفته است، بیابد.

در ادامه این این اطلاعات که معلوم نیست تا چه اندازه می‌تواند صحیح باشد و تا کجا واقعا مطابق با خط قرمزهای سیاسی همه طرف‌های درگیر است، توافقی غیر مستقیم میان امریکا و ایران نیز حاصل شده تا ترکیه از مذاکرات ایران با 1+5 بر سر پرونده هسته‌ای‌اش دور نماند و از مطالبه‌اش برای انتقال مذاکرات از ترکیه به عراق صرف نظر کند. شاید به واسطه همین توافقات است که می‌بینیم مواضع سیاسی فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها منضبط‌تر شده و مناسبت‌های مختلف خود را در جایی دور از مرزهای سرزمین‌های فلسطین اشغالی برگزار کرده‌اند. نه حماس تا کنون مواضع سرسختانه اتخاد کرده و نه حرکت جهاد اسلامی تلاشی برای پاسخ دادن به حملات خصمانه اسرائیل علیه نوار غزه انجام داده است. همین رویکرد را در سوریه نیز شاهدیم، در جبهه داخلی سوریه تصمیم‌های نطامی و سیاسی همگی به حالت تعلیق در آمده‌اند تا نتیجه مذاکرات مسکو که قرار است هفته آینده برگزار شود، مشخص شود.

در داخل سوریه، حملات نظامی متوقف شده است و برخی از نیروهای اپوزسیون نیز در محاسبات خود تجدید نظر کرده‌اند و به طور روشن شاهد تغییراتی در مواضع طرف‌های سیاسی هستیم. بر اساس اطلاعات ضد و نقیضی که از طرف‌های درگیر سیاسی در عرصه داخلی سوریه به دست آمده، برخی جریان‌های سیاسی خواستار تعویق برگزاری انتخابات تا روشن شدن وضعیت نهایی راه حل‌های سیاسی مطرح شده‌اند.

در همین راستا برخی جریان‌های سیاسی حامی سیاسی سوریه در لبنان نیز نفس آسوده‌ای کشیده‌اند و تجدید نظر در خط و مشی‌های سیاسی خود برای برگزاری انتخابات پیش رو را آغاز کرده‌اند، چرا که می‌بینند که در جبهه سوریه حداقل تا آینده نزدیک راه حل سیاسی نهایی به دست نخواهد آمد. همچنان عرصه سیاسی لبنان شاهد حضور نمادهای رنگارنگ سیاسی است. به صراحت باید گفت که از لبنان نمی‌توان به این زودی‌ها انتظار تغییر اساسی بود چرا که وضعیت سوریه بیش از آن‌چه تصور می‌کنیم بغرنج است و احتمال‌های موجود برای رسیدن به راه حل نهایی بیش از هر زمانی دور از انتظار. تصمیم‌های سیاسی دولت نیز به صورت جدی وارد حد و مرزهای خاص خود شده و شاهد کاهش شدید مواضع تند سیاسی از سوی همه طرف‌های سیاسی فعال در لبنان هستیم. هم‌صدایی با حکومت سوریه یا با مخالفان آنها به طور جدی رو به سردی گذاشته است. نه خبری از مواضع آتشین است و نه انتقاد از سوریه و این در حالی است که اهتمام‌های ویژه‌ای برای مهیا شدن در انتخابات پیش روی لبنان وجود دارد و طرف‌های سیاسی خود را آماده کشیدن نقشه آینده سیاسی لبنان کرده‌اند.

البته این مساله فقط مختص به لبنان نیست، امریکا نیز خود را برای انتخابات سرنوشت‌سازی آماده می‌کند که همگی تحولات ذکر شده تاثیری مستقیم بر آن می‌گذارد. هنوز زود است که نتیجه تاثیر این اتفاقات را بر انتخابات

پیش روی ریاست جمهوری امریکا پیش‌بینی کنیم ولی بسیار روشن است که قدرت‌های بین‌المللی بیشترین بهره را از بحران‌هایی که خود آغازگر آنها بوده‌اند، برده‌اند و قدرت‌های درگیر منطقه‌ای در حداقل جایگاه تفاهم‌های بین‌المللی قرار دارند. اما سوالی که در این جا مطرح است این است که آیا تغییرات جاری در کشورهای عربی که از یک سال گذشته آغاز شده زیر سایه همین تحولات بین‌المللی باقی خواهد ماند؟ ساده‌ترین پاسخ به این سوال این است که پیچیدیگی امور و درگیری‌های سیاسی جاری به اندازه‌ای است که نمی‌توان دامنه گسترش روابط منطقه‌ای را پیش‌بینی کرد، نه حدی برای زمان حل بحران‌ها وجود دارد و نه کلا راه حلی وجود دارد که بدانیم راه حل بحران‌های سیاسی جاری در منطقه چیست.

 منبع: ایلاف