از اشغال سفارت تا پرونده هسته‌ای

دیپلماسی ایرانی : در حالی که جامعه بین المللی سرگرم واکنش به موضوع اشغال سفارت انگلیس در تهران است،‌ خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی بین این موضوع و پرونده هسته‌ای پل ارتباطی ایجاد کرده است.
بنا بر این گزارش هجوم افراد تند‌رو به سفارت و باغ قلهک، تلاش‌ها برای یافتن راهی مذاکره‌ای به منظور حل بن بست هسته‌ای ایران را دشوار تر می‌کند و این در حالی است که اقدام برای حمله به سفارت به نوعی اختلافات داخلی در ایران را نیز به تصویر می‌کشد.

حمله به سفارت انگلیس یک روز پس از آن اتفاق افتاد که شورای نگهبان با اجماع کامل به طرح مجلس برای کاهش روابط دیپلماتیک با انگلیس و اخراج سفیر انگلیس از ایران رای مثبت داد. این رویکرد مجلس علیه انگلیس پس از تصویب تحریم‌های جدید لندن علیه ایران اتخاذ شد که در آن مبادله با بانک مرکزی جمهوری اسلامی نیز ممنوع اعلام شده است.
این در حالی است که انگلیس در خط مقدم کمپین بین‌المللی افزایش تحریم های علیه ایران حضور دارد و اشغال سفارت این کشور در ایران عمق وخامت روابط بین جمهوری اسلامی و یکی از قدرت‌های بزرگ جهانی و عضو گروه 1+5 برای مذاکره هسته ای با ایران را به تصویر می‌کشد.

مارک فیزپاتریک، از موسسه علوم استراتژیک و امنیت بین‌الملل، بر این باور است که اقدام برای اشغال سفارت انگلیس در تهران در کنار اتهام دست داشتن سپاه در طرح ترور سفیر عربستان سعودی در واشینگتن و گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای نظامی ایران ، فشار بیشتری را در عرصه بین‌المللی متوجه جمهوری اسلامی می‌کند.
این در حالی است که انگلیس به عنوان یکی از 6 کشوری که در سال‌های اخیر مذاکرات هسته ای با ایران را دنبال می‌کرد؛ اعلام کرده است که تهران به دلیل ناکامی در حفاظت از سفارت انگلیس و دیپلمات‌ها با پیامد‌های جدی روبرو خواهد شد . به احتمال زیاد ویلیام هگ، وزیر امور خارجه انگلیس امروز در برابر مجلس بیانیه شدید اللحنی علیه جمهوری اسلامی صادر خواهد کرد.

اما در بخش دیگری از گزارش رویترز به موضوعات داخلی ایران اشاره شده است. بنا بر ادعای آلن فراسر، از موسسه مشاوره امنیتی در لندن،‌ هجوم به سفارت و به بار آوردن خسارت‌های زیاد، ناتوانی دولت در رسیدگی به این ماجرا را نشان می دهد. این در حالی است که چند روز پیش از اشغال سفارت انگلیس،‌ یکی از نمایندگان مجلس ایران در این مورد هشدار داده و تاکید کرده بود که این احتمال وجود دارد سفارت انگلیس نیز مانند سفارت آمریکا در سال 1979 اشغال شود.
برخی بر این باورند که تندرو‌ها در ایران و غرب همواره به دنبال بحران بوده‌اند و تندرو‌ها در ایران از چنین بحران‌هایی برای متحد کردن مردم و انتقاد از سیاست‌هایی که به اقتصاد آسیب زده استفاده می‌کنند.
اما در شرایطی که هگ وعده داده بود به دلیل اخراج سفیر انگلیس از ایران واکنش تندی نشان خواهد داد،‌اکنون با مساله اشغال سفارت و تهدید آشکار دیپلمات های انگلیسی روبروست.

برخی دیپلمات ها بر این باورند که پاسخ انگلیس به این اقدام تهران می‌تواند طیفی از موضوعات شامل اعتراض به نقض قوانین بین‌الملل از سوی ایران و قطع روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی را در بر گیرد.
اما در صورتی که گزینه کاهش یا قطع روابط دیپلماتیک با ایران در دستور کار قرار گیرد آنگاه پیامد‌های منفی آن متوجه پرونده هسته‌ای خواهد بود که بیش از هر چیز به راهکاری مذاکره‌ای نیاز دارد. این در شرایطی است که پیش از اشغال سفارت انگلیس در ایران نیز از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با چالش‌های جدی همراه بود و پس از این ماجرا عمق چالش‌ها به مراتب بیشتر خواهد شد. به این ترتیب چشم انداز مذاکرات هسته‌ای با ایران که آخرین دور آن در ژانویه گذشته با شکستی سخت مواجه شد،‌ بسیار تیره خواهد بود و این در شرایطی است که حاصل نشدن نتیجه‌ای ناشی از مذاکرات؛‌تنها شانس اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران و حتی اقدام نظامی را افزایش می‌دهد.