نگاهی به پیروزی مجدد اسد در سوریه

بر اساس آخرین گزارش ها از نتایج انتخابات ریاست جمهوری در سوریه، بشار اسد، تنها نامزد این پست توانسته است به بیش از 97 درصد آراء ماخوذه دست یافته و سکان اداره کشورش را برای یک دوره 7 ساله دیگر در اختیار بگیرد.

با وجود این که گفته می شد وی در این دوره قادر نيست به مشروعیتی که در انتخابات ریاست جمهوری پیشین کسب کرد بود ( 97 درصد آراء ) دست یابد، اما نتایج انتخابات اخیر نشان می دهد که وی همچنان در میان سوری ها محبوبیت دارد. اما سوالی که برخی از تحلیلگران امور سیاسی و بین المللی مطرح کرده اند، این است که چرا با وجود عدم توانایی بشار اسد در عمل به وعده های اقتصادیش در دوره قبلی، وی قادر بوده است سوری ها را با خود همراه سازد؟

 تکرار موفقیت ها

تنها نامزد معرفی شده از سوی پارلمان سوریه برای انتخابات ریاست جمهوری پس از پیروزی در رفراندوم به مدت 7 سال بر این مسند تکیه می زند. رئیس جمهور همچنین دبیرکلی حزب بعث و ریاست جبهه ترقی خواه در سوریه را برعهده می گیرد. وی این اختیار را دارد که علاوه بر اعمالی اصلاحاتی در قانون اساسی، به عزل و نصب امرای ارتش نیز بپردازد. رئیس جمهور همچنین می تواند در صورت صلاحدید وضعیت اضطراری جنگی اعلام کند. 

انتخابات اخير در واقع یکی دیگر از حلقه های جدید موفقیت اسد در زنجیره انتخابات پیشین محسوب می شود. هر چند که حضور مردم در پای صندوق های رای انتخابات پارلمانی گذشته کمی افت کرده بود، اما حاميان بشار اسد توانستند بار ديگر به پيروزى برسند. جبهه ترقی خواه ملی به عنوان حزب حاکم سوریه آوریل گذشته در حالی اکثریت آرا را در پارلمان این کشور به دست آورد که تنها چالش پیش روی آن حضور نمایندگان مستقل بود.

 این جبهه که اعضای حزب بعث سوریه آن را در کنترل خود دارند، در آن زمان توانست تمام 172 کرسی مجلس را که مدعیانی از سایر احزاب نیز داشتند، در اختیار بگیرد. این تعداد عضو در پارلمان 5 نفر بیش از 167 کرسی بود که بر اساس قانون اساسی سوریه می تواند به حزب حاکم این کشور تعلق یابد.

جبهه ترقی خواه ملی از زمان تشکیلش در سال 1973 تاکنون توانسته است در تمام انتخابات برگزار شده در سوریه به پیروزی برسد.

 برخی از کارشناسان معتقدند که یکی از عوامل موفقیت جبهه ترقی خواه ملی سوریه در انتخابات این کشور وجود وضعیت اضطراری است که از سال 1963 توسط حزب بعث به مورد اجرا گذاشته شده است. بر اساس حکم این حزب در آن زمان به دلیل این که سوریه با اسرائیل در حال جنگ بود و از سوی گروه های تروریستی نیز مورد تهدید قرار داشت، اجرای یک وضعیت فوق العاده ضروری بود.

 وضعیت اضطراری این امکان را فراهم می آورد که به منظور مواجه با تهدیدات امنیتی در رسانه های سوریه محدویت هایی اعمال شود. یکی دیگر از موارد مطروحه در قانون مربوط به اعمال وضعیت اضطراری در این کشور آن است که می توان دادگاه هایی ویژه را برای بررسی اتهامات سیاسی و امنیتی تشکیل داد. برخی از منتقدان معتقد هستند که این قانون تنها می تواند در مورد جرائمی کاربرد داشته باشد که امنیت ملی سوریه را تهدید کند و نمی تواند اتهامات سیاسی را نیز شامل شود.

 امنیت به جای اقتصاد

بشار اسد پس از تکیه زدن بر جای پدر به عنوان جوانی تازه کار، علاقه چندانی به اداره امور مملکت و مسائل سیاسی از خود نشان نداد، اما خاطرات به جا مانده از قدرت حافظ اسد در دوران حکومتش و ضرورت دفاع از آن باعث شد که اسد پسر در قامت مرد شماره یک سوریه نگاه جدی تری به وظایف محوله خود بیفکند.

چشم پزشک آبی چشم در ابتدا با شعار مدرنیزه سازی سوریه وارد عرصه سیاسی این کشور شد. اما تلاش های وی برای ایجاد تغییر در کشورش نتوانست در برابر سیستم مقتدرانه و نفوذناپذیری که از پدرش به ارث مانده بود، تاب بیاورد و به فراموشی سپرده شد. به همین دلیل اصلاحاتی که او با عنوان "بهار دمشق" معرفی کرده بود، عمر کوتاهی را در کارنامه کاری اسد به ثبت رساند. اين در حالى است که گزارش ها از ادامه روند افول اقتصادى در سوريه حکايت دارند. بر اساس یک سند سازمان ملل درحالی که ذخایر نفت سوریه روندی نزولی را در پیش گرفته است، 10 درصد از مردم این کشور زیر خط فقر زندگی می کنند. همچنین بر اساس این گزارش تورم در سال 2006 یک نرخ رشد 4/5 درصدی را در اقتصاد سوری ها تجربه کرده است.

اما این افت اقتصادی در زمانه ای رخ نموده است که دمشق با فشارهای سیاسی گسترده ای از سوی غرب به ویژه آمریکا مواجه است. این فشارها با حمله به عراق آغاز شد و در پی ترور حریری، نخست وزیر سابق لبنان و متهم ساختن دمشق به دست داشتن در آن به اوج خود رسید.

به نظر می رسد که بتوان موفقیت های بشار اسد را در سه مقوله دسته بندی کرده و مورد بررسی قرار داد. او گفته بود که حضور نظامیان آمریکایی در عراق سرانجام خوشی را برای واشنگتن نخواهد داشت. پیش بینی که با وجود اتهامات دولت بوش در مورد دست داشتن دمشق در ناآرامی های عراق، محقق شد.

شکست اسرائیل در جنگ 33 روزه نیز یکی دیگر از نکات مثبت در کارنامه کاری اسد به شمار می رود. ملت های عرب به خصوص سوری ها از درگیری های پیشین نظامیان کشورشان با اسرائیلی ها و اشغال بلندی های جولان توسط آنان کینه عمیقی را علیه رژیم اسرائیل در دل پرورانده اند و پیروزی حزب الله در جنگ 33 روزه  که دولت سوریه یکی از حامیان آن به حساب می آید، توانست بخشی از زخم های این کینه دیرینه را التیام دهد.

از نظر سوری ها تحکیم هم پیمانی سوریه با حماس و سایر مبارزین فلسطینی نکته مثبت دیگری در کارنامه کاری بشار اسد محسوب می شود. این اقدام توانست نقش سوریه را در تلاش هاى احتمالى آینده برای برقراری صلح میان اعراب و اسرائیل تضمین کند.

اسد زمانی در سخنرانی هایش بر اصلاحات و توسعه اقتصادی تاکید می کرد. اما او اکنون از امنیت در کشورش و ثبات در خاورمیانه سخن می گوید. شعاری که توانست در نهایت با کسب تعداد آرای مورد نظرش بار دیگر کرسی ریاست جمهوری سوریه را برای او به ارمغان آورد.