تاریخ نگاری هشدارهای غرب به ایران از ابتدای انقلاب تا امروز

تهدید قریب الوقوع هسته ای ایران؟

۱۸ آبان ۱۳۹۰ | ۱۹:۲۵ کد : ۱۷۷۳۰ پرونده هسته ای
اسکات پترسون، روزنامه نگار آمریکایی حوزه ایران، در روزنامه کریستین ساینس مانیتور در گزارشی به هشدارهایی اشاره می‌کند که در سه دهه گذشته از سوی مقامات آمریکایی و اسرائیلی در مورد قریب الوقوع بودن تهدید هسته ای ایران بیان شده است.
تهدید قریب الوقوع هسته ای ایران؟
دیپلماسی ایرانی: پیش بینی‌ها در مورد این که جمهوری اسلامی‌ایران به زودی در آستانه توانایی هسته ای خواهد بود و یا بدتر از آن به یک بمب هسته ای واقعی دست خواهد یافت، چیز تازه ای نیست. برای بیشتر از ربع قرن مقامات غربی مکررا مدعی شده اند که ایران به ورود به باشگاه هسته ای نزدیک است. چنین چیزی از سوی آنها "غیرقابل قبول" خوانده شده و دلیلی محتمل برای اقدام نظامی‌عنوان شده است. آنها این موضوع را با عبارت "همه گزینه‌ها بر روی میز است" و برای جلوگیری از برهم خوردن توازن استراتژیک در خاورمیانه که تفوق را به آمریکا و اسرائیل می‌دهد، مطرح می‌کنند. تا به امروز این چنین پیش بینی‌هایی در زمان‌هایی مختلف آمده اند و رفته اند. در زیر تاریخچه ای از این پیش بینی‌های قبلی آمده است که چشم اندازی تاریخی برای درک لفاظی‌های امروز در مورد ایران به دست می‌دهد.

 

1. هشدارهای اولیه: 84- 1979

 

ترس از سلاح هسته ای ایران پیش از انقلاب اسلامی‌1979 ایجاد شد. یعنی زمانی که محمدرضا پهلوی، شاه غرب گرای ایران در حال مذاکرات جدی با آمریکا، فرانسه و آلمان غربی در مورد یک برنامه هسته ای دست و دلبازانه بود، که 20 منجر به ساخت رآکتور هسته ای می‌شد.

اواخر دهه 1970: ایالات متحده گزارشهای اطلاعاتی دریافت می‌کند که شاه یک برنامه توسعه تسلیحات هسته ای پنهانی راه اندازی کرده است.

1979: شاه در پی گسترش تظاهرات‌های مردمی‌در ایران از کشور خارج شد. اعتراضاتی که منجر به انقلاب اسلامی‌شد. بعد از سرنگونی شاه، ایالات متحده ارائه اورانیوم با غنای بالا به ایران را متوقف کرد. حکومت انقلابی که توسط آیت الله روح الله خمینی رهبری می‌شد، تسلیحات و انرژی هسته ای را محکوم کرده و برای مدتی همه پروژه‌های مربوط به این موضوع را متوقف کرد.

1984: دقیقا بعد از زمانی که مهندسین آلمانی از رآکتور ناتمام بوشهر دیدن کردند، هفته نامه دفاعی "جینز" (JDW) به نقل از منابع اطلاعاتی آلمان غربی نوشت که تولید یک بمب توسط ایران درحال ورود به مراحل پایانی است. سناتور آمریکایی «آلن کرانستون» مدعی شد که ایران هفت سال تا ساخت تسلیحات هسته ای فاصله دارد.

 

2. اسرائیل، ایران را دشمن خود ترسیم می‌کند. شماره 1: 1992

 

اگرچه اسرائیل به طور مخفیانه تعاملاتی با جمهوری اسلامی‌ایران بعد از انقلاب 1979 برقرار کرده بود تا از شکاف ایران با دشمنان عربش بهربرداری کند، اما در ابتدای دهه 90 تلاشی منظم از سوی تلاویو دیده می‌شود که ایران را به عنوان یک تهدید جدید و وجودی ترسیم کند.

1992: بنیامین نتانیاهو، عضو پارلمان اسرائیل به همکاران خود می‌گوید که ایران 3 تا 5 سال با توان ساخت یک بمب اتمی ‌فاصله دارد. او بیان می‌کند که این تهدید باید به واسطه یک مواجهه بین المللی به رهبری ایالات متحده از ریشه کنده شود.

1992: شیمون پرز، وزیرخارجه اسرائیل به تلوزیون فرانسه می‌گوید که ایران برنامه ریزی کرده است که تا سال 1999 کلاهک هسته ای داشته باشد. پرز هشدار می‌دهد: "ایران بزرگترین تهدید و مشکل در خاورمیانه است. چرا که این کشور به دنبال گزینه‌های هسته ای است، در حالی که موضع بسیار خطرناکی در جهت نزاع طلبی مذهبی افراطی اتخاذ می‌کند."

1992: «ژوزف آلفر» یک افسر سابق سرویس امنیتی اسرائیل، موساد، می‌گوید که: "ایران باید به عنوان دشمن شماره یک شناخته شود. او به نیویورک تایمز گفت که "برنامه هسته ای در حال پیشرفت ایران واقعا اسرائیل را در هراس قرار می‌دهد."

 

3.آمریکا هم به هشدارها می‌پیوندد: 97- 1992

 

پیش از آن زنگ خطرهایی مشابه در واشنگتنون نیز به صدا در آمده بود. در سال 1992 یک کارگروه کمیته تحقیق جمهوری خواهان در کنگره آمریکا مدعی شد که یقینی 98 درصدی وجود دارد که ایران همه اجزای مورد نیاز برای دو یا سه بمب اتمی ‌قابل استفاده را فراهم کرده است. پیش بینی‌های مشابه در مورد زمان این موضوع ارائه شد. از جمله پیش بینی‌ها، از سوی رابرت گیتس، رئیس وقت سازمان سیا ارائه شد مبنی بر این که "برنامه هسته ای ایران می‌تواند مشکلی عمده در 5 سال آینده یا کمتر از آن باشد." هنوز بوروکراسی اداری نیاز به زمان داشت تا با چنین لفاظی‌هایی همراهی کند.

1992: نسخه ای درز کرده از استراتژی دفاعی پنتاگون برای دهه 1990 اشاره کوچکی به ایران می‌کند. در حالی که هفت سناریو برای درگیری‌های محتمل آینده از عراق تا کره شمالی به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

1998: نیویورک تایمز نگرانی مقامات اسرائیلی و آمریکایی را بیان می‌کند که " ایران بسیار به ساخت بمب هسته ای نزدیک تر از آن چیزی که پیش از این تصور می‌شد، یعنی 5 سال، است و تاکید می‌کند که بمب هسته ای ایران در صدر لیست خطرهایی است که در دهه آینده پیش رو خواهد بود. این گزارش از یک "شدت در برنامه هسته ای ایران" سخن می‌گوید و مدعی می‌شود که ایران تلاش گسترده ای برای توسعه و دستیابی به تسلیحات هسته ای در 1987 آغاز کرده است. این گزارش می‌گوید که این اعتقاد وجود دارد که ایران دانشمندانی از اتحاد جماهیر شوروی سابق و پاکستان برای مشاوره در این برنامه به کار گرفته است.

1997: کریستین ساینس مونیتور گزارش می‌دهد که فشارهای ایالات متحده بر تامین کنندگان هسته ای ایران این کشور را ناچار کرده است که به تنظیم مجدد برنامه زمانی خود برای دستیابی به بمب اتمی ‌اقدام کند. کارشناسان اکنون می‌گویند که ایران محتمل نیست که به بمب اتم تا 8 یا 10 سال دست یابد.

 

4. 2002- 1998: لفاظی‌ها علیه محور شرارت افزایش می‌یابد.

 

اما ایران در حال کنار هم گذاشتن قطعات پازل استراتژیک خود است. یک ماهواره جاسوسی ایالات متحده آزمایش یک موشک میان برد از سوی ایران را کشف می‌کند. این موضوع جرقه ای است برای تشدید نگرانی‌ها در مورد خطر ایجاد شده برای اسرائیل.

1998: نیویورک تایمز گفت که اسرائیل در نتیجه این آزمایش از امنیت کمتری بر خوردار شده است. علی رغم این موضوع که اسرائیل تنها کشوری در خاورمیانه است که هم ازتسلیحات هسته ای و هم از موشک‌های دور برد برخوردار است و می‌تواند این بمب‌ها را هر جا که بخواهد بیندازد. تایمز به نقل از یک مقام سابق امنیتی می‌نویسد : "واکنش اصلی به این آزمایش از سوی اسرائیل خواهد بود. ما باید نگران این باشیم که اسرائیل چه واکنشی نشان خواد داد." یک کارشناس که نامش آشکار نمی‌شود به تایمز می‌گوید که "این آزمایش نشان می‌دهد که ایران مصمم به دستابی به تسلیحات هسته ای است. چرا که هیچ کس برای حمل تسلیحات متعارف دست به سا خت موشک 800 مایلی نمی‌زند. "

1998: در همان هفته، دونالد رامسفلد، وزیر دفاع سابق آمریکا به کنگره در مورد ایران گزارش می‌دهد که ایران در طی 5 سال قادر به ساخت یک موشک بالستیک قاره پیماست که می‌تواند ایالات متحده را مورد هدف قرار دهد. سیا یک چارچوب 12 ساله برای این موضوع تعریف می‌کند.

2002: سازمان سیا هشدار می‌دهد که خطر موشک‌های هسته ای به خصوص از سوی ایران و کره شمالی بیش از آن چیزی است که در جنگ سرد بود. رابرت والپول، یک افسر بلندرتبه سیا برای برنامه‌های هسته ای و استراتژیک در آن زمان، در یک نشست در سنا می‌گوید که "قدرت موشکی ایران سریع تر از آن چه که در دو سال گذشته انتظار می‌رفت، رشد کرده است و این قدرت ایران را در کنار کره شمالی قرار می‌دهد. هرچه توانایی‌های دشمن‌های بالقوه افزایش می‌یابد، تهدیدات بیشتر می‌شود. "

2002: جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا ایران را در کنار عراق و کره شمالی، به عنوان کشورهای عضو محور شرارت نام می‌برد.

 

5. شواهدی از داخل ایران: 5- 2002

 

در اوت 2002، سازمان مجاهدین خلق، یک گروه مخالف حکومت ایران اعلام کرد که ایران در حال ساخت یک سایت غنی سازی اورانیوم زیرزمینی در نطنز و یک رآکتور آب سنگین در اراک است. این اعتقاد به طور گسترده ای وجود دارد که این شواهد را سازمان‌های جاسوسی اسرائیل در اختیار سازمان مجاهدین خلق قرار داده بودند.

غنی سازی اورانیوم و رآکتورها بر اساس معاده منع گسترش سلاح‌های هسته ای (NPT) برای ایران ممنوع نیستند، اما عدم افشای این اقدامات موجب تشدید بررسی‌های موشکافانه تر از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی ‌شد. ایران تاکید می‌کرد که برنامه‌های هسته ای اش صلح آمیز است، اما تواقنامه حفاظت آژآنس را نقض کرده بود و از سوی آژانس به پنهانکاری متهم شد.

2004: کالین پاول، وزیر دفاع وقت آمریکا به خبرنگاران می‌گوید که ایران در حال کار بر تکنولوژی سوار کردن یک کلاهک هسته ای بر موشک بوده است. او می‌گوید: " ما درحال گفتگو درباره اطلاعاتی هستیم که نشان می‌دهد که آنها نه تنها موشک‌هایی دارند بلکه این اطلاعات نشان می‌دهد که به شدت در حال کار برای سر هم کردن آن هستند.

2005: ایالات متحده 1000 صحفه طراحی و دیگر مستنداتی را که ظاهرا از یک لب تاپ در ایران در سال قبل استخراج شده بود ارائه میدهد. گفته می‌شود که این اسناد جزئیاتی از یک آزمایش انفجاری با قدرت تخریب فوق العاده زیاد و یک کلاهک هسته ای را در بر می‌گرفت. "مطالعات ادعایی"، عنوانی که آنها به این اسناد داده اند، از سوی ایران به عنوان سندسازی‌هایی جعلی توسط سرویس‌های جاسوسی دشمن رد شد.

 

6. بررسی مجدد ارزیابی‌ها: 9- 2006
 

2006: بعد از این که سیمور هرش خبرنگار نیویورکر از قول منابع آمریکایی نقل می‌کند که حمله به ایران تقریبا اجتناب ناپذیر است و طرح‌هایی وجود دارد که از تسلیحات هسته ای تاکتیکی برای تخریب تاسیسات زیرزمینی ایران استفاده شود، طبل‌های جنگ بیشتر به صدا در می‌آید.

2007: جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا هشدار می‌دهد که یک ایران مجهز به سلاح‌های هسته ای می‌تواند به جنگ جهانی سوم منجر شود. دیک چنی، معاون رئیس جمهور نیز پیش از این هشدار داده بود که اگر ایران از برنامه‌های هسته ای خود دست برندارد با عواقب جدی روبرو خواهد شد.

2007: یک ماه بعد، یک ارزیابی اطلاعات ملی طبقه بندی نشده در مورد ایران منتشر شد که به طور بحث برانگیزی با اطمینان بالایی بیان می‌کرد که ایران از تلاش خود برای دستیابی به سلاح‌های هسته ای در پاییز 2003 دست برداشته است. این گزارش که به معنای جمع آوری ارزیابی‌های صورت گرفته از سوی 16 آژانس اطلاعاتی آمریکا بود، نشان داد که یک دهه ارزیابی‌های واشنگتن اشتباه بوده است. محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران این گزارش را " یک پیروزی برای ملت ایران" خواند. یک روزنامه نگار در تهران به "مونیتور" گفت که :« محافظه کاران احساس می‌کنند احتمال حمله به ایران از بین رفته است».

2008: جان بولتون، سفیر وقت ایالات متحده در سازمان ملل، پیش بینی می‌کند که اسرائیل تا قبل از ژانویه 2009 و با استفاده از فاصله زمانی پیش از این که رئیس جمهور آینده رسما قدرت را به دست بگیرد به ایران حمله خواهد کرد.

می‌2009: گزارش کمیته روابط خارجی سنای آمریکا بیان می‌کند که " هیچ نشانه ای وجود ندارد که رهبران ایران دستور ساخت یک بمب اتمی ‌را صادر کرده باشند."

 

7. چارچوب زمانی یک ساله اسرائیل رد می‌شود: 11-2010

 

علی رغم گزارش‌ها و ارزیابی‌های امنیتی خلاف این را بیان می‌کنند، بسیاری از مقامات اسرائیلی و آمریکایی به بیان این موضوع که ایران مصمم به ساخت تسلیحات هسته ای در اولین فرصت ممکن است، ادامه می‌دهند.

آگوست 2010: مقاله ای از جفری گلدبرگ در شماره سپتامبر نشریه آتلانتیک منتشر می‌شود که سناریویی را طرح می‌کند که بر اساس آن اسرائیل دست به یک حمله یکجانه با 100 هواپیمای جنگی علیه ایران خواهد زد. چرا که یک ایران هسته ای خطری بزرگتر از هیتلر برای بقای مردم یهود ایجاد خواهد کرد.

آقای گلدبرگ با استفاده از مصاحبه‌هایی با حدود 40 مقام کنونی و سابق تصمیم گیر در ایالات متحده و همچنین مقامات آمریکایی و عرب، پیش بینی می‌کند که اسرائیل در جولای 2011 حمله ای را علیه ایران آغاز خواهد کرد. این مقاله حملات قبلی اسرائیل علیه تاسیسات هسته ای عراق و سوریه را یادآوری می‌کند و نقل می‌کند که بنیامین نتاینیاهو، نخست وزیر اسرائیل می‌گوید که " شما که نمی‌خواهید که یک فرقه مذهبی که معتقد به پایان جهان و آخرالزمان است بر بمب اتم کنترل پیدا کند. وقتی یک معتقد ساده لوح قدرت و سلاح‌های کشتار جمعی را به دست بگیرد آنگاه جهان باید شروع به نگرانی کند. این چیزی است که اکنون در ایران در حال وقوع است.

2010: مقامات آمریکایی بیان می‌کنند که سرعت پیشرفت برنامه هسته ای ایران به واسطه تحریم‌هایی که 4 قطعنامه شورای امنیت اعمال شده و همچنین اقداماتی که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا صورت گرفته، کاهش یافته است. علاوه بر این ویروس کامپیوتری استاکس نت نیز در خلال سال 2011 با از کارانداختن هزاران سانتریفیوژ در چرخه غنی سازی اورانیوم در ایران نقش ویرانگری بازی کرد.

ژانویه 2011: وقتی مئیر داگان از ریاست سازمان جاسوسی اسرائیل، موساد کناره گیری کرد، می‌گوید که ایران تا سال 2015 قادر به تولید تسلیحات هسته ای نخواهد بود. داگان هشدار داد که اسرائیل نباید در حمله به ایران شتاب کند و تنها وقتی باید دست به این کار بزند که شمشیر را بر گردن خود احساس کند. او بعدا گفت که حمله به ایران یک ایده احمقانه خواهد بود... در این شرایط چالش منطقه ای که اسرائیل با آن مواجه خواهد شد غیر قابل کنترل خواهد بود.

ژانویه 2011: یک گزارش از فدراسیون دانشمندان آمریکایی در مورد غنی سازی اورانیوم از سوی ایران بیان می‌کند که در این تردیدی نیست که تهران قبلا به توانایی و تخصص لازم برای تولید یک ابزار هسته ای ساده دست یافته است.

فوریه 2011: جیمز کلاپر، رئیس اطلاعات ملی در یک جلسه اظهار در کنگره تایید می‌کند که " ایران همچنان تاحدی گزینه دستیابی به سلاح‌های هسته ای را با توسعه توانایی‌های هسته ای مختلف حفظ کرده است و در شرایط بهتری برای ساخت چنین تسلیحاتی است، اگر چنین تصمیمی‌بگیرد. او گفت که " اگرچه ما نمی‌دانیم که آیا در نهایت ایران قصد دارد سلاح‌های هسته ای بسازد یا خیر؟ "

نوامبر 2011: آژانس بین المللی انرژی اتمی ‌برای اولین بار مدعی می‌شود که ایران برای سالها بر روی فعالیت‌های مرتبط با تسلیحات کار کرده است. آژانس اطلاعات جزئی این موضوع را بر اساس 1000 صفحه اطلاعات در مورد این پروژه‌ها، که با اطلاعاتی از سوی 10 کشور عضو و همچنین مصاحبه‌ها و بررسی‌های خود تایید شده است، منتشر می‌کند.


نظر شما :