پوتین کاندیدا شد یا رئیس جمهور؟

در کشورهایی که دموکراسی در خدمت گروه و حزبی خاص قرار دارد و گرایش ها و سلایق دیگر توانایی رقابت و عرض اندام با آن جریان واحد را ندارند، ظرفیت و انعطاف پذیری دموکراسی را به خوبی می توان مشاهده کرد. اینکه دموکراسی را حتی می توان مورد بهره کشی و سوءاستفاده قرار داد و آن را مطابق با نگاه و تعریفی خاص به اجرا درآورد.

نخست‌وزیر امروز روسیه گفته که پذیرفته است به عنوان کاندیدای حزب روسیه متحد در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور شرکت کند. این انتخابات در ماه مارس 2012 برگزار خواهد شد اما برای بازگشت پوتین به پشت میز ریاست جمهوری تنها زمان است که مانع و مایه انتظار به شمار می آید نه هیچ چیز دیگر. درواقع از امروز می توان او را رئیس جمهوری خواهند که تا سال 2024 قدرت را در دست خواهد داشت و عنوان باسابقه ترین رهبر این کشور را از آن خود خواهد کرد. آن زمان پوتین به بالای 70 سال خواهد رسید. او پیشتر طی دو دوره از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ میلادی رئیس جمهور روسیه بوده است.

پوتین پس از آنکه از حضورش در انتخابات ریاست جمهوری خبر داد، اعلام کرد نسبت به پیروزی خود در این انتخابات و ارتقای آینده سیاسی روسیه مطمئن است.

زمینه سازی برای حضور مجدد او به تشریفات زیادی نیاز نداشت. تنها دیمیتری مدودف رئیس جمهوری فعلی روسیه درماه سپتامبر اعلام کرد که راه را برای شرکت ولادیمیر پوتین در انتخابات سال 2012 هموار می‌کند و در صورت پیروزی او، بار دیگر سمت نخست وزیری را برعهده خواهد گرفت. بنابراین چرخه ای که انتظارش می رفت، خیلی راحت و بی دردسر به گردش خود ادامه می دهد و دیگر قدرت های منطقه را نیز وسوسه می کند که از چنین الگویی برای نظام های سیاسی خود بهره بگیرند. در چنین صورتی است که هم انتخابات و دموکراسی خاص خود را در ویترین شان خواهند داشت و هم نظام سیاسی مستقر و مطلوب خویش را.

ولادیمیر پوتین از چنین ساختار و چرخه ای ابراز قدردانی و خوشنودی کرده است. او پس از اعلام رسمی نامزدی اش در انتخابات ریاست جمهوری 2012 گفت: من از رئیس جمهور دیمیتری مدودف و کنگره حزب روسیه متحد به خاطر نامزد کردن من و درخواست از من برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری تشکر می‌کنم.

همین حالا نیز سیاست های داخلی و خارجی کرملین در امتداد سیاست ها و خط مشی های پوتینی ارزیابی می شود ولی از آنجا که دموکراسی روسی تشریفات خاص خودش را دارد، می بایست بار دیگر پوتین را در کسوت ریاست جمهوری و مدودف را در قامت نخست وزیری دید.

البته مدودف در سال های گذشته کمی مترقی تر و بین المللی تر از دوره پوتین رفتار کرده و به غرب نزدیک تر شده و از تنش و کشمکش با قدرت ها تا حدی کاسته و موفق شده است یک دوره تنش زدایی را در روسیه راهبری کند و به پیش ببرد. البته طی یکی دوسال اخیر بار دیگر تحلیل گران امور بین الملل، از بازگشت احتمالی روسیه به بازی غرب و شرق و در پیش گرفتن رویکردی مستقل از اروپا و امریکا سخن می گویند که می تواند منجر به بازگشت اختلاف نظرهای استراتژیک و منطقه ای آنها در صحنه بین الملل شود.

مدودف در سخنرانی ای که درباره ولادیمیر پوتین اظهارنظر کرد گفت: "در روسیه شخصی موفق‌تر، با تجربه‌تر و سیاستمداری محبوب‌تر از ولادیمیر پوتین وجود ندارد." او همچنین گفت: "ما آینده سیاسی خود را تعیین کرده‌ایم؛ آن هم نه برای دوره‌ای کوتاه بلکه برای دوره‌ای بلند."

ولادیمیر پوتین نیز اعلام کرده که غرب باید از مداخله در انتخابات روسیه خودداری کند چرا که روسیه یک کشور دموکراتیک است، کشوری قابل اعتماد است و به تمام توافقنامه‌ها عمل می‌کند. او گفته روسیه کشوری نیست که عوامل خارجی بتوانند هرگونه مداخله‌ای در آن انجام دهند. مقصود پوتین کنایه ها و انتقادهایی است که همواره به برداشت کرملین از دموکراسی و تحزب و آزادی های سیاسی وارد می شود و مسکو را ناقض آن می داند.

درحال حاضر حزب روسیه متحد به عنوان اصلی‌ترین و متنفذترین جریان سیاسی روسیه به حساب می آید. از سوی دیگر پوتین به عنوان رهبر و معمار روسیه جدید اعلام کرده که کشورش همچنان به وضعیت باثبات خود ادامه می دهد. وی در پاسخ به انتقادهایی که بر اختیارات بیش از اندازه او و مانع تراشی هایش بر سر دموکراسی وارد می شود گفته: ضرورت دارد که روسیه نظام سیاسی با ثباتی داشته باشد تا از تحول پایدار برای دهه‌های آینده مطمئن باشد.