از جنگ زیرپوستی تا رویارویی علنی

مجله تایم در گزارشی به تحلیل گمانه زنی‌هایی پرداخته که در این مورد مطرح می‌شود.

اگر مقامات ایران همچنان پافشاری داشته باشند که انفجار در پایگاه موشکی وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک تصادف بوده است، محاسبات امنیتی منطقه چندان تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد اما در صورتی که تهران به ادعا‌هایی که در مورد حضور موساد در طراحی این انفجار مطرح می‌شود،‌توجه نشان دهد ،‌آنگاه بستری برای اغتشاش‌های پرهیاهو و شتاب زده در منطقه فراهم خواهد شد.

کاوه افراسیابی،‌یکی از تحلیلگران ایرانی بر این باور است که مقامات تهران نه تنها به موضوع انفجار با دیده تردید می‌نگردند بلکه در مورد مرگ پسر ارشد محسن رضایی در دوبی نیز مشکوک هستند. در صورتی که این رویداد‌ها در دشمنی با ایران صورت گرفته باشد،‌آنگاه مقامات تهران نیز برای واکنش متقابل تحت فشار قرار می‌گیرند.

این در حالی است که جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر بسیاری از سوء قصد‌ها و اقدامات تخریبی را علیه فعالیت‌های هسته‌ای خود شاهد بوده است. ویروس استاکس‌نت که فعالیت‌های غنی سازی اورانیوم در ایران را تحت تاثیر قرار داد و گفته می‌شود که اسرائیل در طراحی آن دست داشته یکی از این موارد است. از سوی دیگر این روز‌ها تهدید به اقدام نظامی از سوی اسرائیل نیز جدی‌تر شده و مقامات تل‌آویو با آب و تاب بیشتری در این مورد سخن‌پراکنی می‌کنند.

با این وجود باید گفت که ایران در طول این مدت در مورد اقداماتی که به وضوح علیه تاسیسات هسته‌ای اش انجام شده، اقدام متقابل انجام نداده است. حتی برخی کارشناسان ادعای واشینگتن در مورد دست داشتن سپاه پاسداران ایران در طرح ترور سفیر عربستان سعودی در واشینگتن را نیز زیر سئوال می‌برند. بنا بر گفته آنها هرچند این اقدام می‌تواند به عنوان پاسخی به تهدید‌های انجام گرفته علیه ایران باشد،‌اما اینکه واقعا سپاه در این نقشه دست داشته باشد،‌موردی است که تردید‌های زیادی در آن وجود دارد. همچنین برخی ناظران بین‌المللی خودداری تهران از پاسخ متقابل به تهدید های انجام شده را اینگونه توجیه می‌کنند که ایران می داند شاید این تهدید‌ها برای واداشتن جمهوری اسلامی به اقدام متقابل انجام شده باشد تا در این صورت جامعه بین‌المللی علیه تهران تحریک شود و در این صورت پیش زمینه‌ای برای اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته ای ایران ایجاد خواهد شد.  

تیترا پارسی، مدیر شورای ملی ایرانیان و نویسنده کتاب دیپلماسی اوباما با ایران بر این باور است که ایرانیان اعتقاد دارند، تهدید‌های اخیر از سوی اسرائیل انجام شده اما نمی‌خواهند دست به اقدام متقابل بزنند زیرا در این صورت در تله‌ای گرفتار خواهند شد که به این منظور طراحی شده است. به گفته وی مقامات در تهران می گویند که برنامه‌های هسته‌ای ایران به وسیله تحریم‌ها یا حمله‌ها به طور جدی آسیب نمی‌بینند. به این ترتیب تمایل تهران برای اقدام متقابل کاهش یافته است آن هم در شرایطی که فشار تحریم‌ها به اندازه کافی آسیب رسان است.

اما در صورتی که تهران بر موضوع دست داشتن موساد در انفجار پایگاه موشکی سپاه یا ترور دانشمندان هسته‌ای و طراحی ویروس استاکس‌نت صحه بگذارد آنگاه پیامد‌های این اقدامات انجام شده به اندازه‌ای است که پاسخ قاطع ایران را می‌طلبد و در این شرایط ریسک حملات زیرپوستی یا حتی علنی افزایش خواهد یافت.

هرچند که مقامات اسرائیلی نیز دست داشتن موساد در انفجار اخیر را تایید نکرده‌اند و ایهود باراک،‌وزیر دفاع اسرائیل نیز همچنان برای به دست آوردن موافقت کابینه برای اقدام نظامی علیه ایران در تلاش است. اما همین روند نشان می‌دهد که در حال حاضر گزینه مطلوب اکثریت کابینه اسرائیل ، انجام تهدید‌های مخفی علیه ایران است. این در حالی است که در حالی حاضر آمریکا در تلاش است ضمن روی میز نگاهداشتن گزینه نظامی علیه ایران که گفته در بهترین حالت پیشرفت نهایی برنامه‌های هسته‌ای ایران را برای 3 سال به تعویق می‌اندازد از اقدامات دیگری مانند تحریم‌ها استفاده کند تا در این مدت از هزینه‌ها ناشی از رویارویی با ایران علیه منافع آمریکا و اسرائیل و همچنین منابع نفت جلوگیری شود. همچنین دوستان اسرائیل در اروپا شامل آلمان و فرانسه نیز با اقدام نظامی تل‌آویو علیه جمهوری اسلامی مخالفت کرده‌اند.

اما در صورتی که ایرانیان آغاز کننده جنگ باشند یا دست کم اینگونه به نظر برسد که مسئول به راه افتادن جنگ بوده‌اند،‌آنگاه محاسبات تغییر خواهد کرد. دو سال پیش، آلوف بن که اکنون سردبیر روزنامه هاآرتص اسرائیل است پیش بینی کرده بود که اقدامات تحریک آمیز از سوی ایران راه را برای حمله نظامی اسرائیل هموار می‌کند. به گفته وی این تصور وجود دارد که اسرائیل بخواهد تجربه حمله به نیروگاه اوسیراک عراق را که در سال 1981 انجام شد؛ تکرار کند. همچنین این احتمال وجود دارد که جنگی بین اسرائیل و حزب‌الله در لبنان در شمال آغاز شده و به تحریک ایران منجر شود. در این صورت رهبران تهران نیز به اقدام علیه رژیم صهیونسیتی دست خواهند زد و به این ترتیب حمله متقابل اسرائیل به ایران یک اقدام برای دفاع از خود به شمار خواهد رفت.

به همین دلیل شاید برخی در ایران با وجود تردید‌هایی که در مورد نقش اسرائیل در انفجار اخیر وجود دارد، محافظه کاری را توصیه کنند.