اشتباه از بيل تا جورج ؛چیزی فراتر از سرزمین موعود

چیزی فراتر از سرزمین موعود

نویسنده: آرون دیوید میلر

انتشارات بانتام، 25 مارس 2008

416 صفحه، قیمت 26 دلار آمریکا

«آرون دیوید میلر» نماینده سابق آمریکا در در روند مذاکرات صلح اعراب و اسرائیل به تازگی کتابی را منتشر کرده که در آن به حضورش در وزارت امور خارجه آمریکا به عنوان مشاور وزیر امور خارجه در امور خاورمیانه بویژه در جریان مذاکرات کمپ دیوید در زمان بیل کلینتون به طور کامل اشاره کرده و نکات تازه­ای را در این باره بیان می­کند.

کتاب میلر «چیزی فراتر از سرزمین موعود» نام دارد که در آن به روند مذاکرات صلح فلسطینیان و اسرائیل در زمان بیل کلینتون رئیس جمهوری سابق آمریکا پرداخته و به شدت از سیاست­های وزارت امور خارجه وقت، موضع­­گیری دولت کلینتون در برابر آن و کارشکنی­های «دنیس راس» سفیر سابق آمریکا در اسرائیل در شکست مذاکرات انتقاد می­کند.

وی در این کتاب آورده آمریکا از ابتدا مسیر خطایی طی کرده است زیرا هر کس که در کاخ سفید به قدرت رسیده تمایلی به احقاق حقوق فلسطینیان نداشته و به همین دلیل  آنها را بطور کل از روند صلح خارج کرده است.

میلر همچنین در می­نویسد: «کلینتون تلاش می­کرد فشارهای بسیاری را به یاسر عرفات رهبر سابق حکومت خودگردان فلسطینی وارد کند تا وی را مجاب کند که معاهده کمپ دیوید را بپذیرد. اما هیچ گاه حاضر نشد با اعراب نیز به مذاکره بپردازد تا حمایت آنها را هم برای صلح جلب کند و آنها را وادار کند تا چتر حمایتی خود را تا بالای سر عرفات گسترش دهند. بویژه در 9 روز قبل از نشست کمپ دیوید که مذاکرات بسیار تنگاتنگ بود و تصمیم جدی برای نهایی شدن مفاد صلح اتخاذ شده بود.»

وی در ادامه می­افزاید: «آمریکایی­ها هنگامی که دریافتند ایهود باراک حاضر است از بسیاری از مواضع اسرائیل عقب­نشینی کرده و امتیازهای تازه­ای از جمله بخشیدن بیت المقدس قدیم به فلسطینیان بدهد بشدت شوکه شدند و تلاش کردند وی را از این کار منصرف کنند. در حالی که اسرائیل پذیرفته بود امتیازهای بسیاری را در قبال صلح به فلسطینیان بدهد.»

میلر سپس به مذاکرات کلینتون با ملک عبدالله اشاره می­کند و می­گوید: «کلینتون در طول جریان صلح به عربستان رفت و با پادشاه آن کشور به گفت و گو نشست. وی تلاش می­کرد آنچه آمریکا و اسرائیل می­خواهند را به وی تلقین کند. در حالی که گمان نمی­کنم ملک عبدالله حتی یک بار هم به نقش بیت المقدس نگاه کرده بود تا ببیند آنچه کلینتون به وی می­گوید، چیست. این دقیقا همان خطایی است که جورج بوش نیز در طول 7 سال ریاست جمهوری خود مرتکب شده است.»

میلر که تجربه حضور در سه دولت ایالات متحده را تجربه کرده است در این کتاب با سه تن از روسای جمهوری سابق آمریکا، 9 تن از وزیران امور خارجه ایالات متحده از جمله کاندولیزا رایس، چهار مشاور امنیت ملی و 150 نفر از مسئولان و مقام­های عالی­رتبه آمریکایی و غیر آمریکایی در همین رابطه گفت و گو کرده که در این ماحصل این گفت و گو به طور کامل آمده است.

در این میان میلر در کتاب خود تجربه حضور «جیمز بیکر» وزیر امور خارجه سابق آمریکا را مثبت ارزیابی می­کند و می­گوید: «وی حتی اگر مذاکرات صلح به خطا می­رفت تا آخرین لحظه از آن حمایت می­کرد. او معتقد بود نباید حتی یک لحظه به هر بهانه­ای مذاکرات متوقف شود.»

وی در ادامه می­افزاید: «هنگامی که کالین پاول وزیر امور خارجه آمریکا شد به من گفت، دلم به حال او می­سوزد چون از حمایت کامل برای پیشبرد مذاکرات صلح برخوردار نیست. به او گفتم پیش جورج بوش برو و به او بگو این میزان اختیاراتی که به وی داده شده کافی نیست و باید مشکل را به کمک و حمایت مقامی­ عالیتر چون دیک چنی معاونش نیز پیگیری کند.»

به اعتقاد میلر اگر جورج بوش پدر برای بار دوم رئیس جمهوری آمریکا می­شد و جیمز بیکر به سمت خودش در پست وزارت امور خارجه ادامه می­داد، سوریه و اسرائیل قطعا به صلح می­رسیدند.

وی در این کتاب از کلینتون به شدت انتقاد می­کند که فرصت به اندازه کافی داشت اما نتوانست از این فرصت استفاده صحیح بکند و گفت و گو اعراب و اسرائیل را به نتیجه برساند.

میلر در ادامه پیکان انتقاد خود را متوجه جورج بوش رئیس جمهوری فعلی آمریکا نیز می­کند و می­نویسد، وی نیز دقیقا همان اشتباهی را مرتکب شده که کلینتون مرتکب شده بود. زیرا وی نیز نه تنها به اندازه کافی برای رسیدن به صلح تلاش نمی­کند بلکه زمان را نیز روز به روز از دست می­دهد.

میلر در نهایت کتاب خود را با این توصیه به پایان می­رساند که اگر قرار است مذاکرات صلح فلسطینیان با اسرائیل به نتیجه برسد، باید این موضوع اولویت نخست ایالات متحده آمریکا شود تا با تمام توان مذاکرات صلح به جلو پیش رود. در غیر این صورت این موضوع همچنان لاینحل باقی خواهد ماند.