درآمد کلان ناشی از تسهیل تجارت با ایران

دیپلماسی ایرانی: در حالی که تحریم های غرب علیه ایران سخت تر شده است، برخی بانک های کوچک در جهان از طریق ادامه روابط تجاری با ایران سود کلانی به دست می آوردند.

در حال حاضر شماری از بانک ها و موسسه های مالی خارجی روابط مالی خود را با جمهوری اسلامی قطع کرده اند اما در نتیجه حذف بازیگران بزرگ، موسسه ها و بانک های کوچکتر مالیات بیشتری برای تجارت با ایران طلب می کنند و در عین حال خدمات بسیار پیچیده ای را ارائه می دهند. برای مثال بانک چک روسیه و بانک کونلون در چین که به در دسته بانک های کوچک طبقه بندی می شوند، بیش از 6 درصد مالیات برای انجام تجارت با ایران دریافت می کنند. به این ترتیب بیشترین سود در ارائه خدمات مالی به جمهوری اسلامی را از آن خود می کنند.

این در حالی است که این رقم 3 برابر هزینه ای است که بانک های عربی دو سال پیش دریافت می کردند. تا 2 سال پیش و قبل از اعمال تحریم های گسترده آمریکا و اروپا علیه ایران این بانک ها همچنان به ایران خدمات ارائه می دادند و در عین حال هزینه ارائه این خدمات بسیار کمتر از حال حاضر بود.

روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از تریور هوسر، از موسسه تحقیقاتی نیویورک می نویسد: شرکت هایی که با وجود تحریم ها همچنان در صدد ارائه خدمات به ایران هستند برای این اقدامات خود هزینه زیادی دریافت می کنند و این هزینه ها بیش از مشتریان خارجی یا تامین کنندگان به ایران آسیب می زند.

گزارش ها حاکی از آن است که تاجران در ماه فوریه به بانک چک روسیه هجوم برده اند چرا که این شایعه مطرح شده بود که این بانک قصد دارند تجارت با ایران را تسهیل کند. این در حالی است که در ماه مارس، رومن پوپوف ، رئیس و مالک این بانک به سمت ریاست شورای تجاری ایران و روسیه انتخاب شد و وعده داد که روابط تجاری دوجانبه را تقویت می کند.

در ژنو نیز بانک هیندوجا در سوئیس معامله مواد غذایی ایرانی را برای شرکت های سوئیسی تسهیل می کند. رئیس این بانک می گوید که همچنان اعتبارنامه هایی را در این زمینه امضاء می کند.

این در حالی است که حتی در کشور هایی با سابقه روابط تاریخی با ایران ، موضوع تجارت با جمهوری اسلامی بسیار حساس است و مقامات بانک های کوچک در روسیه و چین که با ایران روابط تجاری دارند، از اظهار نظر در این زمینه خودداری می کنند. حتی برخی شرکت ها که تجارت قانونی با ایران ادامه می دهند نیز با توجه به حساسیت های آمریکا در این خصوص به طور علنی موضع گیری نمی کنند چرا که در این صورت روابط اقتصادی شان با آمریکا تحت تاثیر قرار می گیرد.

به گفته تحلیلگران قانونی بودن یا نبودن تجارت با ایران مساله نیست، بلکه اکنون موضوع سیاسی است و کسی به دنبال دردسر تجارت با ایران نیست.

باوجود اینکه تا چند ماه پیش همچنان تجارت با ایران از طریق بانک های ایرانی امکان پذیر بود اما در اواخر ماه دسامبر و ژانویه، تحریم های مصوب از سوی آمریکا و اروپا موجب شد که ارتباط با بانک های ایران نیز دشوار و حتی غیر ممکن شود. از سوی دیگر گفته می َود که در ایران مثلثی از بانک های خصوصی سامان، کارآفرین و پاسارگاد جایگزین بانک های بزرگتر شده اند که تحریم ها علیه آنها اعمال می شود.

کارشناسان بر این باورند که تحریم های جدید علیه ایران تردید هایی را در مورد معامله های سودمند با ایران و امکان انجام معاملات پدید آورده است. چرا که امکان استفاده از روند معمول بانکداری در این زمینه وجود ندارد.به همین دلیل شماری از بانک های عربی روابط خود را با ایران به حال تعلیق درآورده اند و بانک های مرکزی امارات متحده عربی و قطر نیز در هفته های اخیر از موسسه های زیر مجموعه خود خواسته اند به روابط مالی خود با جمهوری اسلامی پایان دهند.

این درحالی است که پیامد این اقدامات بسیار وسیع بوده است. افزایش هزینه تجارت با ایران و عدم وجود سیستم بانکی قانونی به این منظور موجب شده که حتی برخی شرکت های آلمانی صادر کننده تجهیزات دارویی به ایران نیز از قرارداد های خود صرف نظر کنند.

البته هنوز هم برخی شرکت ها از راه هایی غیر از سیستم بانکی معمول برای تجارت با جمهوری اسلامی استفاده می کنند. یکی از این راه ها صرافی ها هستند. در این روش خریدار پول را به حساب صرافی واریز کرده و فروشنده نیز در کشور دیگر معادل پول واریز شده را برای تحویل جنس ، دریافت می کند و معمولا یک واسطه نیز در این بین حضور دارد. یکی دیگر از روش هایی که اخیرا در تجارت با ایران باب شده نیز این است که یک طرف سوم اعتبارنامه را از صادرکننده خریداری می کند و مسئولیت دریافت پول از واردکننده را به عهده می گیرد. گفته می شود که برای تجارت هایی از این دست هزینه ای حدود 6 تا 8 درصد دریافت می شود.

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی /10