تحلیل نیویورک تایمز از نقش برازیلیا در بن بست هسته ای تهران

آیا برزیل می تواند ایران را متوقف کند؟

۱۷ فروردین ۱۳۹۱ | ۱۴:۳۵ کد : ۱۸۹۹۶۴۲ اخبار اصلی
در زمانی که جهان با چشم انداز حمله به ایران مواجه است، سفر روسف به آمریکا فرصت مغتنمی برای فرونشاندن بحران را فراهم می آورد و رئیس جمهور برزیل باید از این فرصت استفاده کند.
آیا برزیل می تواند ایران را متوقف کند؟
دیپلماسی ایرانی: برزیل، کشوری است که گفته می شود سرزمین آینده است. اما زمانی که دیلما روسف، به عنوان رئیس جمهور برزیل در هفته آینده رهسپار آمریکا می شود، وی رهبر کشوری خواهد بود که آینده اش فرا رسیده است.
برزیل با کشف های متعددی که در زمینه میادین نفتی فراساحلی انجام می شود و هجوم سرمایه های خارجی، رشد اقتصادی دارد که با سرعتی دو برابر رسد اقتصادی آمریکا پیش می رود و به تازگی گوی سبقت را از انگلیس به عنوان هفتمین اقتصاد بزرگ جهان ربوده است. برزیل به عنوان عضوی از گروه 20 و میزبان جام جهانی 2014 و المپیک 2016، یک رهبر نوظهور در عرصه جهانی به شمار می رود.
اما یک زمینه برای برزیل وجود دارد که می توانست در آن نقش رهبری بر عهده گیرد اما در آن ناکام ماند و آن جلوگیری از اشاعه هسته ای بود. برزیل باید گامی قدرتمند در پایان دادن داوطلبانه به برنامه های غنی سازی اورانیوم بردارد و دیگر کشور ها شامل ایران را نیز به پیروی از این الگو ترغیب کند.
این در حالی است که برزیل کار خود را به عنوان یک نیروی ضد اشاعه هسته ای آغاز کرد. این کشور به طور داوطلبانه در سال 1991 برنامه های هسته ای خود را تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی درآورد و مدتی بعد به پیمان منع اشاعه هسته ای ملحق شد. اما در سال 2004 این کشور که پنجمین ذخایر بزرگ اورانیوم در جهان را در اختیار دارد بر حق غنی سازی اورانیوم برای اهداف صلح آمیز تاکید کرد و با راه اندازی تاسیسات غنی سازی بیش از یک سال با آژانس جنگید تا به بازرسان اجازه بازرسی بدهد.
برزیل می گوید در برنامه های هسته ای خود اهداف صلح آمیز را دنبال می کند و دلیلی برای تردید در این مورد نیز وجود ندارد. ان پی تی به امضاء کنندگان این پیمان اجازه می دهد که برای تولید سوخت راکتور های هسته ای تحقیقاتی اورانیوم غنی شده تولید کند اما همین تاسیسات امکان تولید اورانیوم غنی شده برای سلاح هسته ای را نیز فراهم می کند. کره شمالی از جمله کشور هایی است که از این طریق سلاح هسته ای تولید کرده و برخی تردید ها نیز در این زمینه در مورد برنامه های هسته ای ایران وجود دارد.
گفتنی است در میان کشورهای که در زمینه انرژی هسته ای فعالیت می کنند ، 40 کشور توانایی تولید سلاح هسته ای دارند و در صورتی که ایران توانایی های هسته ای خود را توسعه دهد آنگونه که باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا می گوید، عربستان سعودی، ترکیه و مصر نیز در این راه گام خواهند گذاشت.
این در حالی است که برزیل با توجه به جایگاه خود در میان کشور های درحال توسعه و دفاع از غنی سازی اورانیوم در مورد جلوگیری از خطرهای اشاعه هسته ای، اقداماتی به عمل آورد. در صورتی که برزیل برای صلح بین المللی از حق غنی سازی اورانیوم صرفنظر کرده و آن را به عهده آژانس بگذارد و از دیگر کشور ها نیز بخواهد چنین اقدامی انجام دهند، بحث هسته ای را دستخوش تغییری شگرف خواهد کرد.
موضع جدید برزیل موجب می شود که ایران از این تصور که کشور های پیشرفته در زمینه هسته ای تبعیض هایی را علیه کشور های دیگر اعمال می کنند، فاصله بگیرد. از سوی دیگر این فرصت را در اختیار ایران قرار می دهد که به جمع کشور های ملحق شود که به جای مواجه شدن با تحریم ها و تهدید های غرب، فعالیت های غنی سازی را متوقف می کنند.
البته ایالات متحده نیز می تواند در پشت در های بسته مشوق هایی را به برزیل ارائه کند. اوباما در حال بررسی پیشنهاد کاهش 30 درصدی تسلیحات هسته ای است و این در حالی است که برزیل به همراه 7 کشور دیگری رهبری گروهی را برعهده دارد که کشور های هسته ای مانند آمریکا را برای حرکت در جهت خلع سلاح هسته ای تحت فشار قرار می دهند.
دست کشیدن از حق غنی سازی به برزیل این امکان را می دهد که جایگاهی مهم در عرصه مقابله با یکی جدی ترین تهدید های پیش روی جامعه بین المللی را از آن خود کند. به این ترتیب احتمال عضویت دائم این کشور در شورای امنیت سازمان ملل که یکی از اهداف دراز مدت برزیل به شمار می رود نیز بیشتر خواهد شد.
در زمانی که جهان با چشم انداز حمله به ایران مواجه است، سفر روسف به آمریکا فرصت مغتنمی برای فرونشاندن بحران را فراهم می آورد و رئیس جمهور برزیل باید از این فرصت استفاده کند.

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10


 

نظر شما :