خوابی که‌ امریکا برای سوریه دیده است

سرکیس نعوم، روزنامه‌نگار مشهور لبنانی در یادداشتی که برای روزنامه النهار، چاپ لبنان نوشته به این موضوع پرداخته است و می‌نویسد: عدم موفقیت کمیته اتحادیه عرب برای عملی کردن طرح خود برای سوریه با توجه به تظاهرات و ناآرامی‌هایی که همچنان در این کشور جریان دارد، امری طبیعی و قابل پیش‌بینی است. سوریه‌ای که با اختلاف‌های گوناگون داخلی، ویژگی‌های خاص منطقه‌ای و دشمنی‌های روشن خارجی دست و پنجه نرم می‌کند، طبیعی است که به این سادگی‌ها تن به طرح آشتی‌جویانه اتحادیه عرب ندهد. از این رو می‌توانیم این گونه بگوییم که آن‌چه اتحادیه عرب از بشار اسد می‌خواهد، چیز تازه‌ای نیست. این خواسته را پیش از آن حزب عدالت و توسعه ترکیه که در گذشته‌ای نه چندان دور متحد استراتژیک دمشق بود و همچنین شورای همکاری خلیج فارس از تک تک کشورها گرفته تا کل شورا از سوریه خواسته بودند. همچنین اتحادیه اروپا و ایالت متحده امریکا و اکثریت جامعه جهانی نیز همین خواسته‌ها را از سوریه داشته‌اند. حکومت سوریه تا کنون به هیچ کدام از این مطالبات جواب روشن و صریحی نداده و فقط تلاش کرده است که راهی برای خاموش کردن ناآرامی‌های داخلی بیابد. دولت سوریه فعلا با توجه به قدرت و توانایی‌هایی که در اختیار دارد بی‌توجه به فشارها و خواسته‌های جامعه جهانی هر آن‌چه خود صلاح می‌داند انجام می‌دهد.

سرکیس نعوم در ادامه یادداشت خود می‌نویسد: پرسشی که در این جا مطرح می‌شود این است که چه چیز باعث شد تا کمیسیون اتحادیه عرب با حمایت وزرای امور خارجه این اتحادیه تصمیم بگیرند که به سوریه بیایند و به بشار اسد طرح پیشنهاد دهند؟ اطلاعاتی که از طریق رابط‌هایم در ایالات متحده امریکا و مقام‌های عربی به دست آورده‌ام نشان می‌دهد که کشورهای عربی همانند کشورهای اروپایی و امریکایی یک به یک از بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه رویگردان شده‌اند و به زودی باید شاهد رویگردانی روسیه و چین نیز باشیم. روسیه و چین به هیچ وجه نمی‌خواهند به صرف حمایت از سوریه در مقابل جامعه جهانی بایستند. به ویژه این که خود جزء کشورهای قدرتمند جهان محسوب می‌شوند و نمی‌خواهند جایگاه خود را در این زمینه از دست بدهند.

وی در ادامه می‌نویسد: اگر بشار اسد توانست اصلاحات جدی خود را به انجام برساند و کشورهای مخالفش را قانع کند که در انجام اصلاحات جدی است شاید بتواند از مواضع سلبی جامعه جهانی نسبت به خود بکاهد. اطلاعات ما می‌گوید که به زودی نمایندگان ایالات متحده امریکا با نمایندگان اتحادیه عرب تشکیل جلسه خواهند داد و درباره حقایق آن‌چه در سوریه می‌گذرد با یکدیگر به بحث و تبادل نظر می‌پردازند و تصمیم می‌گیرند که کدام طرح موفقیت‌آمیز بوده و مواضعشان در کدام زمینه به شکست انجامیده است. اطلاعات محرمانه به ما می‌گویند که هدف اجلاس نمایندگان امریکا با کمیته بررسی پرونده سوریه اتحادیه عرب این است که به یک سری تصمیم‌ها علیه نظام اسد از طریق هیئت وزیران امور خارجه اتحادیه عرب برسند و قصد دارند تصمیم‌های سنگینی را علیه سوریه اتخاذ کنند. ایالات متحده امریکا تمایل دارد که فشارها به بشار اسد از طریق اتحادیه عرب باشد و برای همین نیز تلاش می‌کند با اتحادیه عرب در این زمینه به توافق برسد تا پس از آن عملیات اجرایی این تصمیم‌ها به طور هماهنگ توسط اتحادیه عرب و جامعه جهانی اجرا شود.

نعوم درباره مفاد فشارهای اروپا و امریکا علیه اسد می‌نویسد: آن‌چه غربی‌ها به آن فکر می‌کنند فشارهای دیپلماتیک و مالی است و هم‌زمان آموزش به نیروهای نظامی جدا شده از ارتش سوریه توسط کادر آموزشی مجرب غربی است که در صورت تصویب به منطقه اعزام خواهند شد. این در صورتی است که به این نقطه برسند که نظام حاکم بر سوریه دیگر نمی‌تواند به حیات خود ادامه دهد. از این رو بسیاری سال 2012 را سال حرکت (Action) علیه سوریه نامیده‌اند و می‌گویند قهرمانان آن نیز امریکایی‌ها و اروپایی‌ها و هم‌پیمانان عربشان خواهد بود.

نعوم در پایان می‌نویسد: در عین حال امریکایی‌ها مواضع ایران که متحد استراتژیک سوریه محسوب می‌شود را نیز به دقت زیر نظر گرفته‌اند. بی‌شک ایران در کنار آنها نخواهد ایستاد و پشت سوریه را گرم نگه خواهد داشت و ضمن حمایت از آن جبهه‌ای در تعارض با خواسته‌های امریکا و اروپا و متحدانشان سامان‌دهی خواهد کرد. امریکایی‌ها خوب می‌دانند که سوریه به تنهایی ضعیف است و برای همین هر چه فشارها به آن بیشتر شود تمایل آنها به ایران بیشتر خواهد شد و اصولا باید گفت سوریه نمی‌تواند از ایران دور شود. ممکن است امریکا با تصمیم‌هایی که قصد دارد در ماه‌های آینده بگیرد بخواهد این هم‌پیمانی را بشکند و از بین ببرد.