دوئل بارزانی با چه کسی؟

با فرار طارق الهاشمی، معاون تحت پیگرد سنی رئیس جمهوری عراق به کردستان در حالی که همگان حتی سنی‌ها و چهره های بارز سیاسی العراقیه که دشمن قسم خورده مالکی محسوب می‌شوند اذعان کردند که پرونده الهاشمی یک پرونده سیاسی نیست و کاملا قضایی است، جناب بارزانی همچنان بر حفظ الهاشمی در خاک کردستان و حل پرونده او از راه‌های سیاسی تاکید کرد. جالب آن که جناب بارزانی خود معترف بود که جرم الهاشمی ثابت شده است و او واقعا در طول 9 سال گذشته دستش به خون ده‌ها بی‌گناه آلوده است اما با همه این احوال از تسلیم الهاشمی به دستگاه قضایی سر باز زد و اجازه نداد که افراد قضایی اقدامی در خاک کردستان علیه او انجام دهند. آقای بارزانی با بغداد به گونه‌ای رفتار کرد گویی که کردستان بخشی مستقل از عراق است و دستورات قضایی آن شامل آن منطقه نمی‌شود.

در این میان حقیقت دیگری نیز وجود دارد. در بحبوحه پرونده طارق الهاشمی دائما اخباری منتشر می‌شد مبنی بر این که بارزانی نسبت به تسلیم الهاشمی متقاعد شده و او را ظرف 24 ساعت یا 48 ساعت آینده تحویل بغداد خواهد داد. اما هر بار که زمان تحویل الهاشمی فرا می‌رسید خبری از تسلیم او مخابره نمی‌شد. این نشان می‌دهد که در طول این مدت آقای بارزانی در حال چانه‌زنی با بغداد برای گرفتن امتیازهای سیاسی بوده است. امتیازهایی که در حد و اندازه و ارزش تسلیم فردی چون طارق الهاشمی باشد. معاون رئیس جمهوری عراق و یکی از چهره‌های بارز سنی که مورد اعتماد عربستان سعودی است و بسیاری از جریان‌های سیاسی حساب ویژه‌ای روی او می‌کنند، علاوه بر آن از سران العراقیه است که دشمنی خونینی با مالکی و طرفداران او دارد. این که امتیازهای مورد تقاضای آقای بارزانی چه بوده که مالکی به آن توجهی نمی‌کرده مشخص نیست ولی می‌توان حدس زد که رئیس اقلیم کردستان به دنبال چه بوده است.

در گیر و دار بحران پرونده طارق الهاشمی، مسعود بارزانی نیز به فکر احیای رویای قدیمی خود افتاد. صحبت از استقلال کردستان زد و حتی شایعه شد که در عید نوروز او قصد دارد استقلال کردستان را رسما اعلام کند. شایعه‌ای که اگر چه نشان از رویای دیرینه او دارد ولی حقیقت این است که تعمدی نیز در انتشار آن به چشم می‌خورد. به خصوص این که چهره‌های نزدیک به بارزانی بی‌محابا به اعراب می‌تاختند و علنا صحبت از استقلال کردستان و لزوم جدایی از عراق می‌زدند.

بارزانی که در واشنگتن به سر می‌برد روز جمعه 6 آوریل مصاحبه قابل تاملی با شبکه الحره امریکا انجام داد. وی به صراحت گفت: برای استقلال کردستان تلاش می‌کند و اگر موفق نشود به ملت کرد خواهد فهماند که هر آن‌چه در توان داشته انجام داده ولی نتوانسته است که بیش از این کاری انجام دهد! یعنی این که آقای بارزانی معترف است که برای استقلال کردستان تلاش می‌کند تا آن‌جایی که واقعا ببیند توانایی انجام چنین کاری را ندارد و امکان تحقق چنین رویایی واقعا نیست. از سویی این مساله نیز روشن است که مسعود بارزانی می‌خواهد تصویر خود را در کنار تصویر پدرش ملا مصطفی بر اماکن عمومی کردستان بالا ببرد تا خود را یک قهرمان نزد کردها جا بیندازد. البته جلال طالبانی، رئیس جمهوری کرد عراق با رفتارهای او کاملا مخالف است و دائما علیه او موضع می‌گیرد و به هیچ وجه حاضر نیست که تنش تازه‌ای از طریق استقلال خواهی کردها در عراق راه بیفت. گفته می‌شود او دائما تلاش می‌کند از شدت رویاپردازی‌های بارزانی بکاهد.

در این مصاحبه بارزانی به نوری مالکی نیز به شدت تاخت و گفت که اگر همه دنیا با مالکی موافق باشند او با مالکی مخالفت خواهد کرد. اگر چه اعتراف کرد که در گذشته از نخست وزیری او حمایت کرده است ولی از امروز به بعد دیگر به فکر حمایت از او نیست.

رویکرد ضد مالکی بارزانی زمانی بروز کرده که مهندس سید حسین شهرستانی، وزیر دولت در امور نفت و انرژی در یک کنفرانس مطبوعاتی به همراه وزیر نفت عراق در پاریس به خبرنگاران گفت: در سال گذشته میلادی کردستان با بستن قراردادهای غیر قانونی و یک‌جانبه بدون در نظر گرفتن حقوق بغداد نزدیک به 6.6 میلیارد دلار به ملت عراق ضربه زد که در صورتی که این وضعیت ادامه یابد در سال جاری میلادی ضربه‌ای مهلک به اقتصاد عراق وارد خواهد آمد. این اظهارات سید حسین شهرستانی خشم کردها را برانگیخت و آنها را بر آن داشت که علیه شهرستانی و مالکی وارد عمل شوند. اوج آن نیز در اظهارات ضد مالکی بارزانی نمود یافت. اما کردها و شخص آقای بارزانی این را در نظر نمی‌گیرند که این درگیری را خودشان آغاز کردند نه مالکی.

حقیقت این است که آقای بارزانی دوئلی را آغاز کرده است که بر خلاف اصول این بازی خطرناک، به جای فضای باز خود را در فضای بسته حبس کرده است. شاید وی گمان می‌کند در فضای ملتهب سیاسی خاورمیانه به ویژه با وجود بهار عربی و چالش‌های موجود بر سر پرونده هسته‌ای ایران می‌تواند با حمایت امریکا از آب گل‌آلود ماهی بگیرد. اما گویا او این حقیقت را فراموش کرده است که در این بازی خطرناک بر خلاف باورش او تنها است و یارهای آقای مالکی بیش از آن چیزی است که تصور می‌کند.