پس از اردوغان

به هرحال اردوغان بیمار است و برخی بر این باورند که او رفتنی است. اردوغان مردی که طی 10 سال اقتدار توانسته است با باز تعریفی در عرصه سیاست داخلی و خارجی، تحولی بنیادین در ترکیه ایجاد نماید. کشوری که تا گذشته نزدیک بیشتر با کودتاهایش شناخته می شد. اردوغان غالب ویژگیهای خاص رهبران بزرگ را داشته و دارد. علاوه بر آن او برای بسیاری از ترکها ، تبلور عینی سلاطین عثمانی را تداعی می نماید، که تاریخی با شکوه برای ترکها ساختند.

نگاهی به بستر سیاسی ترکیه نشان می دهد که این کشور همچنان نیازمند شخصیتهای کاریزمایی بوده و است. بی تردید پس از دهه ها خلع شخصیت کاریزمایی در ترکیه ، ظهور اردوغان در صحنه سیاسی این کشور، نه تنها توانست به این خلع پاسخ دهد، بلکه در میان شخصیتهای کاریزمایی این کشور، به او جایگاه ویژه ای اختصاص داد.

به هر حال اردوغان اگر با بیماری نیز نرود، مانند هر شخصیت سیاسی دوره پایانی دارد که باید به پس از آن اندیشید. در شرایط امروز حزب عدالت و توسعه هیچکس جانشن او نیست. از بلنت آرینچ، احمد داود اوغلو، علی باباجان، بینالی یلدریم... برای جانشیتی او نام می برند، که هیچکدام در حد و قواره اردوغان نبوده و از کاریزمایی برخوردار نیستند که بتوانند میلیونها را به دنبال خود بکشد.

پس از اردوغان در ترکیه نیز آفتاب طلوع خواهد نمود. اما صحنه سیاسی ترکیه با غروبی مواجه خواهد شد که خروج از آن، زمان بر خواهد بود. بروز اختلافات درحزب عدالت وتوسعه در همین دوره کوتاه بیماری، نشانه های بارز وفقه بدون اردوغان است. اردوغان امروز توانسته از ترکیه چهره ای قدرتمند، توسعه یافته ، معقول در داخل و خارج ارائه دهد که اگر این روند همچنان با حیات او ادامه یابد، تا یک دهه دیگر با ترکیه قدرتمند تر از امروز مواجه خواهیم بود.

جمهوریت در ترکیه از تاریخی هشتاد ساله برخوردار است، اما دموکراسی در ترکیه نو پا است. نظام جهانی سعی دارد با اردوغان بنیانهای دموکراسی را در ترکیه تحکیم نموده و الگوی جذاب از این کشور ارایه دهد. اگر معادلات بین المللی و داخلی همچنان بر این چرخ بچرخد و در این میان روزگار و.... به اردوغان فرصت دهند، تا او بتواند ساختار ترکیه بر مبنای سیستمی دموکراتیک پی ریزی بنماید، دیگر پس از او ترکیه کمتر به شخصیتهای کاریزمایی نیاز خواهد داشت. در ترکیه ای که این تحول را تجربه نماید به جای آنکه اردوغان ها کشور را اداره نمایند، سیستمی حاکم خواهد شد که در هر شرایطی پاسخ نیازهای این کشور را خواهد داد.